رکوردهای کل تولید شیر، میانگین تعداد سلول های سوماتیک، میانگین لگاریتم طبیعی تعداد سلول های سوماتیک، انحراف استاندارد تعداد سلول های سوماتیک و فاصله زایش برای برآورد وراثت پذیری، همبستگی های ژنتیکی و محیطی با استفاده از مدل حیوانی چند صفته مورد استفاده قرار گرفت. مجموعه داده ها شامل 210625 رکورد آزمون روز از 25883 گاو در 97 گله بود که دوره شیردهی اول آنها بین تیر ماه 1381 تا شهریور 1386 قرار داشت. با استفاده از تابع گامای وود چهار معیار تداوم شیردهی محاسبه شد. بین صفات، بیشترین وراثت پذیری برآورد شده مربوط به کل تولید شیر (29/0) و کمترین آن مربوط به تعداد سلول های سوماتیک (03/0) بود. وراثت پذیری های برآورد شده برای معیارهای مختلف تداوم شیردهی در دامنه 05/0 تا 104/0 و برای تعداد سلول های سوماتیک در دامنه 015/0 تا 064/0 قرار داشت. همبستگی ژنتیکی نامطلوب بین کل تولید شیر و فاصله زایش 71/0 بود در حالی که همبستگی ژنتیکی نامطلوب بین تداوم شیردهی و فاصله زایش 46/0 (در دامنه 4/0 تا 46/0) بود.همبستگی های محیطی برآورد شده از همبستگی های ژنتیکی کوچکتر بودند، ولی روند آنها به طور کلی مشابه بود. نتایج نشان می دهد که در نظر گرفتن تداوم شیردهی در اهداف اصلاحی می تواند باعث افزایش تولید شیر، کاهش تعداد سلول های سوماتیک (بنابراین افزایش سلامت پستان) و افزایش فاصله زایش شود. واژه های کلیدی : میانگین تعداد سلول های سوماتیک، تابع گامای وود، تداوم شیردهی، وراثت پذیری، همبستگی های ژنتیکی و محیطی.

در این پژوهش، سامانه تولید گاوشیری به کمک یک مدل زیست- اقتصادی برای هفتاد وپنج حالت تولیدی ممکن در گله گاو شیری شبیه سازی شد. با استفاده از مدل های مناسب و به کمک برنامه نویسی رایانه ای، مولفه های زیست- اقتصادی برای محاسبه درآمد ها و هزینه های سالانه هر یک از حالت ها با یکدیگر مرتبط شدند. سود سالانه توسط کسر هزینه های سالانه از درآمد های سالانه محاسبه شد. هشت معیار مختلف برای اندازه گیری تداوم شیردهی در هر یک از حالت ها مورد استفاده قرار گرفت. از فاصله بین دو زایش، تولید شیر و تداوم شیردهی محاسبه شده در حالت های مختلف شبیه سازی شده به عنوان متغییرهای مستقل، برای تشکیل معادلات رگرسیونی مختلف سود در حالت های ساده و چند گانه استفاده شد. بهترین مدل برای ارزیابی ارزش اقتصادی تداوم شیردهی مدلی بود که در آن فاصله بین دو زایش، تولید شیر و تداوم شیردهی بطور همزمان حضور داشتند. ارزش اقتصادی معیارهایp1 ،p2 وp3 تداوم شیردهی تا قبل از نقطه بهینه به ترتیب 433490،467051 و430716 ریال برکیلوگرم و بعد از نقطه بهینه 05/5488- ،94/8246- و95/5314- ریال برکیلوگرم بدست آمد. ارزش اقتصادی معیارهایp4،p5،p6 وp7 تداوم شیردهی نیز 09/6524429- ،89/1182062- ، 85/98888- و91/44671- ریال بدست آمد. معیار p8برای ارزیابی تداوم شیردهی در شرایط استان گیلان مناسب تشخیص داده نشد. آزمون حساسیت نشان داد در همه معیارهای تداوم شیردهی مورد بررسی، تغییر قیمت شیر و قیمت علوفه به ترتیب بیشترین و کمترین تاثیر را بر ارزش اقتصادی تداوم شیردهی دارند.

در این تحقیق، از یک مدل تابعیت تصادفی جهت آنالیز رکوردهای روزآزمون تولید شیر اولین دوره شیردهی گاوهای هولشتاین ایران استفاده شد. داده ها، شامل 743205 رکورد روزآزمون تولید شیر متعلق به سال های زایش 1370 تا 1387 بودند. پارامترهای ژنتیکی منحنی شیردهی با استفاده از شکل خطی تابع وود محاسبه شد. چون تابع وود سه پارامتر جهت محاسبه داشت، از درجه برازش 3 در بخش اثرات ژنتیکی افزایشی تابع چندجمله ای لژاندر استفاده شد و توابع چندجمله-ای لژاندر با درجات برازش 3و5، به ترتیب برای مدل سازی اثرات ژنتیکی افزایشی و محیطی دائمی انتخاب شد. در مقایسه دو تابع مذکور تابع وود با داشتن لگاریتم درستنمایی بالاتر نسبت به بهترین تابع چندجمله ای لژاندر به کار گرفته شد. برآوردهای وراثت پذیری تابع وود در اکثر روزهای دوره شیردهی بالاتر از برآوردهای وراثت پذیری بدست آمده توسط توابع چند جمله ای لژاندر بودند. ارزش ژنتیکی برآوردی توسط شکل خطی تابع وود و توابع چندجمله ای لژاندر دارای همبستگی بالایی بود. بنابراین می توان نتیجه گرفت که با استفاده از تابع خطی شده وود در مدل تابعیت تصادفی علاوه بر استفاده از مزایای تابعیت تصادفی می توان از مزایای تابع خطی شده وود بهره گرفت.

مطالعه حاضر با هدف شبیه سازی برنامه انتخاب گاوهای هلشتاین ایران با در نظر گرفتن چهار مسیر انتخاب (شامل مسیرهای پدر پدران (ss)، پدر مادران (sd)، مادر پدران (ds) و مادر مادران (dd)) و تعیین ترکیب بهینه عوامل موثر بر پیشرفت ژنتیکی و راندمان اقتصادی انجام شد. در مرحله اول روش آزمون نتاج گاوهای نر در شرایط فعلی کشور مورد بررسی و عوامل موثر بر پیشرفت ژنتیکی در هر یک از چهار مسیر انتخاب تعیین گردید. سپس با توجه به هزینه ها و درآمدهای سیستم تولید و با استفاده از روش جریان ژن، راندمان اقتصادی (نسبت درآمد به هزینه) حاصل از انتخاب مداوم در دراز مدت برآورد شد. پیشرفت ژنتیکی و راندمان اقتصادی مورد انتظار حاصل از برنامه انتخاب در شرایط فعلی و با در نظر گرفتن کلیه مسیرهای انتخاب به ترتیب برابر 27/128 کیلوگرم شیر در سال و 95/1 بود. تغییر در پارامترهای موثر بر پیشرفت ژنتیکی (نظیر تعداد دختر به ازای هر گاو نر جوان، ظرفیت آزمون نتاج، میزان رکوردگیری، نسبت ds در دسترس و میزان جایگزینی در گاوهای ماده) منجر به افزایش پیشرفت ژنتیکی و راندمان اقتصادی نسبت به شرایط پایه شد. در صورت فراهم بودن نهاده ها و عدم محدودیت برای سیستم تولید، راندمان اقتصادی به بیشترین مقدار (یعنی 6/4) افزایش می یابد. مهمترین عامل محدود کننده در بهینه سازی برنامه از نظر ژنتیکی ظرفیت مرکز آزمون نتاج از نظر تعداد گاو نر جوان تحت آزمون و از نظر اقتصادی مدیریت ارزیابی گاوهای نر جوان با استفاده از تعداد زیاد دختران است. شرایط برنامه بهینه در اثر تغییر در عوامل موثر بر سیستم تولید (شامل درآمدها و هزینه های مختلف) تغییر می کند تا حداکثر راندمان اقتصادی حاصل شود. میزان تاثیر این عوامل از نظر کاهش یا افزایش راندمان اقتصادی یکسان نیست.

