نام پژوهشگر: افشین برهانی حقیقی
علی حمیدی فریده عصاره
حجم عظیم دانش و اطلاعاتی که هر روزه در جهان تولید و منتشر می شود، دستیابی به ابزاری برای دسترسی به این اطلاعات را به امری حیاتی مبدل کرده است. در همین راستا، ولز در سال 1937پیشنهاد ایجاد پایگاهی را مطرح کرد که مشابه مغز انسان و به عنوان یک دایره المعارف جهانی عمل کند. تا قبل از ظهور اینترنت و بالاخص وب، بستر مناسبی برای شکل گیری این مغز جهانی فراهم نبود. با ابداع وب نیز با وجود در اختیار بودن ابزاری که دارای توان مناسب برای ایجاد مغز جهانی بود، علی رغم تلاش های صورت گرفته و پیشرفت های حاصل شده، این ایده نتوانست به طور کامل تحقق یابد. با توجه به این نکته، در این پژوهش ساختار، کمیت و کیفیت پیوندهای وبی در میان مدارک پزشکی با هدف پیشنهاد طرحی در راستای تحقق مغز جهانی بررسی شده است. هدف این پژوهش، امکان سنجی ایجاد شرایط استفاده بهینه از توان وب بر پایه ساختار مغز انسان و پیشنهاد طرحی در مورد نحوه ایجاد پیوند میان مدارک وبی به منظور افزایش کارایی این پیوندها بوده است. بنابراین نظریات مربوط به یکپارچه سازی اطلاعات شامل گایا، ذهن سپهر، مغز جهانی، نظریه عمومی نظام ها، مغز مجتمع و اکولوژی اطلاعات مطرح شده است. در همین راستا، چهار موضوع سرطان، ایدز، سلول های بنیادی و ریزفناوری در پزشکی به عنوان جامعه پژوهش انتخاب شد. سپس با انتخاب تعداد 500 مقاله از پراستنادترین مقاله های هر یک از موضوع های چهارگانه در پایگاه رایگان و تمام متن پی. ام. سی. به کمک پایگاه آی. اس. آی. از مجرای وب آو ساینس، نهایتاً در مجموع 606 مقاله در چهار موضوع فوق که به صورت تمام متن و رایگان از طریق سایت ناشر در دسترس بود به عنوان نمونه نهایی تحقیق انتخاب شد. پیوندهای میان نمونه پژوهش و سایر مدارک مرتبط با آن توسط خزنده سوسای بات شناسایی شد. یافته های این تشخیص، با استفاده از نرم افزار تحلیل شبکه پایِک مورد بررسی قرار گرفت و شبکه های پیوندی آن ها رسم شد. با مشخص کردن رأس های گیرنده و دهنده پیوند، ویژگی های اصلی این رأس ها مشخص شد. بر اساس این ویژگی ها، پیشنهاد شد که پیوندهای میان مدارک در وب بر اساس میزان استفاده از این مدارک توسط کاربران نهایی وزن دهی شوند و پیوندهایی در راستای افزایش ارتباط میان مدارک موجود در وب ایجاد شود.