نام پژوهشگر: مینا ربیعی
مرتضی هاشمی مینا ربیعی
برای انجام پروژه های بیابان زدایی و جلو گیری از گسترش بیابان زایی در قسمتی از محدوده بیابانی استان تهران، در 35 کیلومتری جنوب غربی شهرستان شهریار موسوم به قطعه 4 شهریار، اقدام به کاشت گونه آتریپلکس کانیسنس شده است. در این تحقیق با انجام روش های اندازه گیر ی سطح پوشش و تراکم موفقیت طرح های بیابان زدایی مورد بررسی قرار گرفته است. به طور کلی در این سه منطقه روش های ترانسکت خطی و ربع نقطه ای روش های مناسبی از لحاظ صحت، زمان و رتبه کارایی برای برآورد تراکم نیستند و در روش کوادرات از لحاظ این که علاوه بر تراکم، سطح پوشش را نیز می توانیم بدست آوریم روش قابل توصیه ای می باشد ولی از لحاظ زمانی روش مناسبی برای برآورد تراکم نمی باشد. روش های فاصله مرتب، مربعt و بایت و ریپلی روش های مناسبی از لحاظ رتبه کارایی بوده و علاوه بر صحت، از لحاظ زمانی نیز روش های قابل توصیه ای هستند. در این پژوهش روش های تخمین در کوادرات، برخورد خطی و کوادرات در سه منطقه حسن آباد، اکرم آبادکیانپور و یوسف آباد غفاری مورد بررسی قرار گرفت. در هر سه منطقه روش کوادرات نزدیکترین سطح پوشش را نسبت به شاهد نشان می دهد ولی از لحاظ زمانی این روش وقت گیر می باشد و روش تخمین در کوادرات نیز اختلاف کمی با شاهد دارد و از نظرزمانی نیز روش قابل توصیه ای است و روش برخورد خطی نیز در این منطقه اختلاف بسیار زیادی را با شاهد نشان می دهد و روش مناسبی برای سطح پوشش در این مناطق نمی باشد. آنالیز واریانس نشان می دهد که در روش بایت و ریپلی اختلاف با شاهد معنی دار نیست بنابر این روش بایت و ریپلی برای اندازه گیری تراکم در هر سه منطقه توصیه می گردد. روش کوادرات در هر سه منطقه اختلاف معنی داری با شاهد نشان نمی دهد بنابر این به عنوان بهترین روش برای تعیین سطح پوشش استفاده می شود.
فرزانه سادات سید مینا ربیعی
شناسایی دقیق تنوع گونه ای هر منطقه، به تعیین دقیق تنوع گونه ای استان و در نهایت کشور کمک خواهد نمود. از آنجا که عوامل متعددی در از بین رفتن پوشش گیاهی مناطق مختلف موثرند، بایستی با مطالعات دقیق و برنامه ریزی شده در جهت حفظ گونه های گیاهی باقیمانده تلاش نمود. این تحقیق جهت بررسی غنا،تنوع و یکنواختی گونه ها در منطقه سیرچال انجام گرفته است. منطقه سیراچال در 40 کیلومتری شمال کرج و در مسیر جاده کرج – چالوس قرار دارد. عرض جغرافیایی آن بین 02و26 الی 03و36 می باشد و طول جغرافیایی آن بین 08و51 الی 16و51 می باشد. برای انجام تحقیق ابتدا با بررسی اجتماعات گیاهی، منطقه به 10 اجتماع گیاهی طبقه بندی شد و در هر اجتماع کوادراتهایی به مساحت یک متر مربع قرار داده شد و تراکم گیاهان منطقه بررسی شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون آماریt-student استفاده شد. نتایج نشان داد تیره های غالب منطقه شامل asteraceae ،rosaceae, fabaceae، caryophyllaceae و apicaeae می باشد. با در نظر گرفتن تراکم به این نتیجه رسیدیم که تنوع زیستی و غنای گونه ای در منطقه قرق بیشتر از منطقه چرا شده می باشد و منطقه چرا شده دارای یکنواختی کمتری نسبت به منطقه قرق می باشد. کاهش غنا و تنوع نشان دهنده کاهش پایداری محیط است. با بررسی درصد پوشش گیاهی، به این نتیجه رسیدیم که در منطقه چرا شده تنوع زیستی کاهش و یکنواختی گونه ها افزایش یافته و با بررسی شکل زیستی گیاهان در منطقه به این نتیجه رسیده شد که درخارج قرق تروفیت ها درصد بیشتری از گیاهان را تشکیل داده اند، در داخل قرق تروفیت ها کم شده و فانروفیت ها همی کریپتوفیت ها و ژئوفیت ها جای آنها را اشغال کرده اند.