با استفاده از یک مدل سود زیست-اقتصادی قطعی و پارامترهای تولیدی، عملکردی و اقتصادی، گله گاوهای آمیخته و هولشتاین استان لرستان، ضرایب اقتصادی صفات تولید شیر، درصد چربی و طول عمر گله در سال 1388 برآورد شد. ضریب اقتصادی هر صفت به صورت مقدار تغییر در سود سالانه سیستم تولید در اثر یک واحد افزایش میانگین صفت مورد نظر در صورتی که سایر صفات در مقادیر میانگین خود ثابت بمانند برآورد شد. در سیستم تولید گاوهای آمیخته، ضرایب اقتصادی صفات تولید شیر، درصد چربی و طول عمر گله در دو مبنای اندازه گله ثابت و ورودی به پس چر و مرتع ثابت به ترتیب برابر 667- ، 1942646، 473 و 677- ، 1925937، 478 ریال برآورد شد و در سیستم تولید گاوهای هولشتاین در مبنای اندازه گله ثابت و محدودیت منابع علوفه ای به ترتیب برابر 374- ، 9335541 ، 1149 و 375- ، 8851675 ، 1288 ریال برآورد شد. در سیستم تولید گاوهای آمیخته و هولشتاین بیشترین درآمد از فروش شیر و به ترتیب برابر با 69 و 74 درصد و در بین هزینه های جاری سالانه، هزینه تغذیه ای با 50 و 80 درصد بیشترین سهم را به خود اختصاص دادند. آزمون حساسیت ارزش اقتصادی صفات به تغییر 20%± قیمت پارامترها در هر دو سیستم انجام شد و نشان داد که تولید شیر، درصد چربی، درصد پروتئین و طول عمر تولیدی به ترتیب بیشترین حساسیت را نسبت به تغییر قیمت شیر پایه، درصد چربی، درصد پروتئین و وزن زنده گوساله نر و تلیسه مازاد دارند و کمترین حساسیت را به تغییر قیمت خوراک مصرفی دارند.

در این پژوهش، از 11837 رکورد وزن شیرگیری مربوط به 11837 رأس گوسفند نژاد بلوچی حاصل از 300 قوچ و 3694 میش که طی 31 سال "1357 تا 1387" از گله های 1 و 2 ایستگاه اصلاح نژاد عباس آباد مشهد جمع آوری شده بود،‍‍‍ جهت آنالیز فنوتیپی و ژنتیکی صفت مزبور استفاده گردید. میانگین وزن شیرگیری 33/22 کیلوگرم بود. آنالیز اثرات ثابت محیطی نشان داد که اثرات گله، سال و ماه تولد، جنس و تیپ تولد، سن زایش مادر، سن شیرگیری، هم خونی، اثر متقابل بین جنس و تیپ تولد، اثر متقابل بین سال و جنس، و اثر متقابل بین سال و تیپ تولد اثر معنی دار آماری بر صفت وزن شیرگیری داشتند (p<0.05). روند تغییرات فنوتیپی وزن شیرگیری 27 گرم در سال برآورد شد که به لحاظ آماری معنی دار نبود. میانگین ضریب تبارآمیزی حیوانات 17/3 درصد بود. وراثت پذیری مستقیم و مادری، واریانس ژنتیکی افزایشی مستقیم و مادری، واریانس محیط دائمی مادری، واریانس فنوتیپی، واریانس خطا و نسبت واریانس محیط دائم مادری به واریانس فنوتیپی ( ) با استفاده از مدل 3 دام به ترتیب 063/0 ، 025/0 ، 723/0 ، 283/0 ، 839/0 ، 494/11 ، 649/9 و 073/0 برآورد گردید. مدل مزبور، دربرگیرنده اثرات تصادفی ژنتیکی افزایشی مستقیم، محیط دائمی مادری و ژنتیکی افزایشی مادری بود. میانگین ارزش اصلاحی مستقیم وزن شیرگیری با 3 مدل دام برازش یافته به ترتیب 03/204 ، 14/124 و 75/127 و میانگین ارزش اصلاحی مادری 29/29- گرم بود. بین میانگین های ارزش اصلاحی مستقیم مدل های (1 با 2) ؛ (1 با 3) و (2 با 3) اختلاف معنی دار آماری وجود داشت (p<0.001). بر اساس مدل 3، مقادیر ضریب تابعیت ارزش اصلاحی مستقیم و مادری وزن شیرگیری بر حسب سال تولد، به ترتیب 11 و 534/0- گرم در سال برآورد شد که به لحاظ آماری معنی دار و متفاوت از صفر بود (p<0.001). میانگین ارزش اصلاحی مستقیم وزن شیرگیری بره های نر و ماده با مدل 3 دام به ترتیب 90/130 و 52/124 گرم بود که اختلاف معنی دار آماری بین دو میانگین ارزش اصلاحی بره های نر و ماده وجود نداشت. بین میانگین های ارزش اصلاحی مستقیم بره-ها با مدل 3 دام (75/127 گرم) و میانگین والدین (05/128 گرم) تفاوت معنی دار آماری وجود نداشت.

در این تحقیق با استفاده از یک مدل زیست- اقتصادی قطعی، ارزش های اقتصادی صفات تولید شیر، چربی و پروتئین و طول عمر گله در گاوهای هلشتاین، دورگ و بومی (مرتع و میانبند) استان گیلان و بر اساس آمار هزینه ها و درآمدهای جمع آوری شده از سطح مناطق مختلف در سال 1388 محاسبه شد. ارزش اقتصادی هر صفت، به صورت مقدار تغییر در سود سالانه سیستم تولید، در اثر یک واحد افزایش در میانگین صفات مورد نظر در صورتی که سایر صفات در مقادیر میانگین خود ثابت بمانند، برآورد شد. بر اساس نتایج حاصل، مشاهده شد که اهمیت صفات در سیستم های تولیدی مختلف، متفاوت است. در هر دو سیستم بومی صفت تولید شیر از بالاترین اهمیت و صفت چربی و پروتئین و طول عمر به ترتیب در رتبه های بعدی قرار می گیرند. در سیستم گاو دورگ همانند سیستم های بومی صفت تولید شیر از بالاترین اهمیت برخوردار است ولی در این سیستم، صفت طول عمر، نسبت به چربی و پروتئین از اهمیت بالاتری برخوردار است. در گاو های هولشتاین اهمیت صفات کاملاً متفاوت از سیستم های مذکور است، طول عمر بالاترین اهمیت و صفت تولید شیر، چربی و پروتئین به ترتیب در رتبه های بعدی قرار داشتند. آزمون حساسیت ارزش اقتصادی صفات به تغییر 20%± قیمت ها در چهار سیستم انجام شد و نتایج نشان داد در سیستم های مختلف مهمترین عامل در تغییر ارزش اقتصادی صفات، قیمت شیر پایه بود.

