نام پژوهشگر: سمانه نجاری قمی
سمانه نجاری قمی مصطفی زاهدی فر
تابش پرتوها باعث انتقال انرژی به ماده می شود و تعیین انرژی جذب شده در مواد تحت تابش وارتباط کمّی میان پرتوها و اثرات بیولوژی همواره مورد توجه بوده است، که این ارتباط کمی بوسیله تعیین دز جذب ش ده توسط مواد بیان می شود . یکی از روش های دزیمتری استفاده از خواص ترمولومینسانس میباشد. ?-al2o3 ابتدا به عنوان یک tld با حساسیت بالا در دهه 1980 به کار می رفت و بعدها به عنوان یک ماده حساس به osl هم شناخته شد. اکنون از این کریستال به طور گسترده به عنوان یک tld و یک ماده حساس بهosl استفاده می شود. از مشخصات این کریستال حساسیت بالا به پرتوهای یونساز پایداری پیک دزیمتری آن در دمای اتاق، محوشدگی 3 کمتر از 3% در هر سال، روند ساده رژیم گرمایی و ساختار ساده منحنی تابش آن است که باعث شده به طور گسترده در زمینه دزیمتری شخصی و محیطی استفاده شود. در این پروژه، پاسخ این کریستال به پرتو uv در نواحی طول موجهای مختلف uvc uvb ، vua شده است . به دلیل بزرگ بودن گاف انرژی این کریستال (9,8 )، پرتو uv توانایی تولید الکترون – حفره و انتقال از باند ظرفیت به باند رسانش را ند ارد؛ بنابراین این کریستال باعث انتقال دز نمی شود . اما در ناحیه طول موجuvc به دلیل حضور مراکز f+ و f این پرتو می تواند از طریق فرآیند فوتویونش باعث تولید الکترون - حفره و انتقال دز شود . منحنی پاسخ دز این کریستال در ناحیهuvcو یک مدل برای بیان چگونگی پاسخ دز ارائه شده است. مدل مورد نظر شامل 3 تراز دزیمتری الکترون و یک ترازگیرانداز عمیق و یک مرکز بازترکیب تابشی و غیر تابشی می باشد. مطالعات انجام شده نشان داده است که uvc نقش بسیار مهمی در تخلیه ترازهای دزیمتری و تبدیل مرکز به f بهf+ دارد و این اثر در حل معادلا ت و تطابق آنها با نتایج تجربی مورد بررسی قرار گرفته شده است . در نهایت، به نقش uvb در تخلیه ترازهای عمیق و تولید فرآیند pttl اشاره شده و توانستیم با استفاده از این فرآیندمیزان دز جذب شده در کریستال را تعیین کنیم و توانستیم آستانه دز را تا حدودmgy 0.1 دهیم که این نتیجه با توجه به این که ماکزیمم دز مجاز ماهانه برای فرد در حدود 0,5 mgy است،نتیجه خوبی میباشد.