نام پژوهشگر: نیره رجب زاده نوبختی

بررسی جنبه های نوگرایانه در اشعار حسن بن الاهوازی ( ابو نواس )
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی 1389
  نیره رجب زاده نوبختی   فیروز حریرچی

پیشگفتار زمانی که اوضاع سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی عصر یا دوره ای ، دستخوش تغییر و دگرگونی شده و رو به بهبودی می گذارد ، طبیعتاً اوضاع فرهنگی وفکری نیز دستخوش تحول خواهد شد و از آن جایی که شعر و ادب جز مقولات فرهنگی است پس از این تغییر و تجدید بی نصیب نخواهد ماند. لذا بر آن شدیم تا پاسخ سوأل های زیر را بیابیم : آیا نوگرایی ابونواس محدود به خمریات و غزلیات و طردیات او می شود؟ چرا منتقدان و نویسندگان عرب ، کمتر به بررسی و نقد شعر او پرداخته اند و جنبه های هنری شعر او را در نظر نگرفته اند ؟ اگر ملاک ماجن بودن او صرفاً غزلیات مذکر اوست پس چرا با وجود اشعار زهدی و تعلیمی، راجع به شخصیت او قضاوت نمی کنیم ؟ ما دریافتیم که نوگرایی منحصر به خمریات و غزلیات و طردیات او نیست بلکه شامل ابعاد و جنبه های بسیاری می شود که تاکنون اهمیتی به آن ها داده نشده است ؛ و نیز ابونواس شخصیتی هرزه نبوده است واین گونه اشعار را به دلیل رسالت هنری خویش سروده است و علّت مطرح شدن برخی اتهامات در باره ی او و نادیده انگاشتن جنبه های هنری شعر او ، به خاطر حب وبغضی است که به او روا می داشتند . و جای شک نیست که اگر فردی ذاتاً ماجن و هرزه باشد ، هرگز مفاهیم بلند زهدی و تعلیمی و حکمی به ذهنش خطور نمی کند . روش انجام این پژوهش را بر اساس تفحص در متون ادبی قرار دادیم و به زندگی نامه و شرایط اجتماعی وسیاسی و فرهنگی ابعاد مختلف نوگرایی ، در ضمن اشعاری به عنوان شاهد مثال ، اشاره نمودیم .