برای بررسی چند شکلی ژن هورمون رشد، از 142 قطعه مرغ بومی فارس به طور تصادفی خون گیری شد. استخراج dna به روش نمکی تغییر یافته انجام، و کمیت و کیفیت dna با استفاده از نانودراپ و ژل آگارز یک درصد کنترل شد. با به-کارگیری یک جفت پرایمر اختصاصی، یک قطعه 1164 جفت بازی در ناحیه اینترون 4 ژن هورمون رشد به کمک واکنش زنجیره ای پلیمراز تکثیر شد. قطعه تکثیر شده، با آنزیم های saci و mspi جداگانه هضم و روی ژل آگارز 5/1 درصد الکتروفورز شد. یافته ها نشان دهنده وجود دو نوع آلل (+ و –) در جایگاه آنزیم برشی saci به ترتیب با فراوانی های 898/0 و 102/0 در این جامعه بود. در جمعیت مورد مطالعه ژنوتیپ های +/+، +/- و -/- به ترتیب با فراوانی 817/0 ، 162/0 و 021/0 مشاهده شدند، آزمون 2? تعادل هاردی واینبرگ را در جمعیت نشان داد. همچنین وجود سه نوع آلل a، b و c در جایگاه آنزیم برشی mspi با فراوانی های 599/0، 102/0 و 299/0 و فراوانی ژنوتیپی برای ژنوتیپ های aa، ab، ac، bb، bc و cc به ترتیب برابر با 338/0 ، 113/0، 409/0، 007/0، 070/0 و 063/0 بود. آزمون 2? تعادل هاردی واینبرگ را در جمعیت نشان داد.آنالیز آماری داده های فنوتیپی نشان داد که جایگاه آنزیم برشی saci بر صفات تولید تخم مرغ و شدت تخم گذاری اثر معنی داری دارد. ارتباط بین رکوردهای فنوتیپی با چندشکلی در این جایگاه ژنی می تواند به عنوان یک نشانگر در برنامه های بهگزینی برای بهبود این ویژگی در نژادهای بومی به کار گرفته شود.

در این پژوهش به منظور برآورد پارامترهای ژنتیکی صفت شیر روزانه و شیر وعده های دوشش گاوهای هلشتاین استان خراسان رضوی از 180462 رکورد شیر روز آزمون گاوهای هلشتاین شکم اول که طی سال های 1379 تا 1388 زایش داشتند، استفاده شد. رکوردهای شیر روز آزمون با استفاده از دو مدل تابعیت ثابت و تصادفی تجزیه و تحلیل ژنتیکی شدند. در مدل آماری، اثر ثابت گروه همزمان موقعیت جغرافیایی- گله- سال رکوردگیری- فصل تولید- نوع اسپرم، متغیرهای همراه خطی درصد ژن هلشتاین و سن هنگام رکوردگیری از گاو و اثرات تصادفی ژنتیکی افزایشی و محیط دائمی گاوها قرار داده شد. بیشترین واریانس ژنتیکی افزایشی شیر وعده های دوشش صبح و شب در ماه هشتم (به ترتیب 808/0 و 659/0) و شیر ظهر در ماه دهم (732/0) شیردهی و کمترین واریانس ژنتیکی افزایشی شیر همه وعده های دوشش، در ماه دوم دوره شیردهی بود. واریانس محیط دائمی و باقیمانده به ترتیب در اواخر و اوایل شیردهی به نقطه اوج خود رسیدند. وراثت پذیری شیر صبح در ماه هشتم (143/0)، شیر ظهر در ماه نهم (137/0)، شیر شب در ماه هشتم و نهم (139/0) و شیر روزانه در ماه دهم (184/0) شیردهی به حداکثر رسید. متوسط وراثت پذیری و تکرارپذیری با استفاده از مدل تابعیت تصادفی برای شیر روزانه، شیر صبح، شیر ظهر و شیر شب بترتیب 151/0، 113/0، 100/0، 108/0 و 660/0، 476/0، 452/0، 466/0 و برای مدل با تابعیت ثابت به ترتیب 116/0، 091/0، 074/0، 081/0 و 528/0، 397/0، 377/0، 384/0 برآورد گردید. متوسط همبستگی ژنتیکی افزایشی و همبستگی فنوتیپی با استفاده از مدل تابعیت تصادفی برای شیر روزانه و شیر وعده های دوشش صبح، ظهر و شب به ترتیب 773/0، 787/0، 772/0، 770/0 و 512/0، 386/0، 367/0، 374/0 برآورد گردید. در این پژوهش، پیش بینی ارزش اصلاحی ماده گاوها (دختران) با استفاده از دو روش ارزیابی ژنتیکی بر مبنای مدل تابعیت ثابت و تصادفی مقایسه گردید. میانگین ارزش اصلاحی شیر صبح با مدل تابعیت ثابت و تصادفی به ترتیب 062/0 و 063/0کیلوگرم که به لحاظ آماری تفاوت معنی داری از یکدیگر نداشتند. همچنین با ضرب کردن ارزش اصلاحی شیر صبح در عدد 3 در مقایسه با ارزش اصلاحی شیر روزانه با مدل تابعیت ثابت، میانگین ها به لحاظ آماری تفاوت معنی داری از یکدیگر نداشتند. بنابراین از ارزش اصلاحی شیر صبح می توان بجای ارزش اصلاحی شیر روزانه با مدل تابعیت ثابت استفاده نمود. همبستگی رتبه ای بین ارزش اصلاحی پیش بینی شده هر صفت در دو مدل ارزیابی ژنتیکی، بسیار بالا بود. این امر نشان می دهد که رتبه بندی گاوها بر اساس مدل روز آزمون با تابعیت ثابت، مشابهت زیادی با رتبه بندی آنها با مدل روز آزمون با تابعیت تصادفی دارد. روند ژنتیکی شیر 305 روز بر مبنای استفاده از شیر روزانه و شیر وعده های دوشش صبح، ظهر و شب با مدل تابعیت تصادفی به ترتیب 962/19، 069/15، 867/14، 655/13 کیلوگرم در سال و به لحاظ آماری معنی دار بود. روند فنوتیپی محاسبه شده برای شیر 305 روز نیز به ترتیب 658/155، 493/175، 148/123 و 186/145 کیلوگرم در سال و به لحاظ آماری معنی دار بود.

به منظور برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات رشد و تولید مثل در گوسفند نژاد شال از داده های جمع آوری شده در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین استفاده گردید. تعداد مشاهدات برای صفات رشد جمع آوری شده در طی سال های 1373 الی 1388 شامل: وزن تولد (bw)، میانگین افزایش وزن روزانه از تولد تا شیرگیری (adg1)، وزن شیرگیری (ww)، وزن شش ماهگی (6mw)، وزن نه ماهگی (9mw)، میانگین افزایش وزن روزانه از شیرگیری تا یکسالگی (adg2) و وزن یکسالگی (yw) به ترتیب 1922، 1568، 1584، 1387، 1132، 1027 و 1027 رکورد بود. وراثت پذیری مستقیم برای bw، adg1، ww، 6mw، 9mw، adg2 و yw به ترتیب 34/0، 21/0، 48/0، 32/0، 44/0، 16/0 و 30/0 به دست آمد. میزان بالای وراثت پذیری برای وزن شیرگیری نشان دهنده موثر بودن انتخاب مبتنی بر وزن شیرگیری می باشد. همبستگی های ژنتیکی بین صفات مثبت و متوسط تا بالا بودند، بنابراین انتخاب برای هر یک از صفات اثرات مطلوب بر سایر صفات خواهد داشت. روند ژنتیکی صفات رشد با استفاده از آنالیز پنج صفته بالاتر از آنالیز تک صفته برآورد شد. تعداد مشاهدات برای هر یک از صفات تولید مثل شامل: تعداد همزادان در زمان تولد (lsb) و تعداد همزادان در زمان شیرگیری (lsw) 1316 رکورد بودند و در طی سال های 1380 تا 1386 جمع آوری شده بودند. وراثت پذیری مستقیم برای lsb و lsw به ترتیب 022/0 و 01/0 بودند. تکرارپذیری این دو صفت نیز به ترتیب 023/0 و 012/0 بودند. تکرار پذیری پایین برای صفات تولید مثل، گرفتن رکورد بیشتر از میش ها برای رسیدن به صحّت انتخاب بالاتر را توجیه می کند. همبستگی های ژنتیکی مستقیم، فنوتیپی و محیطی بین lsb و lsw به ترتیب 94/0، 91/0 و 91/0 برآورد گردید.

