نام پژوهشگر: فرشاد کاکاوند
فرشاد کاکاوند ناصر مهنا
آنتوسیانین ها رنگ دانه های موجود در واکوئل هستند که جز فلاونویدها می باشند و باعث ایجاد رنگ های آبی، ارغوانی، قرمز و پرتقالی در گیاهان عالی می گردند. این متابولیت های ثانویه گیاهی دارای ارزش بسزایی در رژیم غذایی انسان ها می باشد. آنتوسیانین های طبیعی که که از مواد گیاهی تازه بدست می آیند محدودیت هایی از قبیل عملکرد کم، تنوع و دسترسی فصلی و شرایط ویژه برای رشد گیاهان دارند. امروزه استفاده از بیوتکنولوژی جهت تولید متابولیت های ثانویه بدون محدودیت های ذکر شده مورد توجه قرار گرفته است. سیب ماکامیک یکی از گیاهانی است که می توانند آنتوسیانین را در اندام های مختلف خود تولید کنند. فاکتور های مختلفی بر تولید درون شیشه ای آنتوسیانین اثر می گذارند و جهت دست یابی به حداکثر تولید درون شیشه ای آنتوسیانین، بهینه سازی هر یک از آنها الزامی می باشد. در این تحقیق، به منظور بهینه کردن غلظت های مختلف ساکارز، شدت های مختلف نور و نسبت های مختلف آمونیوم به نیترات جهت تولید درون شیشه ای آنتوسیانین از سیب ماکامیک، ابتدا از ریزنمونه های برگ گیاهچه های درون شیشه ای جهت تولید کالوس استفاده گردید و پس از بدست آوردن کالوس به مقدار مورد نیاز، تیمارها در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار و چهار نمونه در هر تکرار اعمال گردید. نتایج نشان داد که از میان غلظت های مختلف ساکارز جهت تولید آنتوسیانین، غلظت 8% موثر باشد. با افزایش غلظت ساکارز بیشتر از 8%، از میزان تولید آنتوسیانین کاسته شد و همچنین در غلظت های کمتر از این تیمار نیز مقدار آنتوسیانین کاهش یافت. با افزایش غلظت ساکارز، میزان شاخص رشد کاهش می یافت و بیشترین میزان شاخص رشد در محیط کشت حاوی 3% ساکارز مشاهده گردید. افزایش شدت نور باعث افزایش معنی داری در مقدار آنتوسیانین گردید. کمترین میزان آنتوسیانین در تاریکی مشاهده گردید ولی در تاریکی کالوس ها از میزان رشد بهتری نسبت به تیمار های نوری دیگر برخوردار بودند. کمترین میزان رشد کالوس در شدت نور 150 میکرو مول مشاهده گردید. ترکیب نیتروژن محیط کشت به صورت معنی داری بر میزان آنتوسیانین در کشت کالوس سیب ماکامیک اثر گذاشت. نتایج نشان داد که بیشترین میزان آنتوسیانین در محیط کشت حاوی 10 میلی مول آمونیوم و 18.8 میلی مول نیترات مشاهده گردید. همچنین در این محیط کشت بیشترین میزان وزن خشک و وزن تر کالوس نیز مشاهده گردید.