حسین مهری یونس عصری
چکیده این مطالعه به منظور شناخت اکولوژیکی و زیست محیطی جوامع گیاهی کال شور سبزوار، گونه های شاخص آن، عوامل تهدید کننده گونه ها و ارائه راهکارها و پیشنهادات حفاظتی صورت گرفته است. در این پروژه کال شور از ناحیه سبزوار تا جنوب مزینان به طول حدود 60 کیلومتر بررسی شد. به این منظور ابتدا گونه های گیاهی منطقه طی دو فصل رویشی جمع آوری و پس از انتقال به هرباریوم مورد شناسایی قرار گرفتند. در نهایت 15 گونه گیاهی از این شوره زارها شناسایی شد که به 13 جنس و 5 تیره تعلق دارند. بیشترین غنای گونه ای در تیره chenopodiaceae با 9 مشاهده می شود. پوشش گیاهی این شوره زار به روش براون – بلانکه مورد مطالعه قرار گرفت که بر اساس آن 30 قطعه نمونه در این منطقه استقرار یافت. تجزیه و تحلیل داده های جامعه شناختی گیاهی به روش گونو انجام گرفت و 7 جامعه تشخیص داده شد که عبارتند از: alhagietum pseudalhagi، atriplicetum dimorphostegiae، cressetum creticae، halocnemetum strobilacei، halostachyetum belangerianae، phragmitetum stenophyllae وtamaricetum szowitsianae. خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک رویشگاه جوامع گیاهی شامل بافت، هدایت الکتریکی، اسیدیته، رطوبت اشباع، آهک، ماده آلی، کاتیون ها و آنیون ها اندازه گیری شدند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از تجزیه مولفه های اصلی (principal component analysis) استفاده شد. نتایج نشان داد که مهم ترین خصوصیات خاکی موثر در تفکیک جوامع گیاهی، هدایت الکتریکی، کلر، سدیم و بافت خاک می باشند. واژه های کلیدی: جامعه شناسی گیاهی، شوره زار، کال شور سبزوار، روش گونو، pca
حامد میرزایی محمد علی ابراهیمی
خانواده نعناع(lamiaceae) این خانواده دارای 200 جنس و 3300 گونه است و معمولأ دارای اسانس می باشند. از آنجا که منتول یکی از اساسی ترین اسانس ها در خانواده نعناعیان می باشد تعیین میزان منتول و روابط فیلوژنتیکی بین گونه های موجود می تواند به نحوی در افزایش تولید آن موثر باشد. . در این تحقیق میزان اسانس و منتول گونههای mentha canadensis، mentha piperita، mentha spicata ، salvia sclareaاندازه گیری شد و با استفاده از توالیهای ژن منتول دهیدروژناز موجود در بانک های اطلاعاتی درخت فیلوژنتیکی آن ترسیم شد. میزان اسانس و منتول در گونه mentha spicata بیشترین مقدار و در salvia sclarea کمترین مقدار بود. ترسم درخت ژنتیکی از کل توالی های منتول دهیدروژناز موجود در بانک های اطلاعاتی که شامل گونه های مورد مطالعه نیز بود دو گروه را به نمایش گذاشت. گروه اول شامل 4 گونه مورد بررسی بود که این نیز خود به سه گروه تقسیم شده است. و گروه دوم شامل گونه های جنس micromaria بود. تجزیه فیلوژنتیکی نشان داد میزان محتوی اسانس و منتول در ارتباط با توالی ژنی می باشد و دارای رابطه ی فیلوژنتیکی می باشد. دو گونه ی mentha spicata و mentha piperita که در یک گروه در دندروگرام قرار گرفتند دارای بیشترین میزان محتوی منتول و اسانس می باشند و گونه ی salvia که در یک گروه جدا و در فاصله ی دورتر قرار دارد دارای کمترین میزان محتوی منتول و اسانس بود. بنابراین روابط فیلوژنتیکی موجود در بین گونه ها می تواند در میزان محتوی اسانس و منتول اثر گذار باشد.