در این تحقیق هفت نوع تابع هدف انتخاب مختلف در برنامه انتخاب گاوهای هلشتاین ایران مورد بررسی قرار گرفت. این توابع ترکیبی از صفات تولید شیر، درصد چربی، درصد پروتئین، فاصله بین دو زایش و طول عمر بودند. در همه توابع صفت تولید شیر حضور داشت، اما حضور سایر صفات در توابع مختلف متفاوت بود. هشت معادله شاخص انتخاب برای هر یک از توابع هدف تشکیل شد که ترکیبی از صفات مختلف تابع هدف بود. البته بجای صفت طول عمر صفات همبسته تیپ استفاده شد. همچنین صفت تولیدمثلی فاصله زایش تا اولین تلقیح دربعضی از شاخص ها گنجانده شد. برای توابع هدفی که صفت طول عمر در آنها حضور نداشت علاوه بر این 8 شاخص، 8 شاخص مشابه که دربرگیرنده صفت درصد پروتئین نیز بودند، تشکیل شد. ضرایب شاخص، رشد ژنتیکی در تابع هدف و رشد ژنتیکی هر یک از صفات توابع هدف محاسبه شد. در هر 7 تابع هدف، توسعه یافته ترین شاخص بیشترین رشد ژنتیکی را نشان دادند. گرچه در تمام توابع هدف ارزش اقتصادی صفت فاصله بین دو زایش منفی بود امامیانگین ژنتیکی این صفت در تمام موارد افزایش یافت. البته میزان این افزایش نامطلوب متفاوت بود و در تابع هدفی که دربرگیرنده صفت فاصله بین دو زایش به همراه صفات تولیدی بود، کمترین تغییر نامطلوب بوجود آمد. بطورکلی حضور فاصله بین دو زایش در تابع هدف برای کنترل رشد نامطلوب این صفت ضروری است. در توابع هدفی که این صفت حضور داشت، استفاده از شاخص هایی که در آنها صفت فاصله زایش تا اولین تلقیح جایگزین فاصله بین دو زایش می شود، به تشدید تغییر نا مطلوب این صفت منجر می شود. اعمال محدودیت تغییر ژنتیکی در صفت فاصله بین دو زایش در توابع هدف مختلف منجر به کاهش کارایی انتخاب شد و لذا این اعمال محدودیت در برنامه های اصلاحی قابل توصیه نیست. کلید واژه ها: شاخص انتخاب محدود شده، رشد ژنتیکی، فاصله بین دو زایش، هلشتاین

کارآیی مفهومی است که تعیین کننده ی نسبت های ورودی و خروجی یک سیستم اقتصادی می باشد. روش تحلیل پوششی داده ها ابزاری مناسب برای برآورد کارآیی یک واحد می باشد. هدف از این مطالعه، بررسی واحدهای پرورش گاو هلشتاین استان گیلان از نظر کارآیی اقتصادی و تعیین بازدهی نسبت به مقیاس بود. بدین منظور اطلاعاتی شامل تعداد نیروی انسانی، تعداد گاو شیری، تعداد تلیسه جایگزین، مصرف غذا و تولید شیر سال 1389، از بیست واحد تولیدی گاو هلشتاین در استان گیلان جمع آوری و میزان کارآیی آنها بر اساس عملکرد تولیدی و اقتصادی اندازه گیری شد. سپس کارآیی فنی و تخصیصی گاوداری ها برای محاسبه کارآیی اقتصادی برآورد شد. بر اساس نتایج این مطالعه، بر مبنای حداقل سازی هزینه ها، میانگین کارآیی فنی، تخصیصی و اقتصادی در شرایط بازده ثابت نسبت به مقیاس به ترتیب برابر با 6/78، 8/79 و 6/62 درصد و در شرایط بازده متغیر نسبت به مقیاس به ترتیب برابر با 1/91، 2/84 و 9/76 درصد بود. همچنین میانگین کارآیی فنی، مدیریتی و مقیاس در حالت متغیر بودن تمام نهاده ها و بر اساس تصحیح تعداد دام به ترتیب برابر با 8/77، 3/92 و 7/83 درصد بود. میانگین کارآیی مدیریتی و مقیاس با فرض متغیر بودن تمامی نهاده ها به ترتیب برابر 91/0 و 86/0 درصد بود. با توجه به این مقادیر، روش تحلیل پوششی داده ها کاهش تعداد گاو شیری، تعداد تلیسه جایگزین و سایر نهاده ها را برای کاراتر شدن واحدها پیشنهاد نمود.

در این تحقیق از یک مدل قطعی برای شبیه سازی برنامه های مختلف آزمون نتاج با هدف تعیین ترکیب بهینه عوامل موثر بر رشد ژنتیکی برنامه انتخاب متناسب با شرایط جامعه گاو های هلشتاین ایران استفاده شد. سه نوع تابع هدف انتخاب که ترکیبی از صفات تولید شیر، درصد چربی شیر و طول عمر بود تعریف و به ازای هر کدام پنج نوع شاخص انتخاب با استفاده از صفات تولیدی و صفات تیپ همبسته با طول عمر تشکیل شد. نوع شاخص بر رشد ژنتیکی سالانه تابع هدف تأثیر داشت و در هر سه تابع هدف توسعه یافته ترین شاخص که در برگیرنده تولید شیر، درصد چربی شیر، ارتفاع پستان عقب و اتصال پستان جلو بود، بیش ترین رشد ژنتیکی را نشان داد که برابر 2357/0، 2357/0 و 1462/0 انحراف معیار تابع هدف، به ترتیب برای تابع 1، 2 و 3 بود. در تابع هدف سوم که در بر گیرنده صفت طول عمر به همراه صفات تولیدی بود، کم ترین رشد ژنتیکی نسبت به انحراف معیار تابع هدف به دست آمد که علت آن وراثت پذیری پایین طول عمر بود. تعداد بهینه دختر به ازای هر گاو نر جوان و ظرفیت آزمون نتاج، به عنوان دو عامل موثر بر رشد ژنتیکی، تحت سه نوع تابع هدف مورد بررسی قرار گرفت و برای تابع هدف 3 به ترتیب برابر 86 و 5/0 بود. برای دو تابع دیگر که فاقد صفت طول عمر بودند این مقادیر کمتر و به ترتیب برابر 73 و 4/0 بود. این نتایج نشان داد که حضور صفت طول عمر در تابع هدف بر روی ساختار بهینه برنامه آزمون نتاج تأثیر می گذارد.

گوسفند گیلانی با جمعیتی بالغ بر 900 هزار راس، 16 درصد گوشت قرمز و 5 درصد شیر این استان را تامین می کند، اما تاکنون برآوردی از پارامترهای ژنتیکی صفات مختلف این نژاد ارائه نشده است. هدف این مطالعه برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات وزن تولد(bw)، وزن سه ماهگی(3mw)، وزن شش ماهگی(6mw)، میانگین افزایش وزن روزانه تولد تا سه ماهگی(adg1)، میانگین افزایش وزن روزانه سه تا شش ماهگی(adg2)، تعداد همزادان در تولد(lsb)، تعداد همزادان در سه ماهگی(lsw)، میانگین وزن همزادان در تولد(lmwlb)، میانگین وزن همزادان در سه-ماهگی(lmwlw)، مجموع وزن همزادان در تولد(tlwb) و مجموع وزن همزادان در سه ماهگی(tlww) با استفاده از رکوردهای جمع آوری شده در فاصله سال 1373 تا 1388 و تحت مدل حیوان بود. وراثت پذیری صفات bw ، 3mw، 6mw، adg1 و adg2 بترتیب 045/0±20/0، 063/0±33/0، 075/0±38/0، 039/0±16/0 و 044/0±15/0 برآورد گردید. برآورد وراثت پذیری این صفات نشان می دهد که امکان موفقیت در اثر انتخاب برای این صفات وجود دارد. وراثت پذیری صفات lsb و lsw بدلیل خطای استاندارد بالا، صفر درنظر گرفته شد. وراثت پذیری lmwlb، lmwlw، tlwb و tlww بترتیب 054/0±041/0، 076/0±054/0، 055/0±057/0 و 083/0±29/0 برآورد گردید. همبستگی های ژنتیکی صفات رشد از 04/0 تا 98/0 و همبستگی محیطی آن از 03/0 تا 96/0 و نیز همبستگی ژنتیکی صفات تولیدمثل از 08/0- تا 96/0 و همبستگی محیطی آن 15/0- تا 86/0 برآورد شد. قدر مطلق تفاوت همبستگی های ژنتیکی و محیطی بین هر دو گروه صفات کم بود که نشان می دهد که در شرایط فعلی استفاده از مدل های چندصفتی در ارزیابی ژنتیکی این نژاد قابل توصیه نیست. همبستگی های ژنتیکی بین صفات وزن بدن و صفات تولیدمثل مثبت و بالا برآورد شد. بنابراین انتخاب بر مبنای صفات اوزان بدن می تواند منجر به بهبود عملکرد صفات تولیدمثل گردد.

