نام پژوهشگر: سمانه یزدانی کیوی
سمانه یزدانی کیوی محمدرضا نورانی
سولفورموستارد (sm) به عنوان یک عامل شیمیایی موثر شناخته شده اخیراً در جنگ عراق علیه ایران مورد استفاده قرار گرفت. در حال حاضر بیش از 40000 مصدوم شیمیایی به جا مانده از جنگ تحمیلی از ضایعات ریوی ناشی از گاز خردل رنج می برند. این ترکیب سبب تولید رادیکال های آزاد اکسیژن می شود که فعال شدن مولکول های التهابی را به دنبال دارد. یکی از پروتئین های بسیار مهم که در پاسخ های التهابی نقش موثری دارد، فاکتور رونویسی ?b (nf-?b/rel) است که برای رونویسی بسیاری از مولکول های ایجاد کننده التهاب نظیر مولکول های چسبنده سلولی و سیتوکین ها ضروری می باشد. خانواده jun/fos که با نام عمومی پروتئین فعال کننده نوع 1 شناخته می شوند، از اعضای دیگر فاکتورهای رونویسی هستند که همزمان با فعالیت nf-?b/rel در ایجاد التهاب نقش دارند. در این مطالعه وجود التهاب در دیواره راه های هوایی مصدومین شیمیایی به کمک مولکول های nf-?b1 و rela از خانواده اول و مولکول c-fos از خانواده دوم، سایتوکین فاکتور نکروز توموری آلفا(tnf-?) و مولکول چسبنده درون سلولی نوع 1(icam-1) مورد بررسی قرار گرفت. میزان بیان ژن های مذکور به وسیله فرایند نیمه کمی و کمی واکنش زنجیره ای پلیمراز (pcr) در 10 فرد غیر شیمیایی و 21 مصدوم شیمیایی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد بیان ژن های nf-?b1، rela،c-fos ، tnf-? و icam-1 به ترتیب به میزان 53/2، 83/3، 70/4، 33/2 و 89/2 برابر در مصدومین شیمیایی نسبت به نمونه های غیر شیمیایی افزایش یافته است.(p<0.05) نتایج به دست آمده بیانگر این مطلب است که مولکول های التهابی ذکر شده در دیواره راه های هوایی مصدومین شیمیایی در سطح mrna فعال اند و سولفور موستارد ممکن است نقش بسیار مهمی در آسیب وارده به راه های هوایی از طریق ایجاد التهاب داشته باشد.