نام پژوهشگر: محمد علی نصیری
محمد علی نصیری نوذر سامانی
بالا آمدن سطح آب زیرزمینی در بخش وسیعی از شهر شیراز طراحی و اجرای پروژه های عمرانی را با مشکلات زیادی مواجه ساخته است. طراحی و اجرای پروژه های عمرانی شهری که سطح آب زیرزمینی در محل پروژه بالاست پایین انداختن موضعی سطح آب زیرزمینی مطرح می باشد. عموماً پایین انداختن سطح آب زیرزمینی با حفاری چاه های پمپاژ انجام پذیر می باشد. در چنین طرح های زهکشی هدف پایین انداختن سطح ایستابی تا سطحی مورد نظر با بهینه سازی نرخ پمپاژ، تعداد و موقعیت چاه ها و در نتیجه کاهش هزینه بهره برداری است. این عملیات با روش های شبیه سازی/ بهینه سازی که اهداف مدیریتی و محدودیت ها در فرایند مدل شبیه سازی وارد می شود انجام می گیرد. مترو شیراز از میدان گل سرخ شروع شده و تا انتهای ساحلی ادامه دارد. این خط دارای دو تونل رفت و برگشت است که قطر هر تونل 6.20 متر است و در سه عمق عمیق (14-20 متر) نیمه عمیق (8-14.5 متر) و سطحی حفاری می شود. خط 1 قطار شهری شیراز به طول 22.5 کیلومتر و 20 ایستگاه از میدان الله تا میدان نمازی امتداد دارد. هدف از این مطالعه پایین انداختن سطح آب زیرزمینی در 3 ایستگاه (گل سرخ، ولی عصر، زند) قطار شهری شیراز می باشد که محدوده ای (70×130 سلول) شامل این سه ایستگاه با مرز بارآبی عمومی انتخاب گردید. داده های هیدرودینامیکی شامل کلیه پارامترهای بیلان آب زیرزمینی به مدل اعمال گردید. سپس محدوده مورد مطالعه برای تعیین هدایت هیدرولیکی منطقه بندی گردید. جریان آب زیرزمینی با استفاده از کد modflow موجود در نرم افزار gms شبیه سازی گردید سپس نتایج مدل شبیه سازی با فایل های مدیریتی ساخته شده برای نرم افزار gwm ادغام شدند. با توجه به هدف این مطالعه از مدل منطقه ای تدوین شده برای کل محدوده، مدل محلی بمنظور اجرا و مدیریت پروژه زهکشی استخراج گردید. با توجه به محل هر ایستگاه محدوده ای به وسعت 600×500 متر انتخاب گردید و به سلول هایی با ابعاد 10 متر شبکه بندی شد. هر مساله مدیریتی مانند زهکشی متشکل از یک سری متغیر های تصمیم گیری ، یک تابع هدف و یک سری قید می باشد. در این مطالعه متغیرهای تصمیم گیری شامل برداشت آب از چاه های پیشنهادی برای هر ایستگاه و قیدها شامل قید حد بالای بار آب در محل هرایستگاه در محدوده مدل و قید حداقل و حداکثر مجاز نرخ جریان می باشد که پس از اجرای مدل بهینه سازی مدل از بین چاههای پیشنهادی و با توجه به قیدها بهینه ترین موقعیت و دبی برای رسیدن به بار آبی مورد نظر را ارائه داده است