هدف اصلی این تحقیق، برآورد پارامترهای ژنتیکی صفت سخت زایی و ارتباط ژنتیکی آن با صفات تولیدی و تولید مثلی در گاوهای هلشتاین ایران بود. بدین منظور، داده های مربوط به سال های 1390- 1370، از مرکز اصلاح نژاد دام کشور تهیه شد که پس از ویرایش شامل 831,132 رکورد از نحوه ی زایش تلیسه ها (نمره سخت زایی)، 203,183 رکورد صفات تولید شیر شامل تولید شیر تصحیح شده برای 305 روز، تولید چربی شیر تصحیح شده برای 305 روز و تولید پروتئین شیر تصحیح شده برای 305 روز، و 199,129 رکورد صفات تولیدمثلی شامل روزهای زایش تا اولین تلقیح (dfs)، روزهای باز (do) و فاصله-ی بین دو زایش (ci) بود. از مدل های خطی و آستانه ای حیوانی به صورت تک متغیره و دو متغیره برای آنالیز صفات استفاده شد. از روش بیزی و نمونه گیری گیبس برای آنالیز آستانه ای استفاده گردید. به طورکلی، وراثت پذیری سخت زایی در مدل های خطی (اعم از تک متغیره و دو متغیره)، 001/0 تا 0316/0 برای اثرات مستقیم و 0004/0 تا 002/0 برای اثرات مادری برآورد شد. این مقادیر وراثت پذیری در مدل آستانه ای بزرگ تر بود و 056/0 تا 081/0 برای اثرات مستقیم، و 018/0 برای اثرات مادری برآورد گردید. همبستگی ژنتیکی بین اثرات مستقیم و مادری سخت زایی در مدل های مختلف، 36/0- تا 45/0- به دست آمد. همبستگی ژنتیکی بین اثرات مستقیم سخت زایی و صفات تولیدی در آنالیزهای مختلف، از 98/0- در تجزیه با تولید شیر، تا 023/0 در تجزیه با تولید چربی شیر به دست آمد. این همبستگی برای سخت زایی و صفات تولیدمثلی، در مدل های مختلف، نزدیک به صفر (منفی) بود. با توجه به همبستگی منفی بین اجزای مستقیم و مادری سخت زایی، استفاده از یک شاخص انتخاب می تواند در جهت افزایش بهره وری هر دو جزء مستقیم و مادری سخت زایی مفید باشد. همبستگی ژنتیکی منفی بین اثرات مستقیم سخت زایی با تولید شیر و پروتئین شیر، نشان دهنده ی کاهش عملکرد تولیدی حیوان، بعد از بروز سخت زایی است. همچنین، نتایج نشان دهنده ی اهمیت واریانس محیطی و مدیریت گله برای صفت سخت زایی و صفات تولیدمثلی، برای حصول بهبود عملکرد حیوان است.

تحقیق حاضر به منظور بررسی خصوصیات کمی، کیفی و مورفولوژیکی سفیدپلت در مقایسه با توسکا ییلاقی و صنوبر دلتوئیدس انجام گردید. برای رسیدن به این هدف یک توده با مبداء طبیعی(سفید پلت) و یک توده جنگلکاری شده(توسکا ییلاقی و صنوبر دلتوئیدس) در طرح جنگلداری ایزده در شرق استان مازندران(شهرستان نور) انتخاب شد. خصوصیات کمی(قطر، ارتفاع، حجم، سطح مقطع و رویه زمینی) و کیفی(طول هرس، کیفیت تنه و طول تاج) و مورفولوژی برگ(طول برگ، طول دمبرگ، پهنای برگ، مساحت برگ و تعداد دندانه) بر پایه طرح آماری کاملاً تصادفی مورد سنجش قرار گرفت. در این مطالعه به طور تصادفی تعداد 50 اصله از هرگونه شمارش گردید. متوسط رویش سالیانه قطر و ارتفاع برای گونه های صنوبر دلتوئیدس، توسکا ییلاقی و سفید پلت به ترتیب 69/18، 85/14 و 13/10 سانتیمتر و 84/24، 44/19 و 75/20 متر محاسبه گردید. نتایج نشان داد که از نظر صفات کمی(قطربرابر سینه، ارتفاع، رویه زمینی و حجم) و همچنین طول هرس و طول تاج گونه صنوبر دلتوئیدس و از نقطه نظر خصوصیت ضریب قدکشیدگی گونه توسکا ییلاقی، نسبت به دو گونه دیگر دارای ارجحیت بوده است. از پایه های سفیدپلت، توسکا ییلاقی و صنوبر دلتوئیدس به ترتیب 34، 65 و 98 درصد دارای درجه کیفی یک بوده اند. از نظر خصوصیات مورفولوژی برگ نظیر طول برگ، مساحت برگ و تعداد دندانه گونه توسکا ییلاقی، طول دمبرگ و پهنای برگ، گونه صنوبر دلتوئیدس دارای بیشترین سهم به نسبت گونه های دیگر بوده است. مطالعه حاضر نشان داد که گونه سفیدپلت دارای کمترین رویش قطری(13/10 میلیمتر در سال) به نسبت دو گونه دیگر بوده است. کلید واژه: رویش قطری، مورفولوژی، سفیدپلت، توسکا ییلاقی، صنوبر دلتوئیدس، جنگلکاری، ایزده.

با استفاده از یک مدل زیست ـ اقتصادی و پارامترهای تولیدی و اقتصادی گاوهای هلشتاین استان گیلان در سال 1390 و 1391، ارزش اقتصادی صفات تولیدی و عملکردی بر اساس آمار و هزینه ها و درآمدهای جمع آوری شده از سطح مناطق مختلف استان محاسبه شد. ارزش اقتصادی هر صفت به صورت تغییر سود سیستم به ازای یک واحد تغییر در میانگین صفت مورد نظر، در شرایطی که سایر صفات ثابت می مانند، بدست آمد. بر اساس نتایج حاصل درآمد، هزینه و سود سالانه به ازای هر راس گاو به ترتیب 96343185، 94882839، 1460346 ریال بود. در این تحقیق؛ به بررسی اثر تغییر عوامل مدیریتی و زیستی بر ارزش اقتصادی صفات گاو هولشتاین در استان گیلان پرداخته شد و نتایچ نشان داد که در این سیستم تغییر عوامل مدیریتی و بیولوژیکی مانند فاصله بین دو زایش، سن نخستین زایش و طول عمر تولیدی، به صورت غیر خطی ارزش اقتصادی این صفات را تغییر می دهند. همچنین اثرات افزایش و کاهش 20? تغییر در قیمت شیر، کنسانتره و قیمت وزن زنده، جهت مطالعه حساسیت مدل در برآورد ارزش اقتصادی صفات بررسی شد و نتایج نشان دادکه نوسان قیمت کنسانتره بیشترین تاثیر را بر تغییر ارزش اقتصادی صفات مورد بررسی دارد و ارزش اقتصادی تولید شیر نیز بیشترین حساسیت را به تغییر قیمت ها نشان می دهد. در این بررسی ارزش اقتصادی صفات در شرایط وجود محدودیت هزینه تغذیه نیز برآورد شد و بر اساس نتایج بدست آمده نشان داده شد که در این شرایط ارزش اقتصادی همه صفات به غیر از صفات فاصله گوساله زایی و طول عمر تولیدی کاهش می یابند .

