نام پژوهشگر: محمد رضا رحمانی

ارائه مدل مفهومی منابع زمین گرمایی مشکین شهر با استفاده از نتایج مدلسازی داده های مگنتوتلوریک و تلفیق آن با داده های هیدروژئوشیمی، زمین شناسی و حفاری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی شاهرود - دانشکده معدن و ژئوفیزیک 1390
  الله یار خوجم لی   علی مرادزاده

میدان ژئوترمالی مشکین شهر در شمال غرب کوه سبلان، در 16 کیلومتری جنوب مشکین شهر و در دره مویل واقع شده است. چشمه های آبگرم و فومرول های فراوانی در شیب شمالی کوه سبلان و در تقاطع گسل ها و شکستگی های سیستم هیدروترمالی یافت می شوند. در این تحقیق جهت ارائه مدل مفهومی برای سیستم ژئوترمال منطقه، نتایج حاصل از مدلسازی ژئوفیزیکی داده های مگنتوتلوریک همراه با بررسی های هیدروژئوشیمیایی و ایزوتوپی، اطلاعات حفاری چاه ها و مطالعات زمین شناسی تلفیق گردید. مطالعات زمین شناسی جهت بررسی لیتولوژیکی و شناسایی ساختار های تکتونیکی منطقه صورت گرفت و با توجه به آن جنس لیتولوژی ها مشخص و گسل های منطقه شناسایی شدند. در بررسی های هیدروژئوشیمیایی جهت تعیین تیپ و منشاء آب چشمه ها از نمودار های مختلفی از جمله پایپر، استیف، دیاگرام های مثلثی کاتیون ها و آنیون های اصلی، نمودار های اختلاط آب ها و نمودار های ایزوتوپی استفاده شد. بر این اساس تیپ آب اکثر چشمه ها کلرو سولفاته با منشاء جوی می باشد. با مدلسازی یک بعدی و دو بعدی که بر روی داده های مگنتوتلوریک صورت گرفت ضخامت و وسعت تقریبی مخزن و جهت جریان داخل آن مشخص شد همچنین با بررسی اطلاعات حفاری چاه و با توجه به تغییرات لیتولوژی و شدت آلتراسیون کانی ها در اعماق مختلف، تغییرات دما در داخل سازند ها و میزان هدر رفت سیال حفاری نفوذ پذیری کیفی لایه ها تعیین شد. بر این اساس موقعیت ناحیه با جریان بالا رونده زیر آتشفشان سبلان تشخیص داده شد. جهت جریان سیال داخل مخزن از شرق دره به سوی غرب می باشد، ضخامت مخزن در این ناحیه از 1000 تا 2000 متر متغیر است. جنس زون اصلی تغذیه کننده مخزن، مونزونیتی و در عمق 1600 متری واقع شده است.

کاربرد فن آوری داده های ماهواره ای در اکتشاف مناطق انرژی زمین گرمایی در بخش مرکزی ایران (محلات) و اعتبارسنجی نتایج با استفاده ازداده های مغناطیس هوایی و ژئوشیمیایی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی شاهرود 1390
  محمد رضایی   علی مرادزاده

