نام پژوهشگر: ابراهیم ولی پور
ابراهیم ولی پور همایون حبیبی
تروریسم پدیده ای تهدیدکننده امنیت اجتماعی و جامعه بین المللی بودهt با هیچگونه ملاحظه سیاسی، فلسفی، ایدئولوژیک، نژادی، قومی، مذهبی و ... توجیه پذیر نیست. جهانی شدن تهدید تروریسم، نیازمند مبارزه جهانی با این پدیده است. شورای امنیت با بهره گیری از قدرت و تاثیرگذاری خود براساس فصل ششم و هفتم منشور به عنوان مسئول حفظ صلح و امنیت بین المللی صلاحیت ایفای نقش در مبارزه با تروریسم را دارد. شورای امنیت به عنوان رکن اجرائی سازمان ملل با تکیه بر منشور و اصول سازمان از جمله منشور جهانی حقوق بشر- اعلامیه جهانی حقوق بشر 1948 و دو میثاق بین المللی حقوق بشر 1966- می تواند ضمن مبارزه با تروریسم از نقض حقوق بشر نیز ممانعت به عمل آورد. "وحشت" ناشی از اقدامات تروریستی در کنار خسارات جانی و مالی آن منجر به نقض حقوق بشر و آزادیهای اساسی افراد شده و از این رو به عنوان "جنایتی بین المللی" شناخته شده که "ناقض صلح و امنیت و بین المللی" است. فعالیتهای شورا، بررسی مبنای صلاحیت و مشروعیت اقدامات شورا، تشریح روند تکاملی این فعالیتها بموازات گسترش اقدامات تروریستی قبل و خاصه بعد از 11 سپتامبر، ایجاد و تقویت کمیته های تخصصی مبارزه با تروریسم، تحلیل حقوقی الزاماتِ مکانیزمها و ارزیابی میزان موفقیت آنها در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است. مفروض تحقیق، این است که مبارزه با تروریسم با توجه به پایان دوران جنگ سرد و پیدایش تفاهم در روابط بین الملل، امکانپذیر است. در تحقیق، شورای امنیت چگونه و چه نقشی را در توسعه ساز وکارهای مبارزه با تروریسم، خاصه پس از 11 سپتامبر 2001 ایفاء کرده؟ در فرضیه تحقیق به این موضوع که "شورای امنیت" به عنوان رکن اجرائی سازمان ملل، میتواند با تکیه بر صلاحیت و قدرت خود به رهبری مبارزه موثر با تروریسم بین المللی را ایفاء کند، پرداخته شده است. قطعنامه های شورای امنیت، خصوصا قطعنامه های صادرهه پس از 11 سپتامبر منابع اصلی تحقیق میباشند. حادثه 11 سپتامبر و ورود شورای امنیت، تعهدات و الزامات مربوط به مبارزه با تروریسم را که در قالب قطعنامه های شورای امنیت وضع شدند را فراگیر و جهانی نمود. نتیجه چنین امری ایفای نقش قانونگذار بین المللی از سوی شورای امنیت است. این ساز وکارها الزاما قهرآمیز نیست و تجربه نشان داده که همکاری بین المللی راه کار مبارزه موثرتری برای سرکوب تروریسم و محدود کردن آن است. اجماع جهانی مبنی بر مشترک بودن تهدید تروریسم، منجر به کارآمدتر شدن مبارزه با تروریسم بین المللی شده است. در دو بخش شامل بخش اول کلیات که در فصل اول مفاهیم نظری، فصل دوم تروریسم و ارتباط آن با جنگ، قاعده دفاع مشروع، موضوعات حقوق بشری و در فصل سوم جایگاه شورای امنیت در منشور و بررسی صلاحیت آن در مبارزه با تروریسم بین المللی مورد بحث قرار می گیرد. بخش دوم اختصاص به بررسی اقدامات شورای امنیت در توسعه ساز وکارهای مبارزه با تروریسم دارد که طی سه فصل که شامل فصل اول عملکرد سازمان ملل در مبارزه با تروریسم بین المللی، فصل دوم فعالیت شورای امنیت در توسعه ساز و کارهای مبارزه با تروریسم بین المللی و فصل سوم اقدامات شورای امنیت در مبارزه با تروریسم بین المللی پس از 11 سپتامبر و نقد و بررسی آن را در بر خواهد گرفت. در پایان نیز به جمع بندی و نتیجه گیری بحث خواهیم پرداخت.