با استفاده از یک مدل زیست – اقتصادی قطعی و پارامترهای تولیدی و اقتصادی گوسفندان استان گیلان، ارزش اقتصادی صفات مهم براساس آمار هزینه ها و درآمدهای جمع آوری شده از سطح مناطق مختلف استان گیلان در سال 1390 و 1391 محاسبه شد. هم چنین اثرات افزایش و کاهش 20 درصدی تغییر در قیمت علوفه، کنسانتره و قیمت گوشت جهت مطالعه آزمون حساسیت در برآورد ارزش اقتصادی صفات بررسی شد. درآمدها و هزینه ها محاسبه و سود سالانه به ازای هر راس میش 797579 ریال به دست آمد. ارزش اقتصادی هر صفت به صورت تغییر سود سیستم به ازای یک واحد افزایش در میانگین صفت مورد نظر، در شرایطی که سایر صفات ثابت می مانند به دست آمد. منفی بودن ارزش اقتصادی صفت وزن تولد بره نشان می دهد پیشرفت ژنتیکی این صفت باعث کاهش سود گله می شود. با توجه به این که درآمد حاصل از گوشت با 80 درصد، بیشترین سهم از سود سیستم را به خود اختصاص می دهد مسلما افزایش قیمت گوشت باعث بهبود بیشتر سود گله و افزایش ارزش اقتصادی صفات می گردد.

هدف این مطالعه بررسی میزان همخونی در جمعیت و تأثیر همخونی روی عملکرد رشد و تولیدمثل و هم چنین برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات وزن تولد (bw)، وزن سه ماهگی (3mw)، وزن شش ماهگی (6mw)، میانگین افزایش وزن روزانه از تولد تا سه ماهگی (adga)، میانگین افزایش وزن روزانه از تولد تا شش ماهگی (adgb)، میانگین افزایش وزن روزانه از سه ماهگی تا شش ماهگی (adgc) و هم چنین نسبت های کلیبر منطبق با افزایش وزن های روزانه فوق الذکر (kra، krb و krc)، تعداد همزادان در زمان تولد (lsb)، تعداد همزادان در سه ماهگی (lsw)، میانگین وزن همزادان در تولد (lmwlb)، میانگین وزن همزادان در سه ماهگی (lmwlw)، مجموع وزن همزادان در تولد (tlwb) و مجموع وزن همزادان در سه ماهگی (tlww) با استفاده از رکوردهای جمع آوری شده توسط سازمان جهاد کشاورزی استان گیلان در فاصله سال های 1373 تا 1390 بود. وراثت پذیری صفات bw، 3mw، 6mw، adga، adgb،adgc ، kra، krb و krc به ترتیب 041/0±14/0، 06/0±29/0، 071/0±43/0، 074/0±79/0، 033/0±18/0، 029/0±06/0، 027/0±25/0، 045/0±53/0 و 049/0±07/0 برآورد گردید. برآورد وراثت پذیری این صفات نشان می دهد که امکان موفقیت در اثر انتخاب برای این صفات وجود دارد. وراثت پذیری صفات lsb وlsw به دلیل خطای استاندارد بالا، صفر درنظر گرفته شد(به ترتیب 025/0±0001/0 و 017/0±0001/0). وراثت پذیری lmwlw، tlwb و tlww به ترتیب020/0±010/0، 035/0±012/0 و 022/0±034/0 برآورد گردید. همبستگی های ژنتیکی بین صفات وزن بدن، میانگین افزایش وزن روزانه و نسبت کلیبر از 48/0- تا 94/0 و همبستگی محیطی بین آنها از 55/0- تا90/0 و نیز همبستگی ژنتیکی بین صفات تولیدمثل از 99/0- تا 99/0 و همبستگی محیطی بین آنها از 03/0- تا 98/0 برآورد شد. قدر مطلق تفاوت همبستگی های ژنتیکی و محیطی بین صفات وزن بدن، میانگین افزایش وزن روزانه و نسبت کلیبرکم بود پس می توان نتیجه گرفت که در شرایط فعلی استفاده از مدل های چندصفتی در ارزیابی ژنتیکی این نژاد قابل توصیه نیست. ارزش های اصلاحی حیوانات در سال های مختلف نوسان داشته است. اثر همخونی بر تمامی صفات رشد به جز وزن تولد، وزن سه ماهگی و میانگین افزایش وزن روزانه از تولد تا سه ماهگی مثبت بود. در تمامی صفات تولید مثل به جز تعداد همزادان در زمان تولد، همخونی سبب کاهش عملکرد تولیدمثلی شده است. گروه های مختلف همخونی در صفات مورد مطالعه به تفکیک جنس بره و تیپ تولد معنی دار شدند. تغییرات ضریب همخونی از سال 1381 به بعد روندی صعودی دارد که علت آن بالا بودن تلاقی های خویشاوندان نزدیک در این سال ها می باشد.

به منظور بررسی اثر همخونی بر صفات رشد و تولیدمثل از اطلاعات 10275 رکورد گوسفند نژاد مهربان که طی سال های 1374 تا 1390 در ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد این گوسفند واقع در شهرستان همدان جمع آوری شده بود استفاده شد. به منظور ویرایش داده ها و استخراج فایل های نهایی برای برآورد پارامترهای ژنتیکی و بررسی اثر همخونی بر صفات، از نرم افزاری های excel 2007 و fox pro 8.0، برای آنالیز آثار ثابت از رویهglm نرم افزار آماریsas ، جهت بررسی روند ژنتیکی و فنوتیپی صفات رشد و اثر 1% تغییر همخونی بر صفات رشد و تولیدمثل از رویه reg نرم افزار sas استفاده گردید و برای ارزیابی ژنتیکی و پیش بینی ارزش اصلاحی صفات از نرم افزار wombat و جهت بررسی ساختار جمعیت از نرم افزار cfc و برای محاسبه ی همخونی حیوانات از نرم افزارهای cfcو inbupgf90 استفاده شد. همه ی برآوردها برای صفات رشد شامل: وزن تولد، وزن شیرگیری، وزن شش ماهگی، وزن نه ماهگی، وزن یکسالگی, میانگین افزایش وزن روزانه از تولد تا شیرگیری، میانگین افزایش وزن روزانه از شیرگیری تا شش ماهگی، میانگین افزایش وزن روزانه از شیرگیری تا نه ماهگی، میانگین افزایش وزن روزانه از شیرگیری تا یکسالگی، نسبت کلیبر از تولد تا شیرگیری، میانگین افزایش وزن روزانه از شیرگیری تا شش ماهگی، میانگین افزایش وزن روزانه از شیرگیری تا نه ماهگی، میانگین افزایش وزن روزانه از شیرگیری تا یکسالگی و صفات تولیدمثل شامل: تعداد همزادان در زمان تولد، تعداد همزادان در زمان شیرگیری، میانگین وزن همزادان در تولد، میانگین وزن همزادان در زمان شیرگیری، مجموع وزن همزادان در زمان تولد و مجموع وزن همزادان در زمان شیرگیری تحت مدل حیوان انجام شد. وراثت پذیری صفات رشد به ترتیب ذکرشده، به ترتیب 04/0±25/0، 05/0±46/0، 08/0±59/0، 08/0±57/0، 08/0±11/0، 13/0±50/0، 14/0±37/0، 13/0±29/0، 09/0±15/0، 04/0±14/0، 008/0±13/0، 05/0±16/0 و 009/0±12/0 برآورد گردید. برآورد وراثت پذیری این صفات نشان می دهد که امکان موفقیت در اثر انتخاب برای این صفات وجود دارد. برای تجزیه صفات وزن بدن مدل تک صفته مناسب تر است و در صورت انتخاب مستقیم، صفت وزن شش ماهگی مناسب ترین صفت می باشد. با اعمال اثر همخونی وراثت پذیری صفات تولیدمثل به ترتیب ذکرشده، به ترتیب 04/0± 16/0، 04/0±14/0، 01/0±03/0، 04/0±16/0، 04/0±06/0 و 05/0±18/0 برآورد گردید. برآورد وراثت پذیری پایین نشان می دهد انتخاب مستقیم برای این صفات نمی تواند موثر باشد. در این نژاد فاصله نسل 67/2 سال و متوسط همخونی 69/1% برآورد شد. در طی سال های مورد مطالعه کاهش تغییرات همخونی مشاهده شد. در صفات تولیدمثلی بجز صفت مجموع وزن همزادان در زمان شیرگیری که اثر همخونی بر آن معنی دار نشد، اثر همخونی بر بقیه صفات معنی دار شد. در این نژاد همخونی روی صفات رشد و تولیدمثل موثر است در نتیجه برای طراحی برنامه اصلاح نژادی مناسب برای این نژاد باید این مساله مورد توجه و در صورت لزوم کنترل شود.

