نام پژوهشگر: [email protected] جوان
مهسا بدیعی محمدرضا هاشمی
هدف اصلی این تحقیق بررسی عددی اثرات توسعه و گسترش شهر شیراز بر سیلاب و پس از آن بررسی تأثیر سیلاب خروجی بر پروفیل سطح آب در پایه های پل واقع بر رودخانه خشک می باشد. محاسبه هیدروگراف خروجی حوضه های نهراعظم و چنارسوخته، که از زیرحوضه های رودخانه خشک شیراز می باشند، به وسیله نرم افزار hec-hms انجام شد. به علاوه نقشه کاربری اراضی و cn برای هر دو حوضه تهیه شد. از نتایج کالیبراسیون مدل، ضرایب cn_i55/0 و cn_i74/0 به ترتیب برای حوضه های نهراعظم و چنارسوخته حاصل شد. این ضرایب برای وقایعی که تولید دبی با شدت جریان کم دارند در نظر گرفته شد. برای بارندگی صد ساله که تولید دبی صد ساله کند ضرایب cn_i7/0 و cn_i8/0 در نظر گرفته شد. نتایج مدل نشان داد که توسعه شهری موجب افزایش دبی اوج و حجم رواناب در هر دو حوضه نهراعظم و چنارسوخته می شود. به عنوان مثال میزان افزایش دبی اوج و حجم رواناب در حوضه نهراعظم در یک واقعه با تولید دبی کم می کند، به ترتیب به میزان 8/15 و 7/33 درصد بود. به دلیل اینکه ضرایب کالیبراسیون از وقایع محدودی بدست آمدند آنالیز حساسیت بر روی آن انجام گرفت. به این صورت که اثر افزایش و کاهش ضریب کالیبراسیون بر میزان افزایش دبی اوج و حجم رواناب کاربری سال 2009 نسبت به 2004 بررسی شد. تفاوت میزان افزایش با و بدون تغییر ضریب کالیبراسیون چندان محسوس نبود. سناریوهای فرضی نیز تعریف و اثرات افزایش و تغییرات مکانی توسعه شهری بررسی شد. نتایج نشان داد که تأثیر تغییر کاربری بر دبی با شدت جریان کم بیش از دبی با شدت جریان بالاست و همچنین توسعه در پایین دست حوضه افزایش بیشتری در دبی اوج و حجم رواناب نسبت به توسعه در بالادست ایجاد می کند. مدل سازی هیدرولیکی جهت بررسی تغیییرات پروفیل سطح آب در پایه های پل توسط نرم افزار hec-ras انجام گرفت. نتایج مدل نشان داد میزان افزایش ارتفاع آب در اثر تغییرات کاربری، در دبی های با دوره بازگشت های پایین تر بیشتر است.