حمید حیدری زادی کمال قاسمی بزدی
چکیده گیاه دارویی رزماری گیاهی است پایا،معطربا ساقههای چوبی به ارتفاع 50 سانتیمتر الی یک متر.این گیاه در داروسازی کاربردهای زیادی دارد. تکثیر رزماری از طریق کاشت دانههای رسیده، خوابانیدن و قلمه انجام میشود. با توجه به اینکه با استفاده از روشهایسنتی تعداد محدودی گیاه در دسترس خواهد بود، از این رو از روش کشت بافت استفاده میشود.لذا تحقیق حاضر در رابطه با بررسی اثر تنظیم کنندههای رشد گیاهی بر میزان باززایی رزماری در شرایط درونشیشهای انجام شد که از دو نوع ریزنمونه میانگره و جوانه انتهایی گیاه رزماری بر روی محیط کشت ms حاوی 8 ترکیب هورمونی مختلف با استفاده از هورمونهای naa ، 2,4-d ، bap و کینتین استفاده شد. سه زمان مختلف در20، 40 و 60 روز پس از کشت در نظرگرفته شد و درصد کالوسزایی، ساقهزایی، ریشهزایی و زندهمانی ریزنمونهها مورد بررسی قرار گرفت.نتایج مقایسه میانگین داده ها نشان دادند که ساقهزایی 3 تا 6 هفته پس از کشت ریزنمونهها، بهترین نتیجه را داشت، اما کالوسزایی 6 هفته پس از کشت جواب مناسبتری داشت، در صورتی که ریشهزایی بهتر در زمان بیش از 8 هفته اتفاق افتاد. درصد کالوسزایی (1/42 درصد) و زندهمانی (2/84 درصد) ریزنمونه میانگره بالاتر از جوانه انتهایی بود اما در مورد ساقهزایی، جوانه انتهایی (4/51 درصد) عکسالعمل بهتری نشان داد. بالاترین میزان کالوسزایی، ساقهزایی و ریشهزایی ریزنمونهها به ترتیب با 9/72، 7/44 و 6 درصد بر روی محیط کشت ms حاوی 2 میلیگرم بر لیتر bap و 5/0 میلیگرم بر لیتر naa مشاهده گردید. کمترین میزان کالوسزایی و ساقهزایی نیز در محیط کشت شاهد بود.بالاترین میزان کالوسزایی، ساقهزایی، ریشهزایی و زندهمانی ریزنمونهها بر روی محیط کشتهایی مشاهده گردید که در ترکیب آنها از هر دو نوع هورمون اکسین و سیتوکینین استفاده شده بود، اما برای کالوسزایی ریزنمونهها وجود اکسین در محیط کشت ضروری بود. از بین سیتوکینینهای مورد استفاده bap بهتر از کینتین بود و از میان دو نوع اکسین نیز naa نقش بهتری را نسبت به 2,4-d بازی کرد.
امین شریفی انوشیروان شیروانی
میکوریزها از رایج ترین همزیستی بین گیاهان عالی و میکروارگانسم ها هستند. در این همزیستی، قارچ های میکوریزی با افزایش قابلیت جذب عناصر غذایی و همچنین با افزایش توانایی جذب آب، ترشح هورمون های گیاهی(مانند سیتوکین) و محافظت گیاه میزبان در برابر پاتوژن ها نقش مهمی در چرخه زندگی گیاهان ایفا می کنند. با شناخت قارچ های میکوریزی می توان از آنها برای تلقیح گیاهان در خاک هایی که از نظر عناصر غذایی جذی شدنی برای گیاه ضعیف هستند، استفاده کرد. در این پژوهش، پنج پایه گیاه شمشاد خزری در رویشگاه اصلی آن واقع در جنگل خیرود کنار انتخاب شدند. در یک سال در دو فصل بهار و پاییز، از ریشه های شمشاد و خاک اطراف آن نمونه برداری شد. در ضمن برای بررسی چرخه فسفر در گیاه از برگ ها و شاخه های این گیاه نیز نمونه برداری گردید. پس از رنگ آمیزی نمونه های تهیه شده از ریشه های شمشاد، اندام های میکوریزی مانند هیف، وزیکول و آربسکول در ریشه ها مشاهده شدند. شناسایی قارچ ها، با استفاده از اسپورهای جداسازی شده از خاک و بر مبنای کلیدهای مورتون و ترپ و همچنین اطلاعات سایت invam انجام گردید. در نتیجه، دو جنس و acaulospora sp. و glomus sp. شناسایی شدند. در کلیه نمونه های برداشت شده در دو فصل چهار گونه glomus sp. و تنها یگ گونه acaulospora sp. شناسایی گردید. در هر دو فصل فراوانی glomus sp به مراتب بیشتر از گونه دیگر گزارش شود و همچنین برای تعیین درصد کلونیزاسیون ریشه با استفاده از محلول رنگی آنیلین بلو1 درصد، قطعات از ریشه رنگ آمیزی شدند. بین فراوانی اسپور و درصد کلونیزاسیون ریشه در بهار و پاییز اختلاف معنی داری مشاهده شد.درصد فسفر قابل جذب در فصل بهار همبستگی مثبتی با درصد کلونیزاسیون ریشه نشان داد که ممکن است به دلیل فعالیت های میکروارگانیسم های خاک از جمله قارچ های میکوریزی باشد.در فصل پاییز نیز همبستگی بین درصد کلونیزاسیون هیف و میزان فسفر قابل جذب نیز معنی دار مشاهده شد ولی برای ویزیکول معنی دار نبود. نتایج حاصل می تواند به دلیل تنش های فیزیولوژیک در این فصل باشد. همبستگی میان میزان فسفر موجود در شاخه و برگ گیاهان در دو فصل بهار و پاییز ودرصد کلونیزاسیون در هر دو فصل به صورت معنی داری گزارش گردید. بر هم کنش کلیه نتایج حاصل از تحقیق صورت گرفته همزیستی قارچ های میکوریزی با گیاه شمشاد خزری و تأثیر آن را بر چرخه فسفر گیاه شمشاد خزری به اثبات می رسید.