در این تحقیق به کمک زبان برنامه نویسی رایانه ای matlab یک مدل زیست اقتصادی شبیه سازی شد. سامانه اقتصادی گله گاو شیری به مولفه های درآمدی و هزینه ای تجزیه شده و هر کدام از این مولفه ها نیز به زیر بخش های دیگری تقسیم شدند. برای تعیین ارزشهای اقتصادی سود سالیانه گله (tp1) بصورت عددی برای تمام گروههای سنی 2 تا 10ساله بصورت میانگین وزنی محاسبه شد. سپس سود سالیانه گله بعد از افزایش یک واحد در سطح عملکرد صفت مورد بررسی مجددا بصورت میانگین وزنی برای تمام گروههای سنی محاسبه شد(tp2) ، از تفاوت tp2-tp1 ارزش اقتصادی صفات مورد نظر حاصل گردید. همچنین به منظور بررسی اثر تغییر عوامل سیستم تولید بر اهمیت اقتصادی صفات و تعیین جهت تغییر ژنتیکی در آینده از روش آنالیز حساسیت استفاده گردید. مهمترین هدف در پرورش گاو شیری حداکثرسازی سود گله است و لازمه این عمل بهینه کردن تصمیمات جایگزینی و حذف می باشد. از مدل برنامه ریزی پویا برای تعیین سیاست بهینه جایگزینی تحت شرایط بازار ایران در طی سال 1391 استفاده شد. که در این تکنیک گاوها را توسط متغیرهای وضعیتی شامل دوره شیردهی، توان تولیدی و تولید مثلی طبقه بندی نموده و تابع هدفی برای حداکثر سازی ارزش خالص کنونی دامها در طول یک افق برنامه ریزی با 10 دوره شیردهی تعریف گردید. تصمیم به حذف بهینه دام با مقایسه ارزش کنونی جریان نقدینگی آینده گاو حاضر در گله با ارزش کنونی جریان نقدینگی تلیسه جایگزینش محاسبه شد و حیوانی که بیشترین ارزش در زمان حال را داشت جایگاه را بخود اختصاص داد. متوسط سن بهینه گله (فاصله زمانی بین اولین زایش تا حذف) با استفاده از شبیه سازی مارکف 99/4 سال حاصل شد. بررسی تابع هدف بهینه در حالات مختلف نشان داد افزایش سطح تولید و کاهش فاصله بین دو زایش سبب افزایش ارزش خالص فعلی مورد انتظار گاوها می شود. اثر تغییرات قیمت تلیسه، شیر و نرخ تنزیل بر عمر بهینه گله مورد بررسی قرار گرفت و معلوم شد که با افزایش قیمت تلیسه، کاهش قیمت شیر و افزایش نرخ تنزیل درصد حذف کاهش و عمر بهینه گله افزایش می یابد. پس از بهینه کردن سیستم تولید برای سیاستهای جایگزینی و حذف در سطح گله برای محاسبه ارزش اقتصادی یک صفت یک واحد به میانگین صفت مورد نظر اضافه شده و با توجه به این تغییر، سیستم تولید مجددا بهینه شد. ارزش حال سیستم در شرایط بهینه قبل و بعد از ایجاد تغییر صفت محاسبه گردید و از اختلاف آن ها ارزش اقتصادی صفات حاصل شد. دلیل تفاوت ارزشهای اقتصادی صفات در شرایط بهینه در مقایسه با شرایط نابهینه بدلیل اعمال استراتژی جایگزینی بهینه دام است بطوری که سیاست دامدار در جایگزینی سود را تحت تاثیر قرار می دهد. برای بهبود سود آوری آینده گاو تصمیم گیری به حذف دام بایستی براساس درآمدهای پیش بینی شده آینده گاو باشد.

هدف از این پژوهش برآورد پارامترهای ژنتیکی و تجزیه و تحلیل زنده مانی بره های مغانی از تولد تا یک سالگی بود. در این پژوهش از رکوردهای طول عمر و زنده مانی تعداد4580 راس بره، حاصل از 350 راس قوچ و 1749 راس میش، مربوط به ایستگاه اصلاح نژاد گوسفند مغانی، جمع آوری شده طی سال های 1373 تا 1391 استفاده گردید. داده ها با استفاده از مدل های خطی و نسبت خطر با تابع ویبول آنالیز شدند. این مدل ها شامل اثر عوامل ثابت از قبیل سال و ماه تولد بره، جنس بره، نوع تولد، سن مادر و متغیر کمکی وزن تولد بره ها به صورت خطی و درجه دوم بودند. وراثت پذیری مستقیم طول عمر و میزان زنده مانی بره ها در مدل های خطی در حد پایین (0/004 تا0/01) برآورد شد. وراثت پذیری مادری نیز برای این صفات از صفر تا 0/05 بدست آمد. برآورد وراثت پذیری های مستقیم در مقیاس لگاریتمی و وراثت پذیری موثر نسبت خطر حاصل از مدل پدری دارای تابع ویبول در مقایسه با برآوردهای متناظر با استفاده از مدل های مختلف خطی، بیشتر و در حد پایین تا بالا بدست آمدند (0/016 تا 0/57). بنابراین تجزیه زنده مانی با استفاده از مدل های خطی و تابع ویبول منجر به برآورد غیر یکسانی برای اثرات ثابت و تصادفی شد. به منظور بهبود زنده مانی در بره ها از تولد تا یک سالگی ابتدا باید شرایط محیطی و مدیریتی را بهبود بخشید و بر اساس نتایج پارامترهای ژنتیکی برآورد شده با مدل تابع ویبول، پاسخ به انتخاب در داخل نژاد بالا خواهد بود

