هدف این تحقیق تعیین تأثیر روش های عمل آوری شیمیایی یا فیزیکی بر ویژگی های تجزیه ای و گوارش پذیری شولوخه (پوسته الیاف دار دانه پنبه) در شرایط برون تنی (in vitro)بود. تیمار های مورد استفاده شامل نمونه های عمل آوری شده پوسته الیاف دار دانه پنبه با محلول های 4 و 2 درصد هیدروکسید سدیم هر کدام به مدت 5/0 و 48 ساعت، امواج مایکروویو با قدرت 900 وات به مدت 4، 6 و 8 دقیقه و بیم الکترونی با قدرت 200 کیلوگری به مدت 2 دقیقه بود. نتایج آزمایش برون تنی (in vitro) نشان داد که عمل آوری شولوخه با محلول 4 درصد هیدروکسید سدیم به مدت 0/5 و 48 ساعت و محلول 2 درصد سود سوزآور به مدت 48 ساعت سبب افزایش بخش تند تجزیه (a) ماده خشک و الیاف نامحلول در شوینده خنثی شد (به ترتیب 0/057، 0/090 و 0/080)) 0/05>p). عمل آوری شولوخه با محلول 2 درصد هیدروکسید سدیم به مدت 0/5 و 48 ساعت سبب افزایش فراسنجه های کند تجزیه (b) و ثابت نرخ تجزیه شدن (c) الیاف نامحلول در شوینده خنثی شد (به ترتیب 0/673 و 0/887) (0/05>p). عمل آوری شولوخه تأثیری بر فراسنجه های b و c تولید گاز با استفاده از کشت مخلوط میکروبی شکمبه نداشت. فراسنجه های b و c تولید گاز نمونه های عمل آوری شده شولوخه با بیم الکترونی (57/39 = b و 0/017= c) با استفاده از کشت مخلوط باکتریایی یا قارچی بیشتر از سایر نمونه ها بود (0/05>p). فراسنجه b تولید گاز نمونه های عمل آوری شده شولوخه با استفاده از محیط های کشت حاوی مخلوط میکروبی شکمبه، باکتریایی یا قارچی متفاوت بود (05/0>p) و محدوده آن برای محیط کشت حاوی مخلوط میکروبی شکمبه (220-650)، برای محیط کشت حاوی مخلوط باکتریایی (40-60) و برای محیط کشت حاوی مخلوط قارچی (3/5-6) بود. گوارش پذیری الیاف نامحلول در شوینده خنثی و الیاف نامحلول در شوینده اسیدی نمونه های عمل آوری شده با بیم الکترونی در محیط های کشت ثابت حاوی مخلوط میکروبی شکمبه و مخلوط باکتریایی نسبت به سایر تیمارها بیشتر بود ( 0/05>p). عمل آوری شولوخه با امواج مایکروویو و بیم الکترونی در مقایسه با هیدروکسید سدیم تأثیر بیشتری بر ناپدید شدن ماده خشک، الیاف نامحلول در شوینده خنثی و الیاف نامحلول در شوینده اسیدی داشت (0/05>p). عمل آوری شولوخه با محلول 2 درصد هیدروکسید سدیم (به مدت 48 ساعت) و بیم الکترونی تأثیری بر کمیت باکتری های سلولیتیک موجود در محیط کشت ثابت حاوی مخلوط باکتریایی نداشت.