چکیده هدف تحقیق: فناوری نانو امروزه یکی از مهم ترین شاخه های علم محسوب می شود که بسیاری از علوم از جمله شیمی، پزشکی، زیست شناسی و ... را به هم مرتبط ساخته است. نانوزیست فناوری، یکی از شاخه های فناوری نانو است و یکی از پرکاربردترین نانوذراتی که در نانوزیست فناوری و نانوپزشکی مورد استفاده است نانوذرات طلا می باشد. در این پروژه در نخستین گام این ذره ها با استفاده از آمینواسیدهای مختلف تهیه و شناسایی می شوند. در گام دوم، پایداری این ذره ها در حضور پایدارکننده های مختلف و عدم حضور آن ها مورد بررسی قرار می گیرند و در آخرین گام نانوذره های طلا به زیست مولکول ها و پروتیین ها متصل می شوند (در این تحقیق از آنتی بادی ضد مورفین و واکسن مورفین استفاده شده است). هدف از این کار تولید کمپلکس هایی با کارایی بیشتر در پزشکی و زیست فناوری می باشد که می توان به استفاده از این مواد در تهیه ی کیت تشخیص سریع مورفین (در مورد کمپلکس نانوذره های طلا-آنتی بادی ضد مورفین) و پیشنهاد نانوذره های طلا به عنوان یاور (ادجوانت) در تهیه ی واکسن ها (در مورد کمپلکس نانوذره های طلا-واکسن مورفین) اشاره کرد. روش تحقیق: در این پژوهش نانوذره های طلا با روش کاهش شیمیایی تهیه می شوند که نقش کاهنده ی کاتیون های سه بار مثبت طلا را آمینواسیدهای مختلف به عهده دارند که عبارتند از ال-گلایسین، ال-لوسین، ال-آلانین، ال-والین، ال-تیروزین، ال-فنیل آلانین، ال-تریپتوفان، ال-گلوتامیک اسید و نمک مونوسدیم گلوتامات. پس از تولید نانوذره های طلا، پایداری این ذره ها بدون حضور پایدارکننده بررسی شد و برخی از این نانوذره ها برای انجام بررسی های تکمیلی در حضور پایدارکننده های پلی اتیلن گلیکول با وزن مولکول های 1000، 2000 و 6000 و سدیم دودسیل سولفات با غلظت های مختلف، انتخاب و مورد آنالیز قرار گرفتند و تمامی این بررسی ها توسط طیف سنجی های فرابنفش-مریی، تفرق دینامیکی نور، میکروسکوپ های الکترونی عبوری و روبشی انجام گرفته است. آنتی بادی ضدمورفین با تزریق µg/ml 400 واکسن مورفین به 9 خرگوش به صورت زیر جلدی پس از90 روز تولید و خالص سازی شد؛ بررسی ایمنی، مصونیت زایی و تولید آنتی بادی باروش ایمونودیفیوژن انجام شد. نانوذره های کلوییدی طلا ابتدا با بافرفسفات سالین سوسپانسیونی شده و سپس با پروتیین آنتی بادیِ ضد مورفین به مدت 115 ساعت در انکوباتور c°4 انکوبه و کونژوگه شدند؛ شناسایی نانوذره های متصل شده به پروتیین، توسط الکتروفورز ژلی سدیم دودسیل سولفات و طیف سنجی فرابنفش- مریی انجام شد. همین کار برای واکسن مورفین و نانوذره های طلا انجام گرفته و در همین مدت و در انکوباتور c°4 اتصال صورت گرفت. نتایج: تمامی بررسی های انجام گرفته جهت شناسایی و تعیین اندازه ی ذره ها و نیز بررسی پایداری ذره ها با استفاده از طیف سنجی های فرابنفش-مریی، تفرق دینامیکی نور، میکروسکوپ های الکترونی عبوری و روبشی انجام گرفته است. وجود پیک متقارن با بیشینه ی جذبی در محدوده ی550-500 نانومتر بیان گر تولید نانوذره های طلا بوده است و در میان تمامی نانوذره های طلا، نانوذراتی که با ال-گلوتامیک اسید و ال-فنیل آلانین تهیه شده اند دارای کمترین مقدار طول موج (525 و 533 نانومتر) بوده اند. آنالیز تصویرهای میکروسکوپ الکترونی عبوری نیز بیان گر این بود که این نانوذره ها به ترتیب دارای محدوده اندازه ی 20-5 و 20-10 بودند. پس از بررسی های اولیه ی پایداری نانوذره های طلا مشخص شد که نانوذرات تهیه شده با تریپتوفان دارای بیشترین پایداری بودند. از این رو پایداری نانوذره های تهیه شده با ال-گلوتامیک اسید، ال-فنیل آلانین و ال- تریپتوفان توسط پایدارکننده های مختلف تحت شرایط گوناگون مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بهترین پایدارکننده از بین چهار پایدارکننده ی مورد استفاده، سدیم دودسیل سولفات بوده و بهترین غلظت 3/3% می باشد. همچنین پایدارترین نانوذره ها، نانوذره های طلای تهیه شده توسط تریپتوفان بودند. نتایج حاصل از الکتروفورز ژلی سدیم دودسیل سولفات در مورد کونژوگه شدن نانوذره های طلا با آنتی بادی ضد مورفین و واکسن مورفین نشان داد که لکه های جدیدی در وزن های مولکولی بالاتر ایجاد شده اند که وجود اتصال بین نانوذره های طلا و زیست مولکول ها را تایید می نمود. نتیجه گیری: آمینواسیدها قادر به تولید نانوذره های طلا بوده و با توجه به غیرسمی بودن آمینواسیدها، ذره های تولیدی با این روش، پیشنهاد مناسبی برای کاربردهای پزشکی و زیست فناوری خواهد بود؛ همچنین نانوذره های کونژوگه شده با آنتی بادی ضد مورفین می تواند به عنوان ماده موثره ی روش های تشخیص سریع مورفین قرار گیرند. همچنین اتصال واکسن مورفین به نانوذره های طلا را می توان پیشنهاد مناسب و جدیدی برای استفاده از این ذره ها به عنوان یاور در واکسن ها دانست.