نام پژوهشگر: محمد مهدی خوش گفتار
محمد مهدی خوش گفتار محمد طالعی
با توجه به گرایش شدید به سمت تمرکز جمعیت در مناطق شهری در کشورهای در حال توسعه، رشد سریع شهرها نیازمند مدیریت و برنامه ریزی مناسب و صحیح جهت اجتناب از تأثیرات مخرب زیست محیطی و اجتماعی- اقتصادی آن می باشد. در این زمینه، طراحان و برنامه ریزان شهری جهت اخذ سیاست های مدیریتی و برنامه ریزی موثر، نیازمند اطلاعات مکانی و زمانی مرتبط با الگو و میزان رشد، جهت درک بهتر فرایند رشد شهری و تأثیرات آن، می باشند. تلفیق سامانه های اطلاعات مکانی و سنجش از دور، ابزار موثری را جهت جمع آوری و آنالیز اطلاعات زمانی- مکانی فراهم می سازد. شهر تهران به عنوان پایتخت کشور ایران، رشد سریعی در دو دهه اخیر داشته است و این پایان نامه به منظور درک دینامیک های رشد این کلان شهر، ضمن بررسی و مدلسازی توسعه شهری در دو دهه گذشته، به پیش بینی توسعه شهر تهران در آینده می پردازد تا پایه و اساسی برای مدیریت شهری مهیا نماید. در این پایان نامه، مدل شبیه سازی و پیش بینی رشد شهری ca-markov بکار برده شد، که این مدل با استفاده از داده های تاریخی بدست آمده از مجموعه های زمانی تصاویر ماهواره ای لندست مربوط به سال های 1988، 2000 و 2006، کالیبره شد. با توجه به بررسی تصاویر طبقه بندی شده ماهواره ای، تهران بین سال های 1988 تا 2006 حدود 14/9% رشد شهری را تجربه کرده است. موفقیت کلی مدل در شبیه سازی، برای نقشه کاربری زمین شبیه سازی شده سال 2006، 28/76% برآورد گردید که از مقایسه نقشه بدست آمده از شبیه سازی و نقشه واقعی بدست آمده است. آنالیزهای آماری صورت گرفته مشخص کردند در حالیکه کاربری های ساخته شده و کشاورزی نسبتاً خوب شبیه سازی شده اند، کلاس های جنگل و بایر به سبب فقدان داده های مکانی ورودی بطور ضعیف شبیه سازی گردیده اند. براساس سناریوی کالیبراسیون سال 2006، مدل ca-markov، رشد شهری و تغییرات پوشش/کاربری زمین را تا سال 2016 شبیه سازی کرد، که نتایج بدست آمده حاکی از کاهش در مناطق زمین های بایر و افزایش در مناطق ساخته شده و جنگلی واقع در منطقه مورد مطالعه طی 10 سال آینده می باشد. شبیه سازی های پوشش/کاربری زمین در آینده تا سال 2016 نشان داد که اگر گرایش و روند موجود رشد شهری رایج بدون تدوین سیاست های توسعه ای پایدار ادامه یابد، منجر به کاهش فضاهای کشاورزی و اختصاص فضای محدود موجود به کاربری های ساخته شده شهری خواهد شد. نتایج تحقیق بیانگر کارایی بالای مدل تلفیقی ca-markov جهت پایش روند توسعه شهر در سال های گذشته و پیش بینی رشد شهری برای سال های آتی براساس الگوی رشد سال های گذشته می باشد. همچنین کاربرد یک روش تصمیم گیری چند معیاره به منظور لحاظ نمودن پارامترهای توسعه و رشد شهری از دیگر ویژگی های این پایان نامه می باشد.