نام پژوهشگر: ملیحه صالح پور
ملیحه صالح پور پویا زمانی
استفاده از نشانگرهای مولکولی در سال های اخیر جهت تعیین تنوع ژنتیکی بین جمعیت ها و حیوانات حفاظت شده کاربرد گستردهای یافته است. همچنین، میزان چند شکلی بدست آمده از نشانگرهای ژنتیکی، یکی از پارامترهای قابل ارزیابی برای مطالعه جمعیت ها و درک تفاوتهای ژنتیکی آن ها است. در این پژوهش چند شکلی پروموتر ژن لپتین در گوسفندان مهربان مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور، نمونه های خون از 155 رأس گوسفند مهربان از دو گله ی تحت نظارت جهاد کشاورزی استان همدان گرفته شد. استخراجdna با استفاده از کیت diatom dna prep 100 انجام گرفت. در این پژوهش دو آغازگر مورد استفاده قرار گرفتند که آغازگر نخست برای پروموتر ژن لپتین و آغازگر دوم برای بخشی از پروموتر و همه اگزون یک ژن لپتین طراحی شدند. این دو آغازگر به ترتیب، قطعاتی به اندازه ی 358 و 340 جفت باز را در فرایند واکنش زنجیره ای پلیمراز (pcr) تکثیر نمودند. pcr در سه گامه انجام گرفت، به این صورت که واسرشت ابتدایی در 95 درجه سانتی گراد به مدت 5 دقیقه و واسرشت، اتصال و گسترش چرخه اصلی به ترتیب، در دماهای 95، 55 و 72 درجه سانتی گراد، همگی به مدت 30 ثانیه در طی 35 چرخه و گسترش انتهایی در 72 درجه سانتی گراد به مدت 7 دقیقه صورت گرفتند. الکتروفورز محصولات pcr با ژل آگارز 2/1tbe % انجام گرفت و از دستگاه ژل داک برای عکس برداری استفاده شد. چندشکلی نمونه های pcrبا کمک تکنیک تفاوت فرم فضایی رشته های منفرد (sscp) در ژل اکریل آمید 8 درصد تعیین شد. قطعه تکثیر شده با آغازگر نخست 2 الگوی باندی a و b نشان داد در حالی که در قطعه تکثیر شده با آغازگر دوم تنها یک الگوی باندی مشاهده شد. این بدین معنی است که در گوسفندان مهربان، پروموتر ژن لپتین دارای چند شکلی است در حالی که اگزون یک این ژن هیچ چند شکلی را نشان نمی دهد. از سوی دیگر، ارزش اصلاحی صفات وزن بدن افراد موجود در گله های مورد بررسی با تجزیه تک صفتی مدل های مختلط حیوانی و با کمک نرم افزار wombat پیش بینی شدند. سپس اثر ژنوتیپ های مختلف آغازگر نخست بر فنوتیپ و ارزش اصلاحی صفات وزن بدن در سنین مختلف، با استفاده از مدل های خطی تعمیم یافته و با کمک نرم افزار sas مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که ژنوتیپ های مختلف آغازگر نخست اثر معنی داری بر فنوتیپ و ارزش اصلاحی وزن بدن در سنین مختلف ندارد (05/0p>).