چکیده به منظور بررسی تأثیر کودهای زیستی، دامی و شیمیایی نیتروژن بر برخی ویژگی های اکوفیزیولوژیک ذرت، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده نواری در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 88-1387 اجرا شد. کرت های اصلی، شامل پنج سطح کود شیمیایی نیتروژن(0 ،25 ،50 ،75 و 100 کیلوگرم نیتروژن در هکتار)، کرت های فرعی نواری، شامل دو سطح کود دامی(0 و 20 تن در هکتار) و کرت های فرعی عمودی، شامل: تلقیح با کود بیولوژیک نیتروکسین (مخلوط باکتری های ازتوباکتر و آزوسپیریلوم) و کود شیمیایی معادل کرت اصلی بود. عدد کلروفیل متر، شاخص سطح برگ، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، دمای کانوپی، ارتفاع بوته، طول مخصوص ریشه، درصد رطوبت نسبی برگ، درصد نیتروژن گیاه و خاک اندازه گیری شد. اثر تیمارهای کودی بر شاخص سطح برگ، عدد کلروفیل متر، دمای کانوپی، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، درصد رطوبت نسبی برگ، درصد نیتروژن گیاه و خاک معنی دار نبود. با این وجود، اثر تیمارهای کودی بر ارتفاع و طول مخصوص ریشه معنی دار بود. به طوریکه بیشترین ارتفاع بوته مربوط به تیمار کود زیستی بعلاوه کود دامی و 100 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و بیشترین طول مخصوص ریشه در تیمار کود زیستی بعلاوه کود دامی و 50 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بدست آمد. به طور کلی، نتایج این آزمایش نشان داد که ترکیب کودهای شیمیایی نیتروژن و کودهای زیستی و دامی می تواند تأثیر مثبتی بر خصوصیات اکوفیزیولوژیک گیاه ذرت داشته باشد و مصرف نهاده های شیمیایی در تولید این گیاه را کاهش دهد. واژه های کلیدی:

شدت کمبود منابع آبی در دشت مشهد به حدی رو به وخامت است که این منطقه در لیست مناطق مورد مطالعه ی برنامه مدیریت منابع آب در مناطق خشک و نیمه خشک یونسکو قرار گرفته است. طی سال های اخیر، تغییرات اقلیمی،کمبود منابع آبی و افزایش جمعیت شهر نشینی سطح زیر کشت و میزان تولید گیاهان زراعی از جمله غلات را در این دشت تحت تأثیر قرار داده است. لذا تحقیق حاضر به منظور ارزیابی عملکرد پتانسیل و اثرات زیست محیطی این محصولات در رابطه با تغییرات اقلیمی دشت مشهد انجام شد.