نام پژوهشگر: مینا باقری ورزنه
مینا باقری ورزنه عبدالحسین سمیع
استفاده از جیره های پلت شده و پرانرژی در پرورش جوجه گوشتی منجر به افزایش سرعت رشد و بهبود ضریب تبدیل غذایی می شود اما مصرف چنین جیره هایی احتمال وقوع اختلالات متابولیکی مانند آسیت را افزایش می دهند. هدف از این تحقیق بررسی اثرات جیره پرانرژی وپلت شده در بروز آسیت و تغییرات بیوشیمیایی و هیستولوژیکی بافت سرخرگ ششی است. این طرح با 608 خروس نژاد گوشتی راس 308 در قالب طرح آزمایشی کاملاً تصادفی با چهار تیمار و چهار تکرار اجرا شد. جوجه ها با چهار نوع جیره شامل دو جیره پرانرژی (3200 کیلوگرم/کیلوکالری) و کم انرژی (2868 کیلوگرم/کیلوکالری در مرحله استارتر و 2955 کیلوگرم/کیلوکالری در مرحله رشد) که هر کدام به دو فرم آردی و پلت بودند تا سن شش هفتگی تغذیه شدند. نمونه گیری از بافت سرخرگ ششی و قلب، در سنین 3، 4، 5 و 6 هفتگی و به طور تصادفی صورت گرفت. قلب ها و تعـدادی از سرخـرگ های ششی برای بررسـی های هیستـوپاتـولوژیـکی در فرمالیـن 10% فیـکس شدنـد. نمونه ها بعـد از قـالـب گیـری در پارافیـن، با روش hematoxylin and eosin (h&e) رنگ آمیـزی شدند. مقدار کـلاژن و الاستیـن بافت بعـد از هضـم با سیـانـوژن برومـاید با اندازه گیـری مقـدار اسیـد آمینه هیـدروکـسی پرولیـن و به روش اسپـکتروفتـومتری ارزیـابی شـد. با روش ژلاتین زیموگرافی تغییـرات میـزان matrix metalloproteinases مورد بررسی قرار گرفت. داده هـای بدست آمده به وسیـله نرم افزار آماری sas و رویـه glm آنالیز شدند و 05/0 p<از نظر آماری معنی دار اعلام شد. چهار هفته بعد از مصرف جیره ها وزن کل بطن/وزن بطن راست در تیمارهای پرانرژی، پلت و پلت پرانرژی نسبت به تیمار شاهد به طور معنی داری افزایش یافت. مطالعات هیستولوژیکی نشان داد که ضخامت دیواره سرخرگ ششی، ضخامت لایه مدیا، قطر لومن و قطر خارجی رگ در هیچ یک از سنین تحت تأثیر جیره قرار نگرفت. مقدار کلاژن کل در شش هفتگی در کلیه تیمارها به طور معنی داری بیشتر از تیمار شاهد بود. بنابراین افزایش سطح انرژی و پلت کردن جیره ممکن است باعث افزایش سنتز کلاژن شده باشد ولی مصرف این جیره ها بر میزان الاستین رگ تأثیری نداشت. فعالیت mmp-9 در هفته های سوم و چهارم در تمامی تیمار ها یکسان بود و در هفته پنجم میزان فرم فعال این آنزیم افزایش یافت. ضریب تبدیل غذایی در سنین مختلف در تمام تیمارها نسبت به تیمار شاهد بهبود یافت. نتایج این تحقیق نشان می دهد که اگرچه نمونه گیری از مرغ های به ظاهر سالم انجام شد ولی عوامل مستعد کننده آسیت در سطح سلولی- مولکولی در چـهار هفته بعد از مصرف جیره ها بروز کردند. بنابراین ادامه دوره پرورش مـی تواند احتمال بروز آسیت را افزایش دهد. از بین جیره های آزمایش شده در این تحقیق پلت کردن جیره ضریب تبدیل غذایی را چهار هفته بعد از مصرف جیره ها بهبود می بخشد ولی اثرات منفی آن در سطح سلولی- مولکولی کمتر از جیره پرانرژی بود. بنابراین می توان نتیجه گیری کرد که در مقایسه با جیره پر انرژی، جیره پلت شده با کمترین احتمال بروز عارضه آسیت، با عث بهبود ضریب تبدیل غذایی می شود.