نام پژوهشگر: اکرم دادخواه تهرانی
اکرم دادخواه تهرانی جمیله کدیور
چکیده: امروزه توجه به کیفیت زندگی زنان در برنامه های توسعه از اهمیت بسزایی بر خوردار است . در این تحقیق کوشیده شده است با رویکرد اجتماع محور به بررسی کیفیت زندگی زنانی پرداخته شود، که در شهرک های سازمانی مراکز انتقال نفت شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران به اقتضای شغل همسرانشان سکنی گزیده اند. در این تحقیق به منظور رسیدن به تعریف مناسب ازکیفیت زندگی و همچنین بررسی کیفیت زندگی این گروه از زنان دریک پژوهش اکتشافی و از طریق روش تحقیق کیفی با استفاده ازمصاحبه و تحلیل از طریق تئوری زمینه ای به شناخت وضعیت زندگی زنان در شهرک های مسکونی پرداخته شد. در پایان با استفاده از نتایج استخراجی و شناخت عوامل موثر بر کیفیت زندگی مدل پارادایمی تحقیق به منظور به وضوح رساندن شرایط زندگی زنان در یک اجتماع کوچک ارایه شد. در این مدل عوامل سازنده کیفیت زندگی با عناوین خصوصیت پدیده، شرایط ایجابی، شرایط میانجی، راهبردهای کنش و منش متقابل و در نهایت پیامد پدیده تعریف گردید . در این قسمت کیفیت زندگی به عنوان متغیری وابسته بر اساس سرمایه هایی تعریف شده است که فرد در تعامل با فضای عمومی پیرامون خود کسب کرده و به تقویت زندگی خود می پردازد. این سرمایه ها عبارتند از سرمایه رفاهی، سرمایه اقتصادی، سرمایه اجتماعی، سرمایه فرهنگی، سرمایه کارکردی. پیامد حاصل از کسب این سرمایه ها شکل گیری سرمایه معنوی یا رضایت از زندگی و همچنین رسیدن به رشد و تعالی فردی و اجتماعی است. در قسمت دوم تحقیق با استفاده از روش کمی شاخص های کیفیت زندگی در شهرک هایی که از طریق نمونه گیری خوشه ای به عنوان نمونه آماری انتخاب گردیده بودند مورد سنجش قرار گرفتند و تاثیر عوامل دموگرافیک به عنوان متغیر مستقل بر روی آنها بررسی شد. در قسمت کمی تحقیق در آزمون فرضیه ها از ضریب همبستگی پیرسون، آزمون t و آزمون تحلیل واریانس f استفاده شد. نتیجه حاصل از آزمون های فرضیه ها نشان دهنده عدم رابطه معنادار بین سن، تحصیلات، تاهل، و مدت اقامت با کیفیت زندگی بود. همچنین بین نوع فعالیت زنان، سمت همسران و درآمد و تعداد اعضاء خانواده با کیفیت زندگی رابطه معنادار مشاهده شد. در پایان دسترسی به فضای عمومی و تعامل با این فضا به عنوان عاملی موثر در ارتقا کیفیت زندگی محسوب شد راهکاری به منظور تقویت و دسترسی به این فضا از طریق توانمندسازی و فعالیت های و مشارکتی محلی ارایه گردید. کلید وا ژه ها: کیفیت زندگی ، سرمایه اجتماعی ،سرمایه فرهنگی ، توانمندسازی