فاطمه کامیاب محمد جعفر آقایی
لوبیای چشم بلبلی، یکی از حبوبات ارزشمند است که علاوه بر دارا بودن همه محاسن این گروه از گیاهان زراعی از نظر غذایی نیز به واسطه دارا بودن اسید فولیک فراوان و عوامل نفخ زای کمتر نسبت به سایر حبوبات و دامنه سازگاری با اقلیم های مختلف در جایگاه مطلوبی قرار گرفته است. یکی از محدودیت های توسعه کشت لوبیا چشم بلبلی در مناطق مساعد زراعت این گیاه وجود تنش شوری روزافزون می باشد. انتخاب برای تحمل به تنش شوری با روشهای مختلفی از جمله بررسی آزمایشگاهی تنش شوری انجام می شود. در بررسی حاضر، 15 ژنوتیپ مختلف لوبیا چشم بلبلی ازنظر مقایسه اثر تنش شوری بر جوانه زنی و رشد گیاهچه، تحت تیمار شوری در چهار سطح با غلظت های 0، 50 ، 100 و 150 میلی مول نمک (nacl) در یک آزمایش فاکتوریل درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان دادند که اثر رقم و سطوح مختلف شوری بر اکثر صفات اندازه گیری شده در سطح آماری 1% معنی دار بود. ودر اثر متقابل رقم وسطوح مختلف شوری، رقم مشهد در سطح شوری 150 میلی مول دارای بالاترین درصد جوانه زنی، درصد جوانه زنی نهایی و بیشترین شاخص جوانه زنی و شاخص قدرت جوانه زنی بوده و رقم 1 حساسترین رقم شناسایی شد. همچنین نتایج ضرایب همبستگی صفات نشان داد که درصد جوانه زنی با درصد جوانه زنی نهایی، شاخص قدرت جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، وزن تر ساقه، وزن خشک ساقه، وزن خشک نسبی و وزن تر ریشه دارای همبستگی مثبت و معنی دار بود. بر اساس نتایج این آزمایش تنوع ژنتیکی لازم برای انتخاب لاین های مقاوم به شوری در میان ارقام و ژنوتیپ های لوبیا چشم بلبلی ایران وجود دارد.
سونیا همتی دانیال کهریزی
به منظور بررسی تأثیر محلول پاشی کود روی بر عملکرد، اجزای عملکرد، صفات کمی و کیفی ارقام کلزا (brassica napus l.) آزمایشی به صورت اسپلیت پلات و در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زارعی 92-1391 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی شهرستان کنگاور استان کرمانشاه به مرحله اجرا در آمد. در این آزمایش فاکتور کودی شامل دو سطح شاهد( تمامی کود های لازم به استثنای سولفات روی) و سولفات روی (تمامی کود های ماکرو بعلاوه محلول پاشی با سولفات روی) به عنوان عامل اصلی و ارقام کرج1 ، کرج2 ، کرج3 ، زرفام ، اپرا ، طلایه، okapi و modena به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. محلول پاشی روی با غلظت 40 درصد(دو کیلوگرم در هکتار) در دو مرحله ساقه دهی و گلدهی انجام گرفت. در طول دوره رشد مراقبت های زراعی انجام و همچنین از صفاتی نظیر شروع گلدهی، پایان گلدهی، دوره گلدهی، ارتفاع بوته، رسیدن فیزیولوژیکی، تعداد خورجین در شاخه اصلی، قطر ساقه، خورجین در بوته، تعداد شاخه های فرعی، وزن هزار دانه، عملکرد، طول خورجین، شاخص برداشت و عملکرد بیولوژیک یاداشت برداری و محاسبه شد. نتایج حاصل نشان داد که اثر سطوح کودی بر صفات آغاز گلدهی، پایان گلدهی، دوره گلدهی، رسیدگی، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، طول خورجین، تعداد شاخه فرعی، قطر ساقه، تعداد خورجین در شاخه اصلی، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت در جهت افزایش معنی دار گردید، اما اثر سطوح کودی بر ارتفاع بوته و تعداد خورجین در بوته معنی دار نگردید. بالاترین عملکرد دانه در شرایط اعمال کود سولفات روی مربوط به ارقام زرفام و modena با میانگینی به ترتیب 5339 و 5317 کیلوگرم در هکتار بود که رقم زرفام در حالت نرمال نیز بالاترین عملکرد(4942 کیلوگرم در هکتار) را به خود اختصاص داد. نتایج آزمایش نشان داد که رقم زرفام در شرایط اقلیمی منطقه اجرای آزمایش، بالاترین عملکرد دانه را دارا بود.
