مطالعه حاضر با هدف شبیه سازی برنامه انتخاب گاوهای هلشتاین ایران با در نظر گرفتن چهار مسیر انتخاب (شامل مسیرهای پدر پدران (ss)، پدر مادران (sd)، مادر پدران (ds) و مادر مادران (dd)) و تعیین ترکیب بهینه عوامل موثر بر پیشرفت ژنتیکی و راندمان اقتصادی انجام شد. در مرحله اول روش آزمون نتاج گاوهای نر در شرایط فعلی کشور مورد بررسی و عوامل موثر بر پیشرفت ژنتیکی در هر یک از چهار مسیر انتخاب تعیین گردید. سپس با توجه به هزینه ها و درآمدهای سیستم تولید و با استفاده از روش جریان ژن، راندمان اقتصادی (نسبت درآمد به هزینه) حاصل از انتخاب مداوم در دراز مدت برآورد شد. پیشرفت ژنتیکی و راندمان اقتصادی مورد انتظار حاصل از برنامه انتخاب در شرایط فعلی و با در نظر گرفتن کلیه مسیرهای انتخاب به ترتیب برابر 27/128 کیلوگرم شیر در سال و 95/1 بود. تغییر در پارامترهای موثر بر پیشرفت ژنتیکی (نظیر تعداد دختر به ازای هر گاو نر جوان، ظرفیت آزمون نتاج، میزان رکوردگیری، نسبت ds در دسترس و میزان جایگزینی در گاوهای ماده) منجر به افزایش پیشرفت ژنتیکی و راندمان اقتصادی نسبت به شرایط پایه شد. در صورت فراهم بودن نهاده ها و عدم محدودیت برای سیستم تولید، راندمان اقتصادی به بیشترین مقدار (یعنی 6/4) افزایش می یابد. مهمترین عامل محدود کننده در بهینه سازی برنامه از نظر ژنتیکی ظرفیت مرکز آزمون نتاج از نظر تعداد گاو نر جوان تحت آزمون و از نظر اقتصادی مدیریت ارزیابی گاوهای نر جوان با استفاده از تعداد زیاد دختران است. شرایط برنامه بهینه در اثر تغییر در عوامل موثر بر سیستم تولید (شامل درآمدها و هزینه های مختلف) تغییر می کند تا حداکثر راندمان اقتصادی حاصل شود. میزان تاثیر این عوامل از نظر کاهش یا افزایش راندمان اقتصادی یکسان نیست.

لردصافی یکی از محصولات فرعی صنایع نیشکر است که علیرغم داشتن مواد مغذی قا استفاده برای دامها تابحال درایران و بسیاری ازکشورهای دیگر از آن بعنوان یک ماده خوراکی استفاده نشده است ، لذا دراین تحقیق درراستای امکان استفاده از آن بعنوان یکی از اجزاء جیره دامهای نشخوارکننده و نیز نقش آن درتامین مواد معدنی و متعادل کردن تغییرات اسیدیته شکمبه آزمایشهایی بر روی بره، گوساله نر پرواری و همچنین گاو شیرده انجام گرفت . درآزمایش اول تعداد 84 راس بره نر درقالب یک طرح کاملا تصادفی با 4 تیمار آزمایشی و تعداد تکرار مساوی برای هر تیمار برای مدت 94 روز پروار گردیدند که لرد صافی در سطوح 0،5،10،15 درصددر جیره آنها (براساس ماده خشک) به کار رفته است .

به منظور برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات تولید شیر و چربی و فاصله زایش سه دوره شیردهی اول، دوم و سوم جمعیت گاوها هلشتاین ایران از داده های مرکز اصلاح نژاد کشور که در طی سالهای 1371 تا 1379 جمع آوری و ثبت شده بودند استفاده گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش حداکثر درستنمایی محدود شده و مدل حیوانی چند متغیره انجام شد.تعداد رکوردهای تصحیح شده بر اساس 305 روز شیردهی و دوبار دوشش در روز ، در شیردهی اول ، دوم و سوم به ترتیب 51548، 26273 و 12538 رکورد از 806 ، 597، و 413 گله بود.برآورد وراثت پذیری صفات تولید شیر در دوره شیردهی اول ،دوم و سوم به ترتیب 297/0 ،267/0 ،و 203/0 ، تولید چربی به ترتیب 269/0 ،222/0 ،192/0 و فاصله زایش به ترتیب 037/0 ، 036/0 ، و 017/0 بود همبستگی های ژنتیکی بین صفات تولید شیر و چربی در سه دوره شیر دهی اول تا سو و مثبت و زیاد ،بین صفات تولید شیر و فاصله زایش متوسط تا زیاد و بین صفات تولید چربی و فاصله زایش متوسط تا زیاد بود.همبستگی های فنوتیپی کمتر از همبستگیهای ژنتیکی بوده .تکرار پذیری صفات با استفاده از 37614 رکورد حاصل از 12538 گاو هلشتاین برای صفات تولید شیر و چربی و فاصله زایش به ترتیب 514/0 ، 462/0 و 072/0 برآورد گردید.

