نام پژوهشگر: زهره حاتمی پور

بررسی ورود نیروی نظامی آمریکا به خلیج فارس و تاثیر آن بر امنیت منطقه از 1366-1326ش/1987-1947م
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  زهره حاتمی پور   مرتضی دهقان نژاد

چکیده با پایان یافتن جنگ جهانی دوم و آغاز جنگ سرد،جهان به دو بلوک شرق و غرب تقسیم شد.بلوک غرب شامل آمریکا و کشورهای اروپای غربی می شد که در پیمان آتلانتیک شمالی(ناتو) با هم متحد شده بودند و بلوک شرق کشور کمونیستی تازه بنیان اتحاد جماهیر شوروی و کشورهای اروپای شرقی را در پیمان ورشو گرد هم آورده بود .در این برهه ی زمانی(1947 میلادی) آمریکا و شوروی وارد مرحله ی جدیدی از رقابت با یکدیگر شده بودند. دو دولت یاد شده هر کدام در صدد جذب سایر کشورها به جبهه ی خود بودند که در این میان خاورمیانه یکی از مناطق مورد توجه بود. خلیج فارس و کشورهای حوزه آن به علت موقعیت استراتژیک و ژئو انرژیک خود دارای اهمیت دو چندان بودند زیرا منابع عظیم نفتی که اکنون ماده اولیه چرخ های اقتصاد دولت های صنعتی بود در این منطقه به وفور وجود داشت. آمریکا که تا پیش از این بر اساس دکترین مونروئه سیاست انزوا گرایانه در پیش گرفته بود اکنون با توجه به دکترین اعلام شده از سوی نیکسون مبنی بر حفظ و برقراری امنیت منافع ملی آمریکا وارد عرصه ی جهانی شده بود.بر طبق دکترین اعلام شده از سوی نیکسون خلیج فارس هم جزء حوزه ی منافع ملی آمریکا بود که برای حفظ این منافع و امنیت آن حضور نیروی نظامی در منطقه الزامی بود. این پژوهش با استفاده از روش کتابخانه ای اسناد و تحلیل منابع و استفاده از روش پیمایشی صورت گرفته است. این پژوهش با تکیه بر حضور نیروی نظامی آمریکا در فاصله ی سالهای 1987-1947 میلادی در پی ارائه تاثیرات حضور این نیرو بر امنیت و تجارت خلیج فارس و ایران می باشد. پژوهش حاضر در چهار فصل به بررسی ابعاد موضوع می پردازد.در فصل اول به سابقه روابط ایران و آمریکا پرداخته می شود.در فصل دوم زمینه های حضور نظامی و قراردادهای نظامی پرداخته می شود.فصل سوم در بر گیرنده زمینه های اقتصادی و تجاری حضور آمریکا در ایران می باشد و در فصل آخر به زمینه های حضور اجتماعی آمریکا و تأثیرات آن پرداخته می شود. واژگان کلیدی: آمریکا، ناو جنگی، نیکسون، خلیج فارس