الهه فیض اللهی دانیال کهریزی
چکیده به منظور بررسی تاثیر تنش کم آبی بر صفات زراعی و شاخص های رشد ارقام پاییزه کلزا، آزمایشی با استفاده از طرح کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، در شهرستان کنگاوراز توابع استان کرمانشاه انجام شد. تیمارهای آزمایش عبارت بودند از تنش خشکی (d ) به عنوان عامل اصلی در دو سطح شامل آبیاری معمول (شاهد) یا آبیاری پس از 90 میلی متر تبخیر از تشتک کلاس a، (d1 ) و قطع آبیاری (اعمال تنش) در ابتدای مرحله گلدهی (d2 ) و رقم (v) به عنوان عامل فرعی در 8 سطح شامل ارقام پاییزه کرج 1، کرج2، کرج3، زرفام، اپرا، okapi، talayeو modena بودند. نتایج حاصل نشان داد که قطع آبیاری (تنش خشکی ) از مرحله گلدهی به بعد، تاثیر نامطلوبی بر فعالیت های رشد، عملکرد، اجزای عملکرد و صفات زراعی مورد بررسی داشت و اختلاف حاصل در سطح آماری معنی دار بود .اثر رقم بر صفات قطر ساقه، تعداد خورجین در شاخه های فرعی، تعداد خورجین در گیاه، طول خورجین ساقه اصلی، طول خورجین گیاه، تعداد دانه در خورجین شاخه های فرعی و تعداد دانه در خورجین در گیاه معنی دار نگردید، ولی بر سایر صفات تاثیر قابل توجهی داشت. اثرات متقابل آبیاری و رقم فقط بر عملکرد بیولوژیکی و شاخص برداشت معنی دار شد ولی بر سایر صفات از لحاظ آماری معنی دار نگردید. مقایسه میانگین داده ها نشان داد که رقم کرج1 در شرایط نرمال با5341 کیلوگرم بیشترین عملکرد دانه را به خود اختصاص داد اما همین رقم با بیشترین افت عملکرد دانه 1561 کیلو گرم(29 درصد) در شرایط تنش مواجه بود. در شرایط تنش رقم اپرا با3978 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را به خود اختصاص داده واز نظر میانگین عملکرد دانه مقاوم تر از سایر ارقام به شرایط تنش خشکی بود. ارقام اپرا و مودنا در شرایط تنش خشکی به ترتیب با عملکرد 3616 و 3978 کیلوگرم درهکتار دارای کمترین افت محصول دانه به ترتیب با 396 کیلوگرم(8/9 درصد) و 573کیلوگرم(14 درصد) نسبت به شرایط نرمال داشتند.