در این تحقیق عملکرد توده های آمیخته استان اصفهان از سال 1370 تا 1379 مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت. توده های آمیخته حاصل تلاقی گری بین نژاد هلشتاین یا براون سوئیس با گاوهای بومی استان می باشد. مطالعه بر روی این دو جامعه به صورت جداگانه صورت گرفت. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که آمیخته هایی که بین 50 تا 70% سهم نژادهای خارجی براون یا هلشتاین را دارند از نظر صفات مورد بررسی نسبت به سایر گروهها از وضعیت مناسبتری برخوردار هستند. در این تحقیق صفات مقدار شیر، مقدار چربی، درصد چربی، طول دوره شیردهی، وزن تولید، وزن گوساله متولد شده در هر زایش، سن در هنگام حذف و فاصله گوساله زایی مورد مطالعه قرار گرفت. میانگین صفات فوق برای جامعه آمیخته هلشتاین * بومی به ترتیب 1815 کیلوگرم، 44/67 کیلوگرم، 82/3%، 253 روز، 27 کیلوگرم، 27 کیلوگرم، 2/79 ماه و 421 روز و برای جامعه آمیخته براون سوئیس * بومی به ترتیب 1728 کیلوگرم، 9/65 کیلوگرم، 88/3%% 234 روز، 4/28 کیلوگرم، 4/28 کیلوگرم، 88 ماه و 410 روز بود. مولفه های واریانس برای صفات مختلف براساس مدل حیوانی با روش حداکثر درستنمایی محدود شده بدون استفاده از مشتق ‏‎(derivative-free reml)‎‏ برآورد گردید. وراثت پذیری صفات مختلف با استفاده از دو مدل تک صفتی و رکوردهای تکراری محاسبه شد که برای جامعه اول وراثت پذیری صفات مختلف با استفاده از دو مدل تک صفتی و رکوردهای تکراری محاسبه شد که برای جامعه اول وراثبت پذیری مقدار شیر 276/0 تا 32/0 و تکرارپذیری این صفت 55/0؛ وراثت پذیری مقدار چربی 33/0 تا 37/0 و تکرارپذیری 36/0؛ وراثت پذیری درصد چربی 367/0 تا 42/0 و تکرارپذیری 38/0؛ وراثت پذیری طول دوره شیردهی 365/0 تا 38/0 و تکرارپذیری 53/0 برآورد گردید. وراثت پذیری وزن تولد، وزن گوساله متولد شده در هر زایش و سن در هنگام حذف به ترتیب 488/0، 18/0 و 199/0 برآورد گردید. برای آمیخته های براون * بومی، وراثت پذیری صفت مقدار شیر 24/0 و تکرارپذیری 52/0؛ وراثت پذیری مقدار چربی 30/0 تا 335/0 و تکرارپذیری 456/0؛ وراثت پذیری درصد چربی 41/0 و تکرارپذیری 58/0 برآورد گردید. وراثت پذیری طول دوره شیردهی، وزن تولد، وزن گوساله متولد شده در هر زایش، سن در هنگام حذف و فاصله گوساله زایی به ترتیب 32/0، 559/0، 13/0، 337/0 و 088/0 برآورد گردید. اثرات نژادی، هتروزیش فردی و هتروزیس مادری در دو جامعه به روش حداقل مربعات وزنی محاسبه شد که در جامعه اول به ترتیب برای صفت مقدار شیر 86/20، 85/11 و 05/5؛ مقدار چربی 712، 414 و 293 گرم؛ درصد چربی 041/0، 015/0 و 0004/0-؛ وزن تولد 268، 124 و 39 گرم و برای جامعه دوم به ترتیب مقدار شیر 38/17، 62/23 و 23/6 کیلوگرم؛ مقدار چربی 594، 935 و 245 گرم؛ درصد چربی 025/0، 034/0 و 005/0؛ وزن تولد 386، 147 و 4 گرم برآورد گردید.