نام پژوهشگر: سپیده جمشیدی نژاد
سپیده جمشیدی نژاد هادی خانیکی
هدف این پژوهش شناسایی مولفه های فرمی و مضمونی در سینمای مستند ایران، دربار? «زنان بزهکار» است. به همین سبب، پنج فیلم ( قاتل یا مقتول، ماده ??، کارت قرمز، زنانه و فقر و فحشا)، از سه مستندساز فعال در عرصه سینمای مستند، مورد پژوهش و بررسی قرار گرفت. از اینرو، مهمترین پرسش این پژوهش به این شیوه صورتبندی شده است: سینمای مستند ایران (????-????) چه تصویری از «زن بزهکار» ارائه میکند؟ از آنجا که مفهوم «تصویر» از جمله مفاهیم مرکب است و خود شامل دو بعد فرم و محتواست، محقق به تجزیه پرسش اصلی خود پرداخته و کوشیده است پژوهش خود را در قالب دو پرسش زیر بهطور دقیقتری سامان دهد: ?- سینمای مستند ایران در بهتصویر کشیدن «زن بزهکار» از چه فرم یا تکنیکهای هنری بهره میگیرد؟ و ?- سینمای مستند ایران در بهتصویر کشیدن «زن بزهکار» بر چه مولفههای محتوایی یا مضمونی تأکید میکند؟ به منظور پاسخ گفتن به دو پرسش بالا، محقق نخست نظریه های مربوط به رابطه هنر و واقعیت را در قالب دو رویکرد کلی ?- نظریه بازنمایی {هنر آیینه واقعیت است} و ?- نظریه تولید حقیقت {هنر به تولید حقیقت میپردازد}مورد مطالعه و نقد قرار داده و مولفه های فرمی و مضمونی که تاکنون از آن ها به عنوان «مکانیسمهای بازتولید واقعیت در دنیای هنر و رسانه سینما» سخن گفته شده، استخراج کرده است. پس از آن با استفاده از روش «تحلیل و تفسیر متن» در قالب مولفه های فرمی و مضمونی و سرمشق قرار دادن نظریه باختین در خصوص متن تک آوا و متن چند صدا نشان داده شده است که مستندسازان ایرانی از کدامیک از مولفه های فرمی و مضمونی مزبور بهره گرفته اند؟ و در آثار سینمایی خود به چه شیوه ای به نمایش زن بزهکار پرداختهاند؟ و اینکه آیا فیلم تنها یک صدای خاص را به گوش مخاطب می رساند یا چند صدای مختلف را یا به عبارتی چند تصویر مختلف را از زن بزهکار به نمایش می گذارد؟