مینو تن ساز آزاده صدرارحامی
سنبلالطیب (valeriana officinalis) از خانواده valerianaceae است که به لحاظ ارزش دارویی و اقتصادی بالا جایگاه ویژه¬ای را به خود اختصاص داده است. بذور این گیاه دارای قوه نامیه بسیار اندک و سرعت جوانه¬زنی بسیار پایین بوده و پس از ذخیره و نگهداری، با گذشت حدود یک سال قوه نامیه خود را به میزان زیادی از دست خواهند داد. از سوی دیگر تکثیر این گیاه از طریق تقسیم ریشه به علت شیوع بسیاری از بیماری¬ها و پوسیدگی قارچی به سختی امکان¬پذیر است در سیستم تهیه نشاء، به دلیل نیاز به نور جهت جوانه¬زنی بذور، باید کشت سطحی صورت پذیرد که در این صورت با توجه به سبکی و اندازه کوچک، بذور در معرض آبشویی قرار می¬گیرند. استفاده از فناوری¬های نوین به¬خصوص تکنیک کشت بافت در تولیدات گیاهی قادر خواهد بود به عنوان نوعی روش جایگزین، روند تولید انبوه و کنترل شده این محصولات طبیعی را ارتقاء بخشد. در کشت تک گره، جوانه با بخشی از ساقه به منظور تشکیل و توسعه ساقه جدا میشود. این روش طبیعیترین روش تکثیر رویشی گیاهان در شرایط آزمایشگاهی است. جوانههای گره حاصل از گیاهچههای سنبلالطیب در محیط کشت درون شیشه ای به محیط کشت و با تنظیمکنندههای رشد ، و منتقل گردید و در شرایط 16 ساعت نور و 8 ساعت تاریکی در دمای 25 درجه سانتیگراد به مدت یک ماه نگهداری شدند. بیشترین میزان باززایی در میان تیمارها با میانگین شاخه فرعی (05/9 سانتیمتر) در غلظت 2 میلیگرم در لیتر bap به همراه 1/0 میلیگرم در لیتر kin در محیط کشت ms با ریز نمونه طوقه (گره) و بیشترین میزان اندامزایی در میان تیمارها، با میانگین طول بلندترین برگ (18/8 سانتیمتر) در غلظت 05/0 میلیگرم در لیتر kin در محیط کشت ms با ریز نمونه طوقه (گره) مشاهده گردید. بعد از مقاوم سازی، گیاهچهها به خوبی توسعه یافته و با موفقیت به گلخانه منتقل شدند. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که همسو با نتایج دیگر محققان، برای تکثیر بهینه گیاه دارویی سنبلالطیب، باززایی مستقیم روشی کارآمد و با سرعت عمل بالاتر و درجه اطمینان بالا می باشد.
زهرا ساعدی مینا ربیعی
چکیده گیاه پونه سای البرزی یکی از گیاهان تیره نعناع است که دارای خواص درمانی قابل ذکر می باشد.در این تحقیق تنش شوری و خشکی بر جوانه زنی گیاه دارویی پونه سای خوشه ای، nepeta racemosa l. موردبررسی قرار گرفت.این تحقیق در موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در سال 1392در شرایط آزمایشگاهی و با استفاده از سه آزمایش جداگانه اجرا گردید.آزمایش اول در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. تیمارها شامل پتانسیل های اسمزی 0، 1-، 2-، 4-، 6-، 8- و 10- مگاپاسگال که با استفاده از پلی اتیلن گلایکول6000 تهیه گردیدند. آزمایش دوم در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. تیمارها شامل غلظت های مختلف شوری ایجاد شده با کلرید کلسیم (0، 50، 100، 150، 200، 250، 300، 350 میلی مولار) بودند. آزمایش سوم با استفاده ازآزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. عامل اول شامل سه نوع خاک (خاک شور قم، خاک شور رود شور نجم آباد اشتهارد و خاک زراعی) بود. عامل دوم شامل پنج سطح تنش خشکی (100%، 80%، 60%، 40% و 20% ظرفیت زراعی) بود. نتایج نشان داد که تنش خشکی بر درصد جوانه زنی، طول گیاهچه، طول ساقه چه، نسبت طول ریشه چه به ساقه چه، وزن تر و وزن خشک ریشه چه، وزن تر ساقه چه، وزن تر و خشک گیاهچه در سطح یک درصد اثر معنی دار داشت. اثر تنش شوری بر درصد جوانه زنی، طول گیاهچه، طول ریشه چه، طول ساقه چه، وزن تر و خشک ریشه چه، وزن تر و خشک ساقه چه، وزن تر و خشک گیاهچه در سطح یک درصد معنی دار بود و بر نسبت ریشه چه به ساقه چه اثر معنی دار نداشت. اثر نوع خاک بر درصد جوانه زنی در سطح یک درصد معنی دار بود. اثر تنش خشکی اعمال شده در خاک بر درصد جوانه زنی، طول گیاه چه، طول ریشه چه، طول ساقه چه، وزن تر و خشک ریشه چه، وزن تر و خشک ساقه چه، وزن تر و خشک گیاهچه، شاخص طولی بنیه و شاخص وزنی بنیه در سطح یک درصد معنی دار بود. اثر متقابل نوع خاک و تنش خشکی بر سرعت جوانه زنی روزانه در سطح یک درصد معنی دار بود. نتایج تحقیق نشان داد که پونه سای یک گیاه متحمل به شوری و خشکی بوده است.
