نام پژوهشگر: سپیده افروزی
سپیده افروزی محمد مهی طباطبایی
اثر بلوک اوره ملاس مواد معدنی غنی شده با موننسین بر روی عملکرد، فراسنجه های شکمبه، پلاسما و گوارش پذیری مواد مغذی در بره های نر مهربان در دو آزمایش بررسی شد. در ابتدا بلوک که حاوی 3/43% ملاس، اوره 5/2%، مواد معدنی 2/4%، نمک 9/5%، کنجاله پنبه دانه 21%، کلسیت 4/3%، و سبوس 7/19% (بر اساس ماده خشک) بود، تهیه گردید. در آزمایش اول از 24 راس بره مهربان نر 8-7 ماهه با میانگین وزن ابتدایی 37/1±55/30 کیلوگرم به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی که به طور تصادفی به چهار گروه 6 رأسی تقسیم شده بودند، استفاده شد. بره ها در قفس های انفرادی نگهداری شدند و جیره های آزمایشی در اختیار آنها قرار گرفت. گروه یک جیره حاوی مخلوط کنسانتره با علوفه، گروه دو جیره حاوی مخلوط کنسانتره با علوفه همراه با 30 ppm موننسین، گروه سه کنسانتره، بلوک و علوفه و گروه چهار کنسانتره، علوفه و بلوک غنی شده با موننسین دریافت کردند. آزمایش 70 روز به طول انجامید، روزانه خوراک و پس مانده ها به منظور تعیین خوراک مصرفی خالص برای هر حیوان اندازه گیری شد، وزن دو هفته یکبار اندازه گیری شد، نمونه های خون در 0، 1، 3، 5 و 7 ساعت پس از خوراک دهی روز 68 به منظور تعیین گلوگز و اوره پلاسما جمع آوری شدند. در روز 69 مایع شکمبه در5 زمان (0، 1، 3، 5 و 7 ساعت بعد از خوراک دهی) جمع آوری شد. میانگین افزایش وزن روزانه، میانگین مصرف خوراک روزانه و ضریب تبدیل خوراک در تیمارها تفاوت معنی دار داشتند (05/0>p). گروه هایی که از بلوک تغذیه شده بودند میانگین ماده خشک مصرفی بالاتری نشان دادند. گروهی که بلوک غنی شده با موننسین دریافت کرده بودند بیشترین افزایش وزن و بهترین ضریب تبدیل غذایی را نشان دادند. همچنین تفاوت در غلظت اوره و گلوکز پلاسما در تیمارها مشاهده شد (05/0>p). مونسین باعث افزایش گلوکز خون گردید. بلوک باعث شد که ph مایع شکمبه به طور معنی دار کاهش یابد (05/0>p). همچنین بلوک و موننسین اثر معنی داری بر tvfa داشته و آن را افزایش داد (05/0>p). تیمارها در غلظت آمونیاک شکمبه تفاوت معنی دار داشتند (05/0>p) بلوک باعث افزایش و موننسین باعث کاهش غلظت آمونیاک شکمبه گردید. در آزمایش دوم چهار بره از هر تیمار از آزمایش اول به قفس های متابولیکی منتقل شدند، تا اثرات بلوک غنی شده با موننسین بر روی گوارش پذیری مواد مغذی، ابقاء ازت و ابقاء مواد معدنی بررسی شود. دام ها مشابه آزمایش اول تغذیه شدند. آزمایش گوارش-پذیری 12 روز به طول انجامید که 6 روز اول برای عادت دهی و 6 روز بعد به جمع آوری نمونه ها اختصاص یافت. در طول دوره جمع آوری نمونه ها، پس مانده های خوراکی و مدفوع جمع آوری و توزین شدند. ترکیب شیمیایی جیره، پس مانده و مدفوع به روش های استاندارد در آزمایشگاه انجام شد. گوارش پذیری ماده آلی، چربی خام، ان-دی-اف و ان-اف-سی تحت تأثیر جیره-های آزمایشی قرار نگرفتند (05/0<p). گوارش پذیری ماده خشک و پروتئین در تیمارها تفاوت معنی دار داشتند (05/0>p). موننسین گوارش پذیری ماده خشک را افزایش داد، و بلوک و موننسین گوارش پذیری cp را افزایش دادند (05/0>p). تیمارها اثر معنی داری بر ازت ابقاء شده داشتند (05/0>p). اثر بلوک و بلوک های حاوی موننسین بر ابقاء ازت معنی دار بود (05/0>p). تیمارها اثری بر ابقاء آهن، مس، روی، سدیم و پتاسیم نداشتند (05/0<p).