یکی از وظایف محقّقین و دانش آموختگان زبان و ادبیّات فارسی، تصحیح متون و احیای آثار گذشتگان است تا از این رهگذر فرهنگ و تمدّن آن ها را احیا نموده، به آیندگان معرّفی نمایند. در این پژوهش سعی شده است تا یکی از نمونه های این آثار به علاقمندان معرّفی گردد. حکیم شفایی اصفهانی (متوفّی، 1037 هـ .ق.) از شعرا و حکمای عصر صفوی و از ندیمان و پزشکان مخصوص شاه عبّاس اول (متوفّی، 1308 هـ .ق.) بوده است که در موضوع های عرفانی، عاشقانه، هجو، مدح، حکمت و پند و اندرز در قالب های متعدّدی چون غزل، قصیده، قطعه، ترکیب بند، ترجیع بند و مثنوی آثاری به جا گذاشته است. وی مثنوی نمکدان حقیقت را به پیروی از حدیقه ی سنایی بر وزن (فاعلاتن مفاعلن فعلن) سروده است که به جهت شباهت در وزن و موضوع با حدیقه ی سنایی، به اشتباه جزء آثار سنایی شمرده شده و به نام کارنامه ی بلخ به چاپ رسیده است. در این پژوهش به زندگی شفایی اصفهانی و آثارش با تاکید بر اوضاع سیاسی اجتماعی عصر او پرداخته شده و ضمن معرّفی نمکدان حقیقت از جهت ساختمان و محتوا با استفاده از سه نسخه ی خطّی معتبر به تصحیح این اثر پرداخته ایم، در یایان نیز برای درک و فهم بهتر متن، تعلیقات و فهرست هایی بر آن افزوده ایم.