فاطمه سهرابی مینا ربیعی
نقش عنصر فسفر به عنوان یکی از پر مصرف ترین عناصر غذایی بعد از نیتروژن در گیاهان که کمبود آن رشد گیاه را به شدت محدود می سازد غیر قابل انکار است. روش متداول در کشور برای تأمین نیاز فسفری گیاهان زراعی مصرف کودهای شیمیایی فسفره می باشد. این در حالی است که مقدار زیادی از فسفر موجود در کودهای شیمیایی بعد از ورود به خاک نامحلول شده بطوری که در خاک های آهکی به ترکیبات نامحلول کلسیم و منیزیم و درخاک های اسیدی به فسفات آهن و آلومینیوم تبدیل شده و از دسترس گیاهان خارج می شود. با انباشته شدن فسفر نامحلول در خاک علاوه بر آلودگی های زیست محیطی و تخریب ساختمان خاک علائم کمبود در گیاهان نیز دیده می شود. کودهای زیستی فسفره ازموثرترین یاری کنندگان گیاه برای تأمین این کمبود می باشند، که بر مبنای گزینش انواعی از ریز موجودات مفید خاک تهیه شده و بالاترین کارایی و بازدهی را از نظر تولید عوامل محرک رشد و فراهم سازی عناصر غذایی به شکل قابل جذب دارا هستند. به منظور جداسازی و بررسی جمعیت باکتری-های حل کننده فسفات موجود در مناطق مختلف کشور، آزمایشی در بخش تحقیقات بیولوژی خاک موسسه تحقیقات خاک و آب کرج در قالب طرح کاملاً تصادفی فاکتوریل انجام شد و باکتری های حل کننده فسفات از نمونه های خاک دوازده استان آذربایجان غربی، فارس، بوشهر، مرکزی، ایلام، یزد، قم،گلستان، اصفهان، البرز، خراسان شمالی و زنجان که از مناطق زراعی تحت عنوان (agi) و باغی (ho) و از عمق 30-0 سانتیمتری برداشت شده بود جداسازی شدند. با توجه به اینکه فرایند تولید کود میکروبی فسفاتی نیاز به درجه حرارت بالایی دارد لذا استفاده از باکتری های مقاوم به حرارت یا استفاده از اسپور آن ها برای تهیه این کود زیستی از اهمیت زیادی برخوردار می باشد و در حال حاضر این نوع باکتری ها در دسترس نیستند و آزمایشاتی در این زمینه صورت نگرفته است لذا در این تحقیق بیشتر به این موضوع پرداخته شد و در نهایت 17 جدایه که به دمای بالا مقاوم بوده و بیشترین قطر هاله را داشتند انتخاب و در ادامه با نسبت مشخص از آپاتیت، گوگرد و ماده آلی ترکیب و جهت بررسی میزان ماندگاری و قدرت انحلال فسفات باکتری ها از این ترکیبات گرانول تهیه شد و کشت های متوالی در زمان های معین در طی 6 ماه انجام شد. بیشترین و کمترین جمعیت باکتری های حل کننده فسفات به ترتیب مربوط به استان های فارس و بوشهر با لگاریتم جمعیت 21/5 و 37/4 بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر گرانول، باکتری و زمان بر جمعیت باکتری های حل کننده فسفات در سطح یک درصد معنی دار بود. بیشترین و کمترین جمعیت باکتری در همه گرانول ها به ترتیب در زمان های 1 روز و 6 ماه مشاهده شد و لگاریتم آن به ترتیب برابر 9 و 37/5 بود که در سطح یک درصد با هم تفاوت معنی دار داشتند؛ همچنین بیشترین جمعیت باکتری در گرانول های a و am که به ترتیب برابر 49/7 و 48/7 بود مشاهده شد و کمترین جمعیت باکتری در ams80 و برابر 12/6 بود.