انرژی زمین گرمایی یکی از انواع منابع انرژی های تجدید پذیر است که به طرق مختلف جهت تولید برق و سیستم های گرمایشی محلی به کار برده شده و در سال های اخیر در کشورهای مختلف دنیا مورد استفاده قرار گرفته است. سنجش از دور فن آوری نوینی است که می توان از آن در اکتشاف میدان های زمین گرمایی به منظور تهیه نقشه کانی ها و ناهنجاری های حرارتی مرتبط با فعالیت های زمین گرمایی، پهنه بندی خطواره های ساختاری که محل عبور سیالات زمین گرمایی هستند و آشکارسازی مناطق دگرسان شده گرمابی، استفاده کرد. در بررسی های سنجش از دور می توان از داده های به دست آمده از ماهواره استر و سنجنده etm+ ماهواره لندست 7 استفاده کرد. به دلیل برتری های داده های سنجنده etm+ ماهواره لندست 7 نسبت به داده های ماهواره استر، در این تحقیق منطقه زمین گرمایی محلات که در مرکز ایران و در استان مرکزی قرار دارد با استفاده از داده های سنجش از دور ماهواره لندست 7 مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج به دست آمده با نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل داده های مغناطیس هوایی و ژئوشیمیایی مقایسه شده و نتایج حاصل از بررسی های سنجش از دور اعتبار سنجی می شوند. با توجه به مطالعات انجام شده، مشخص شد که منطقه محلات قسمتی از یک سیستم زمین گرمایی فعال و قدیمی است است که مخزن این سیستم در شمال شهرستان محلات واقع شده است. سیالات زمین گرمایی در این ناحیه توسط گسلی با روند شمال غربی- جنوب شرقی به محل چشمه های آبگرم می رسد. با توجه به نتایج مطالعات انجام شده، در اینجا حدود جدیدی برای منطقه زمین گرمایی محلات به منظور مطالعات تکمیلی پیشنهاد می شود.

مطالعات لیتوژئوشیمیایی بمنظور شناسایی و بررسی نشانگرهای ژئوترمالی (مثال موردی استان آذربایجان شرقی)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی شاهرود - دانشکده معدن و ژئوفیزیک 1392
  فاطمه پاک   سهیل پرخیال

مطالعات ژئوشیمیایی در تلفیق با اطلاعات زمین شناسی، دورسنجی و ژئوفیزیکی مبنای پیجویی و تعیین مناطق با پتانسیل ژئوترمالی محسوب می شود. در این تحقیق از اطلاعات لیتوژئوشیمیایی استان آذربایجان شرقی به منظور شناسایی نشانگرهای ژئوشیمیایی مرتبط با مناطق احتمالی پتانسیل ژئوترمالی کمک گرفته شده است. در این تحقیق بر روی بخش جنوبی استان آذربایجان شرقی شامل مناطق بستان آباد، هشترود، قره چمن و تخت سلیمان است که دادههای کامل لیتوژئوشیمیایی در این مناطق موجود است و همچنین حضور ولکانیک های جوان (سهند و سبلان)، چشمههای آبگرم و مناطق دگرسان شده به چشم می خورد، صورت گرفته است. هدف این پایان نامه، تعیین عناصر ردیاب و مهم به لحاظ ژئوترمالی و همچنین تعیین مناطقی که براساس مجموع اطلاعات اکتشافی ارزش مطالعات بیشتری به لحاظ زمین گرمایی دارند. در مرحله اول، تحلیل های آماری تک متغیره، دو متغیره و چند متغیره داده های لیتوژئوشیمیایی به منظور ارزیابی متغیرهای کنترل کننده تغییر پذیری انجام گرفت. نتایج حاصل از بررسی پارامترهای مرکزیت، پراکندگی مشخص می¬کند که ba, ag, as bi, ce, cr, pb, te, hg, ni, w, th, s, cd, zn به عنوان عناصر بااهمیت در مرحلهی اول بررسی ها تعیین شدهاند. در ادامه برای تعیین رابطهی همسویی و یا غیر همسویی و میزان همبستگی عناصر از ضرائب همبستگی سهگانهی پیرسون، اسپرمن و کندال استفاده شده و عناصر hg, cs, cd, bi, as, ag na, pb, s, sb, te, th, tl, zr با اهمیت بودهاند. در تحلیل خوشه ای که طبقه بندی بر مبنای همبستگی و تشابه هر چه بیشتر درون گروهی و اختلاف هر چه بیشتر بین گروهی صورت گرفته عناصر cs, hg, ag, sb, as, ba, ti, v, fe, co, mn, al, naقابل توجه بوده¬اند و در نهایت با توجه به تحلیل فاکتوری عناصر as, bi, cd, cs, hg, s, sb را می توان جز مولفه های با اهمیت معرفی نمود. نتیجه¬گیری کلی از تحلیل ها نشان می¬دهد که as, s, sb از عناصر با اهمیت در این تحقیق می¬باشند. برداشتهای صحرایی از نمونه خاک¬ها ، سنگ¬های تازه دگرسان شده اطراف چشمه¬های آبگرم صورت گرفته و با روش icp-oes برای 42 عنصر مورد آنالیز قرار گرفته است . نتایج بررسی این نمونه¬ها، غلظت های بالایی را در مجاورت برخی از چشمه های آبگرم برای عناصر ca, fe, al, sb, s, as نشان داده است.که در این میان غلظت های sb, s, as بطور غیر طبیعی در منطقه بالا بوده و برای بررسی مناطق با پتانسیل ژئوترمالی از آنها استفاده شده است. بر این اساس حدود غلظت های با اهمیت و قابل توجه sb, s, as با توجه به مدلسازی دادههای لیتوژئوشیمیایی تعیین شده است. در نهایت نقشه پراکندگی ژئوشیمیایی غلظت عناصر به انضمام اطلاعات زمین شناسی (ولکانیکهای جوان)، چشمههای آبگرم، آلتراسیون های زمین شناسی، گسلهای اصلی، معادن مرتبط با فعالیت های ژئوترمالی و مقدار زمینه و آنومالی غلظت های عناصر به تعیین مناطق با احتمال پتانسیل ژئوترمالی منجر شده است و بعنوان نتیجهگیری مدلی برای اولین اولویت منطقه با احتمال پتانسیل ژئوترمالی (منطقه چاراویماق) ارائه شده که در آن کلیه اطلاعات زمینشناسی، هیدوژئوشیمیایی، لیتوژئوشیمیایی و ژئوفیزیکی مدنظر قرار گرفته شده اند