به منظور بررسی تاثیر انتخاب بر کاهش واریانس ژنتیکی وزن بدن در طرح اصلاح نژاد هسته دار در گوسفند لری بختیاری، رشد ژنتیکی و نرخ انتقال بهینه در دو حالت ثابت و متغیر فرض کردن واریانس ژنتیکی در یک طرح اصلاح نژاد هسته¬ای به روش شبیه¬سازی قطعی مقایسه شد. داده¬ها شامل اطلاعات جمع¬آوری شده از گوسفند نژاد لری¬بختیاری طی سال¬های 1382-1368 در ایستگاه شولی واقع در شهر¬کرد بود. چهار تابع هدف تک صفتی مختلف شامل وزن تولد، وزن از شیر¬گیری و وزن یک¬سالگی تعریف و انتخاب بر اساس یک رکورد شخصی صورت گرفت. رشد ژنتیکی مورد انتظار یک بار با نادیده گرفتن اثر انتخاب و بار دیگر با دخالت آن برآورد شد. نتایج نشان داد که نادیده گرفتن اثر انتخاب بر واریانس ژنتیکی افزایشی صفت باعث ایجاد اریبی در برآورد رشد ژنتیکی ناشی از انتخاب در یک سیستم اصلاح نژاد هسته¬ای می¬شود و در اغلب موارد این اریبی در هسته باز اندکی کمتر از هسته بسته بود. با تغییر سهم هسته از کل جمعیت از 5 تا 15 درصد میزان اریبی از 11 به 16 درصد افزایش یافت. با افزایش شدت انتخاب میزان اریبی تا 17 درصد زیاد شد. هنگامی که سهم هسته از 10 درصد بیشتر بود اثر افزایش شدت انتخاب بر اریبی قابل صرفنظر کردن بود. تفاوت در میانگین ژنتیکی اولیه هسته و پایه منجر به تغییر میزان اریبی شد. اما این تغییر از الگوی واحدی پیروی نمی¬کرد. در شرایطی که وراثت پذیری هسته و پایه برابر بود بیشترین اریبی (18 درصد) رخ داد. افزایش وراثت پذیری صفت در هسته و پایه باعث افزایش میزان اریبی به 35 درصد شد. نرخ انتقال بهینه ماده¬ها و نر¬ها بین هسته و پایه به دخالت یا عدم دخالت اثر انتخاب بر واریانس ژنتیکی صفت وابسته نبود و در هر دوحالت (دخالت و عدم دخالت انتخاب) با حداکثر 25 درصد از ماده¬های پایه به هسته و 75 درصد از نر¬های پایه از هسته، به حداکثر رشد ژنتیکی منجر گردید. بهینه سازی نرخ¬های انتقال بین هسته و پایه به کاهش اریبی منجر شد. نتایج مربوط به رشد ژنتیکی با یا بدون دخالت اثر انتخاب بر واریانس برای صفات مورد مطالعه یکسان بود و به نوع صفت بستگی نداشت.

با استفاده از شبیه سازی قطعی و پارامتر¬های جمعیتی و اقتصادی گاو هلشتاین ایران رشد ژنتیکی وکارایی اقتصادی دو برنامه اصلاحی آزمون نتاج و انتخاب ژنومیک محاسبه و با هم مقایسه شدند. تجزیه و تحلیل داده¬ها برای بر¬آورد رشد ژنتیکی و کارایی اقتصادی با استفاده از نرم افزار matlab7.0.0 انجام شد. فاصله نسل مسیر پدران در انتخاب ژنومیک کوتاه¬تر از مقدار آن در آزمون نتاج بود. اما در آزمون نتاج شدت انتخاب بیشتری در مسیر پدران اعمال شد. با این حال در شرایط مبنا رشد ژنتیکی صفت تولید شیر در برنامه انتخاب ژنومیک نسبت به برنامه آزمون نتاج بیش از 50 درصد برتری داشت 7/173 کیلوگرم در مقابل 7/114 کیلوگرم). از نظر اقتصادی انتخاب ژنومیک نسبت به آزمون نتاج 21 درصد کارآمد تر بود. تغییر تعداد گاو نر جوان تحت انتخاب بر اختلاف دو برنامه از نظر رشد ژنتیکی و کارآیی اقتصادی تاثیر گذاشت. با 75 رأس گاو نر جوان اختلاف ژنتیکی دو برنامه به حداقل رسید. هنگامی که تعداد گاو نر جوان 71 رأس بود کارآیی اقتصادی دو برنامه مساوی شد. به ازای مقادیر کمتر از این تعداد، کارایی اقتصادی انتخاب ژنومیک کمتر از آزمون نتاج ولی با مقادیر بیشتر از 71 رأس گاو نر انتخاب ژنومیک کارآمد تر بود. خنثی شدن هزینه ثابت برآورد اثرات هاپلوتایپ ها در انتخاب ژنومیک با حداقل 71 رأس گاو نر تحت آزمون انجام می شد.افزایش وراثت پذیری صفت منجر به افزایش کارایی اقتصادی آزمون نتاج شد اما در انتخاب ژنومیک تغییری ایجاد نکرد. تغییر ارزش اقتصادی صفت تابع هدف باعث افزایش کارآیی اقتصادی هر دو برنامه شد. تغییر گروه سنی مسیر پدران نشان داد که وجود دو گروه سنی با فاصله نسل 1.5 سال در این مسیر منجر به بیشترین رشد ژنتیکی در واحد زمان در برنامه انتخاب ژنومیک خواهد شد. نتایج این تحقیق نشان داد که انتخاب ژنومیک در مقایسه با آزمون نتاج به رشد ژنتیکی و اقتصادی بیشتری منجر می شود اما این برتری ممکن است بر اثر تغییر تعداد گاو نر تحت آزمون و تعداد گروه سنی تغییر کند.

در این تحقیق از یک مدل رگرسیون تصادفی جهت آنالیز رکوردهای روزآزمون تولید شیر، درصد چربی شیر و درصد پروتئین شیر گاومیش های بومی ایران جهت برآورد پارامترهای ژنتیکی، ارزش های اصلاحی و تعیین معیار های مختلف تداوم شیردهی استفاده شد. داده های مربوط به صفات تولیدی در شکم های اول، دوم و سوم زایش به ترتیب 12834، 8751، 9529، بودند که متعلق به سال های زایش 1372 تا 1390 بودند. توابع چند جمله ای لژاندر با درجات برآزش 3 تا 6 برای صفات تولیدی به کار گرفته شدند. دامنه وراثت پذیری معیارهای مختلف تداوم شیردهی تخمین زده شده برای صفات تولید شیر، چربی شیر و درصد پروتئین شیر به ترتیب در محدوده 0/09(معیار اول در شکم اول زایش) تا 0/79(معیار دوم در شکم دوم زایش)، 0/18(معیار سوم در شکم سوم زایش) تا 0/47(معیار اول در شکم سوم زایش) و 0/001 (معیار سوم در شکم دوم زایش) تا 0/16( معیار دوم در شکم دوم زایش) برآورد شد. دامنه همبستگی بین معیارهای مختلف تداوم شیردهی و 270 روز تولید شیر برای صفات تولید شیر، درصد چربی شیر و درصد پروتئین شیر به ترتیب در محدوده0/61- (معیار سوم در شکم سوم زایش) تا 0/63(معیار دوم در شکم سوم زایش)، 0/18- (معیار دوم در شکم دوم زایش) تا 0/24(معیار اول در شکم سوم زایش) و 0/14- (معیار سوم در شکم اول زایش) تا 0/16(معیار اول در شکم اول زایش) بدست آمد. معیاری که دارای بالاترین وراثت پذیری و پایین ترین همبستگی با تولید شیر 270 روز باشد به عنوان بهترین معیار برای انتخاب دام های برتر مورد استفاده قرار می گیرد. بنابراین برای صفات تولید شیر و درصد چربی شیر به ترتیب معیار دوم در شکم اول زایش و معیار دوم در شکم دوم زایش به عنوان بهترین معیار هایی هستند که از طریق انتخاب آن ها می توان به تولید شیر و درصد چربی شیر بیشتر در طی یک دوره شیردهی دست یافت. با توجه به وراثت پذیری پایین معیارهای تداوم شیردهی در مورد صفت درصد پروتئین شیر، انتخاب مستقیم روش مناسبی برای افزایش میزان درصد پروتئین شیر در طی یک دوره شیردهی نمی باشد. روند ژنتیکی معیار دوم در شکم اول زایش در مورد صفت تولید شیر در سطح 5 درصد معنی دار شد. روند ژنتیکی معیارهای اول، دوم و سوم زایش در رابطه با صفت درصد پروتئین شیر در سطح 1 درصد معنی دار شد. روند ژنتیکی برای معیارهای تداوم شیردهی در مورد صفات تولیدی اختلاف معنی داری با صفر نداشت. این نشان دهنده عدم اجرای برنامه های اصلاح نژادی در مورد گاومیش های بومی ایران است. کلمات کلیدی: گاومیش های بومی ایران، معیارهای تداوم شیردهی، وراثت پذیری، همبستگی.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.