مریم فراتی غلامرضا بخشی خانیکی
جنس teucrium از تیره نعنا lamiaceae می باشد. این جنس در ایران 13 گونه دارد که مریم نخودی شرقی teucrium orientale l. از جمله آنهاست. در این تحقیق تاثیر عوامل اکولوژیکی بر سطح پوشش و ترکیبات اسانس مریم نخودی شرقی مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور سه رویشگاه اسدآباد (ارتفاع 2300 متر)، گرو (2150 متر) و رزن (2100 متر) در استان همدان انتخاب گردید. در هر رویشگاه 10 پلات به روش تصادفی استقرار یافت. در هر پلات سطح پوشش گونه مورد مطالعه تعیین شد. از هر رویشگاه نمونه خاک از عمق تجمع ریشه برداشت شد و برخی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آن در آزمایشگاه مورد سنجش قرار گرفت. بخش های هوایی گیاه به میزان مناسب از رویشگاه ها جمع آوری گردید و پس از انتقال به آزمایشگاه، اسانس گیری به روش تقطیر با آب توسط دستگاه کلونجر انجام گرفت. سپس با استفاده از دستگاه گاز کروماتوگرافی متصل به جرم سنج (gc/ms) ترکیبات اسانس شناسایی و میزان هر کدام از آن ها تعیین شد. ترکیبات عمده در این گونه عبارتند از: بتا-کاریوفیلن، دی جرماسرن، بتا کاریوفیلن آپوکسید، بتا-کوبنن، آلفا-کاریوفیلن، لیپیدوزن، ایزوکاریوفیلن، آلفاکادنین و لینالول. برای تعیین مهم ترین عوامل موثر بر خصوصیات رویشی و ترکیبات اسانس گونه مورد نظر از روش تجزیه مولفه های اصلی (pca) در نرم افزار minitab ver. 16 استفاده شد. نتایج نشان داد که ماده آلی، اسیدیته و میانگین دمای سالانه بیشترین تاثیر را در تفکیک رویشگاه اسدآباد دارند. در رویشگاه رزن بیشترین تاثیر را سطح پوشش، میزان آهک و حداقل مطلق دما در سردترین ماه دارند. همچنین میانگین دمای سالانه، حداکثر مطلق دما در گرمترین ماه و شن بیشترین تاثیر را در تفکیک رویشگاه گرو دارند
بتول خواجه پور یونس عصری
روند رو به رشد صنعتی شدن جوامع و گسترش آلاینده های موجود در هوا،تاثیرات مخرب و انکار ناپذیری را بر موجودات زنده می گذارند. از جمله ی آن ها گیاهان هستند که ریه های کره ی زمین محسوب می شوند و لذا اهمیت حفظ آنها در این شرایط پررنگ تر شده است. از این رو در پژوهش پیش رو تاثیر این آلاینده ها در سه منطقه ی آلوده و کمی آلوده و پاک (از شهر تهران) بر گونه ی گیاهی ارغوان مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه های برگی از گیاهان جدا شد و پس از فیکس و تهیه ی برش های دستی و رنگ آمیزی، پارامترهایی چون سطح برگی، تعداد و قطر روزنه، ضخامت اپیدرم فوقانی و تحتانی و ضخامت انواع بافت پارانشیم در آن ها مطالعه شد و مشخص شد آلودگی هوا تاثیر مستقیم و معنی داری بر ساختارهای برگی دارد. گیاه به عنوان واکنش دفاعی و سازگاری در مقابل این تنش، تغییراتی از قبیل افزایش ضخامت اپیدرم فوقانی و تعداد روزنه در عین کوچک کردن اندازه ی آنها، در خود اعمال می کند.این تغییرات با افزایش میزان آلاینده های موجود در هوا شدت می یابند. لذا توجه به کاهش آلودگی برای حفظ گونه های گیاهی، بسیار پراهمیت است.
نجمه سادات طباطبایی مینا ربیعی
جنس chaerophyllum از تیره چتریان می باشد. به طور کلی 8 گونه از این جنس در ایران رویش دارد. هدف از این تحقیق بررسی عوامل اکولوژیکی موثر بر اسانس گیاه جعفری فرنگی کوهستانی chaerophyllum macropodum boiss در استان تهران بوده است.به این منظور سه رویشگاه سیجان، گاجره و امام زاده هاشم انتخاب گردید و در هر رویشگاه نمونه برداری به روش تصادفی و با استفاده از 10 پلات انجام شد. در هر رویشگاه نمونه خاک از عمق تجمع ریشه برداشت گردید و خصوصیات فیزکی وشیمیایی هر منطقه مورد بررسی قرار گرفت و همچنین پس از جمع آوری اندام های هوایی گیاه و انتقال به آزمایشگاه اسانس گیری به روش تقطیر با آب توسط دستگاه کلونجر و سپسس شناسایی ترکیبات اسانس و میزان هر کدام توسط دستگاه گاز کروماتوگرافی متصل به جرم سنج gc/msانجام گرفت
سمیه دشت دار سیروس منصوری فر
چکیده به منظور بررسی اثر تاریخ های کاشت تابستانه برعملکرد کمی و کیفی ارقام شبدر در منطقه کرج پژوهشی طی سال زراعی94– 1393در مزرعه پژوهشی400 هکتاری موسسه تحقیقات اصلاح وتهیه نهال و بذر به صورت اسپلیت پلات شامل عامل اصلی تاریخ کاشت در سه سطح( اول و 25 مرداد به عنوان کشت تابستانه و20 شهریور به عنوان کشت مرسوم)و عامل فرعی ارقام شبدر در چهار سطح( شبدر ایرانی یک چین،شبدر برسیم رقم تولیدی کرج،شبدر ایرانی چند چین،شبدر لاکی رقم البرز1)در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار با 12تیمار به مدت یک سال اجرا شد.نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر تاریخ کاشت،اثر رقم و اثر متقابل بین این عامل ها از نظر عملکرد کمی و کیفی علوفه در سطح پنج درصد معنی دار است.