نام پژوهشگر: یلدا نگهبان
یلدا نگهبان جواد مقدسی
کانسار منگنز رباط¬کریم در 7 کیلومتری جنوب¬غرب شهرستان رباط¬کریم و در حاشیه شمال¬شرق کمربند آتشفشانی ارومیه - دختر قرار گرفته است. از نظر زمین¬شناسی ناحیه¬ای، این منطقه در مجموعه آتشفشانی ائوسن شمال ساوه، با ترکیب سنگ¬شناسی آندزیت تا بازالت قرار گرفته است. آثار کانی¬سازی عمدتاً به شکل رگه¬ای و درون درزه¬ها و شکستگی¬های سنگ¬های ولکانیکی قابل مشاهده است. بر اساس مطالعات کانی¬شناسی، این رگه¬ها از کانی¬های پیرولوزیت، پسیلوملان، رامزدلیت، هولاندیت به همراه کانی¬های کلسیت و کوارتز تشکیل شده ¬است. بافت¬های مشاهده شده شامل دو نوع بافت اولیه (گل¬کلمی، نواری، سوزنی و شعاعی، بادبزنی و بافت دندان سگی کلسیت و بافت تاج خروسی کوارتز) وبافت ثانویه (جانشینی، دندریتی و برشی) می¬باشد. بافتهای اولیه و ثانویه موجود در منطقه مورد مطالعه حاکی از فعالیت سیال هیدروترمالی در منطقه است. مطالعه ژئوشیمی عناصر اصلی و جزئی کان سنگ¬های منگنز رباط¬کریم و بی هنجاری منفی عنصر سریم (ce)، همچنین تشابه الگوی به¬هنجار شده عناصر کمیاب¬خاکی در کان سنگ رباط¬کریم با دیگر کانسارهای گرمابی نشان دهنده منشاء احتمالی گرمابی- زیردریایی این کانسار می¬باشد. مطالعات حرارت سنجی میانبارهای سیال، کانه¬زایی منطقه را از نوع اپی¬ترمال معرفی می کند. میان¬بارهای سیال کانسار رباط¬ کریم شامل میان بارهای دو فازی (مایع + گاز)، حداقل دمای تشکیل کانسار بین 260 تا280 درجه سانتیگراد و میزان شوری سیال کانی ساز 2 - 1 درصد وزنی معادل نمک طعام است که قابل مقایسه با کانسارهای نوع اپی¬ترمال میباشد. بنابراین مطالعه ژئوشیمی کان سنگ ها و همچنین حرارت سنجی میان¬بارهای می تواند سیال نشاندهنده وجود سیال کانه¬ساز با منشاء گرمابی- زیردریایی از نوع اپی¬ترمال می¬باشد.