نام پژوهشگر: فرزاد رحمانی عسگرآباد
فرزاد رحمانی عسگرآباد زهرا بطحایی
چکیده تجمع یابی پروتئین ها پدیده ای است که طی آن پروتئین ساختمان طبیعی خود را از دست داده ضمن اتخاذ ساختار غیر طبیعی تجمع می یابند. بتا-کازئین که از جمله فراوانترین اجزاء تشکیل دهنده میسل های شیر پستانداران است در شرایط آزمایشگاهی فعالیت شبه چپرونی از خود بروز می دهند. همچنین چپرون شیمیایی گلیسرول که از جمله ترکیبات پلی اول محسوب می شود در پایداری پروتئین ها نقش دارد. گلیسرول ضمن افزایش کینتیک فرایند فولدینگ از تجمع یابی پروتئین ها جلوگیری می نماید. خصوصیات مذکور ما را بر آن داشت تا فعالیت چاپرونی بتا-کازئین و گلیسرول را با یکدیگر مقایسه کنیم. در این سری از مطالعات عملکرد چاپرونی بتا-کازئین و گلیسرول طی برهمکنش آنها با انواع متفاوتی از پروتئین های هدف ( نظیر اووترانسفرین? انسولین و آلفا-لاکتالبومین ) در حضور عامل ازدحام ماکرومولکولی ( دکستران ) مورد بررسی قرار گرفت. برهمکنش بین پروتئین ها توسط روش های اسپکتروسکوپی جذب نور مرئی? اسپکتروسکوپی فلورسانس ذاتی? اتصال ماده فلورسانس ans و اسپکتروسکوپی دو رنگ نمایی حلقوی ( near uv ) مورد مطالعه قرار گرفت. در حضور دکستران میزان و گستردگی تجمع یابی پروتئین های هدف افزایش یافته و هر دو نوع چاپرون مذکور تاثیر کمتری در جلوگیری از تشکیل تجمعات و رسوبات پروتئینی از خود نشان دادند. این نتایج نشان داد که بتا-کازئین بر میزان تشکیل تجمعات پروتئینی آهسته پروتئین ها نسبت به تجمع یابی سریع آنها تاثیر چاپرونی بیشتری دارد. نتایج حاصله نشان دهنده آن است که تغییرات ساختاری القا شده توسط دکستران در ساختمان پروتئین ها و میزان برهمکنش های بین مولکولی با فعالیت چاپرونی بتا-کازئین به لحاظ کینتیکی در رقابت هستند. به هر حال طبق مشاهدات ما مشخص شد که گلیسرول نسبت به بتا-کازئین خصوصا در شرایط با ازدحام فعالیت چاپرونی بیشتری را از خود بروز می دهد. چرا که در حضور گلیسرول برهمکنش بین پروتئین ها با محیط محلول افزایش یافته و همچنین گروههای پپتیدی و شاخه های جانبی آمینواسیدی به مقدار بیشتری در معرض قرار می گیرند که در نهایت برهمکنش بین پروتئین ها و گلیسرول افزایش خواهد یافت. کلمات کلیدی: بتا-کازئین? گلیسرول? چاپرون? ازدحام مولکولی? تجمع یابی پروتئین? اووترانسفرین? انسولین? آلفا-لاکتالبومین? کاتالاز