هم کرانی مدول های کوهمولوژی موضعی تعمیم یافته
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم پایه 1392
  محمد رضا رحمانی   فیصل حسنی

چکیده فرض کنیم r یک حلقه جابه جایی نوتری ، i یک ایده ال از r و m ,n دو r - مدول با تولید متناهی باشند . یکی از اهداف ما در این پایان نامه بررسی مساله زیر است: فرض کنیم t یک عدد صحیح نا منفی باشد و به ازای هر i<t ، dim??supp h_a^i (m)?1 ? باشد، در این صورت آیا ایده آل b از r موجود است که به ازای هر i<t ، عبارت زیر برقرار باشد ؟ h_a^i (m)?h_b^i (m) بعد از آن هدف اصلی ما بدست آوردن i - هم کرانی(هم متناهی) مدول های کوهمولوژی موضعی تعمیم یافته h_i^j (m ,n)= lim??(??n )??ext_r^j ? (m/(i^n m),n ) از m و n نسبت به i می باشد. در فصل سوم، ابتدا ثابت می کنیم که اگر i یک ایده ال اصلی باشد آنگاه h_i^j (m ,n) برای همه m ,n ها و تمامی مقادیر j ، i - هم کران است. دوم اینکه فرض کنیم t عددی صحیح و نامنفی باشد به طوری که برای همه مقادیر j<t داشته باشیم: dim??supp (h_i^j (m,n))??1 در این صورت نشان خواهیم داد h_i^j (m,n) به ازای همه مقادیر j<t ، i – هم کران بوده و hom_r (r/i ,h_i^t (m,n)) با تولید متناهی است. سرانجام اثبات خواهیم نمود اگر dim??(m)??2 یا dim??(n)??2 آنگاه h_i^j (m,n) به ازای همه مقادیر j ، i - هم کران هستند. واژه های کلیدی: کوهمولوژی موضعی تعمیم یافته ، i-هم کرانی(i-هم متناهی)