نام پژوهشگر: ایل تای مختومی
ایل تای مختومی حمید رضا گل مکانی
توالی عملیات و زمانبندی تصمیماتی هستند که در صنایع تولیدی و خدماتی نقش بسیار مهمی دارند. در دنیای رقابتی امروز، زمانبندی موثر شرط لازم برای بقا است. برای این منظور باید کلیه فعالیتها برای رسیدن به موقع به هدف نهایی، زمانبندی و ترتیب دهی شوند. زمانبندی شامل برنامه ریزی، اولویت دهی و چیدمان فعالیتهایی می باشد که نیازمند ترتیب، در انجام دادن آنها می باشد. در حقیقت زمانبندی به عنوان ابزاری در جهت بهینه سازی استفاده از منابع و امکانات در دسترس بکار می رود و موجب افزایش بازدهی و بهره برداری مناسب از ظرفیت، کاهش زمان مورد نیاز به منظور تکمیل کارها و در نهایت، سود آوری سازمان می گردد. مساله توالی عملیات و ترتیب چیدن کارها، به منظور کمینه نمودن زمان اتمام کارها از مهمترین مسائل زمانبندی می باشد. در این تحقیق یک روش فرا ابتکاری برای مساله جریان کارکارگاهی ترکیبی با هدف کمینه نمودن زمان اتمام کارها ارائه می گردد. اساساً ماهیت چنین مساله ای، چند جمله ای سخت می باشد و امکان استفاده از روشهایی که جواب بهینه تولید می کند تنها برای مسائل با اندازه بسیار کوچک میسر است. لذا بکارگیری روشهای فرا ابتکاری نه تنها امکان حل مسائل بزرگ را به ما می دهد، بلکه مدت زمان رسیدن به جواب بهینه یا نزدیک به بهینه بسیار کوتاه می شود. رویکردی که در این پژوهش بدان پرداخته شده است توالی عملیات در سیستم جریان کار کارگاهی ترکیبی می باشد و سعی دارد که با تخصیص مناسب کارها و در نظر گرفتن زمانهای راه اندازی وابسته به توالی دو کار مجزا، زمان تکمیل کارها را کمینه نماید. در مساله مطرح شده، هر کار دارای زمان پردازش مستقل بر روی هر ماشین بوده و زمان آماده سازی هر کار، وابسته به کار قبلی می باشد که روی آن ماشین پردازش گردیده است. با فرضیات مطرح شده در این مطالعه، مساله به شرایط واقعی نزدیکتر شده و لیکن با مطالعاتی که انجام گرفته مشخص گردیده است که مساله از نوع چند جمله ای سخت می باشد. لذا تمرکز مطالعه بر روی روش حل مساله با رویکرد الگوریتم ژنتیک با کلید تصادفی ارائه شده توسط kurz و askin صورت پذیرفت. در ابتدا مدل ارائه شده مجددا در محیط ویژوال بیسیک حل گردید. در ادامه با استفاده از مطالعات انجام شده بر روی مقالات دیگر در این حوزه، با ادغام الگوریتم با گونه ای از روش جستجوی محلی، الگوریتم ممتیک جدیدی برای حل مساله ارائه گردید. هر دو الگوریتم در طیف وسیعی از مسائل و در شرایط یکسان اجرا گردیدند. نتایج حاصل از اجراهای مختلف دو الگوریتم، مقایسه گردیدند و معین گردید که الگوریتم ممتیک پیشنهادی در تمامی موارد، نتایج مطلوبتری حاصل می نماید.