نام پژوهشگر: زهرا آزاده صدوقی
زهرا آزاده صدوقی علی مطیع نصرآبادی
سیستم گردش خون تحت تأثیر عوامل محیطی زیادی قرار می گیرد. پاسخ سیستم گردش خون به تغییر وضعیت توسط محققان مورد توجه و بررسی قرار گرفته است. عدم کنترل یا درست کار نکردن سیستم کنترل گردش خون در پایداری فشار خون در هنگام تغییر وضعیت یا ایجاد تحریک ارتواستاتیک منجر به آسیب های جدی یا حتی مرگ می شود. تحریک ارتواستاتیک به تحریک ایجاد شده بر روی سیستم گردش خون گفته می شود که به سبب تأثیر جاذبه ایجاد شده است، موقعیکه فرد تغییر وضعیت می دهد. فرضیات زیادی در مورد "عدم تحمل ارتواستاتیک" وجود دارد. هنوز برخی از این فرضیات تحت بررسی و مطالعه هستند و نبودن تئوری واحد پاتوفیزیولوژی در مورد تحریک ها و بیماریهای ارتواستاتیک، مشکلاتی را سبب شده است. همچنین بررسی بسیاری از مکانیسم های کنترلی در هنگام تحریک ارتواستاتیک در انسان مشکل است. برای فهم بهتر آنکه چه طور می شود عملکرد نادرست سیستم گردش خون را در عدم تحمل ارتواستاتیک درمان کرد، نیاز است که در مورد مکانیسم های کنترلی سیستم گردش خون بیشتر بررسی شود. دیدگاهی که در اینجا مطرح شده است، مطالعه این سیستم های کنترلی از طریق مدلسازی ریاضی است. در این پایان نامه، مدل جامعی از قسمت همودینامیک سیستم گردش خون را در شبیه سازی پاسخ به تحریک ارتواستاتیک بسط داده شده است. دو مدل برای قسمت کنترلی سیستم گردش خون ارائه شده است که مکانیسم های کنترل کوتاه مدت با هدف شبیه سازی پاسخ های کوتاه مدت و گذرا به تحریک ارتواستاتیک و با توجه آنالیزهای حساسیت انجام شده تنظیم شده اند. مدل دوم سیستم کنترل رفلکس بسط یافته مدل اول است. مدلهای ارائه شده می توانند نتایج به دست آمده از آزمایشات فیزیولوژی را شبیه سازی کنند. معمولاً برای بررسی "عدم تحمل ارتواستاتیک" دو نوع آزمون انجام می شود: head-up tilt(hut) و فشار منفی پایین بدن (lbnp). این دو نوع تحریک در سیستم گردش خون ارائه شده، بررسی شد. در شبیه سازیها نشان داده می شود که تأثیرات محلی آنها بر روی سیستم گردش خون یکسان است و تفاوت آنها در فشارهای داخلی در قسمتهای پایینی بدن می باشد. پاسخهای شبیه سازی شده در حالت دینامیک و پایدار به آزمون های ارتواستاتیک در زوایا و فشار های مختلف با جوابهای به دست آمده از فیزیولوژی مقایسه شد و تطابق خوبی بین جوابهای شبیه سازی شده و جوابهای فیزیولوژی برقرار بود. پاسخهای شبیه سازی شده دو مدل سیستم کنترل رفلکس در پاسخ به دو نوع تحریک ارتواستاتیک جز در زوایا و اندازه های پایین فشار منفی اختلاف چندانی نداشتند. پس می توان گفت در کل مدل دوم سیستم کنترل رفلکس بهتر از مدل اول با جوابهای فیزیولوژی سازگاری دارد.