نام پژوهشگر: طیبه چهکندی
آزیتا مهربخش مسعود فریدونی
آنتروپولوژی علم اندازه گیری ابعاد بدن انسان است. کاربرد آنتروپومتری در زمینه های پزشکی مانند جراحی فک و صورت و جراحی پلاستیک، مطالعات رشد و تکوین و شاخه های غیر پزشکی مانند صنایع طراحی کفش و ساخت عینک می باشد. بررسی عدم تقارن در وضعیت خطوط پوستی در انگشتان پا و نسبت های بخش های مختلف پا مانند نسبت طول انگشتان، طول و عرض پا، عرض پاشنه و قوس پا در سیر تکوین پا می تواند با بروز اختلالاتی همچون سرطان ها، سندروم ها، بیماری های کروموزومی و غیر کروموزومی مرتبط باشد. زمانی که عدم تقارن معنی داری بین خطوط پوستی (درماتوگلیفیک) همراه با اندازه گیری های طولی (آنتروپومتریک) به دست آمد، می توان حدس زد احتمالا در رشد و تکوین پا جهت تقارن در راه رفتن و قدرت ماهیچه های آن مشکلی وجود داشته باشد. در مراحل بعدی ارتباط ممکن بین عدم تقارن و بروز بیماریها بررسی شده و قابلیت پیش بینی، پیشگیری یا درمان به موقع فراهم می گردد. هدف اصلی از این پژوهش بررسی رابطه بین سن و اختصاصات آنتروپومتریک پا و تقارن سنجی بر اساس اختصاصات درماتوگلیفیک در اقوام فارس می باشد تا به این وسیله رابطه بین عدم تقارن های احتمالی و ویژگی های آنتروپومتریک در جمعیت مورد مطالعه مشخص گردد. در این تحقیق بر روی180 نفر از متولدین تا 20 ساله های دختر قوم فارس شهرستان بیرجند اندازه گیری هایی از طول و عرض پا، عرض پاشنه، ایندکس قوس و طول انگشتان پا به وسیله متر نواری انجام شد و شکل خطوط انگشتان پا از روی پرینت تهیه شده با مرکب چاپ به دست آمد. هر دسته سنی شامل 8 تا 13 نفر می باشد. نتایج، عدم تقارن در ایندکس قوس پا، خط شماری b–a و توزیع فراوانی طرح های انگشت شست در پای چپ و راست را نشان داد (05/0>p ). رشد سریع پا در سال های ابتدای زندگی احتمالا به خاطر عمل ترکیبی هورمون ها است و عدم تقارن در قوس به علت طول متفاوت پاها به خاطر فشارهای اعمال شده نامساوی بر آنها می باشد. عدم تقارن در خط شماری b–a و طرح های انگشت احتمالا ویژگی های جمعیتی خاصی را در خود نهفته دارد.