نام پژوهشگر: نوید دهباشی قنواتی
هوروش وطن پرور محمدعلی گنجویان
دو گستره 1:100،000 اردکان و فهلیان بر دو زیر پهنه فارس و فروافتادگی دزفول در مرز دو ایالت زمین ساختی مهّم که توسط گسل کازرون جدا شده اند واقع اند. ساختمان های این ناحیه از کمربند چین خورده زاگرس به جهت جای دادن ذخایر هیدروکربوری از اهمیت بالایی برخوردارند. با توجه به فعالیت های اکتشافی صورت گرفته در منطقه ، بررسی وضعیت لرزه خیزی و فعالیت های زمین ساختی منطقه حائز اهمیت است. گسل پی سنگی کازرون با سازوکار امتدادلغز راستگرد با روند شمالی – جنوبی به صورت یک مرز طبیعی پهنه مورد مطالعه را به دو نیمه خاوری ( گستره اردکان ) و باختری ( گستره فهلیان ) تقسیم کرده است. مطالعه داده های دستگاهی ، ترسیم و تحلیل نمودارهای آماری زمین لرزه های چهار دهه اخیر ( 1970 – 2010 میلادی ) پهنه مورد مطالعه نشان داده است فعالیت لرزه ای در بخش خاوری گسل کازرون با تراکم بیشتر گسل خوردگی با سیستم امتدادلغز بیش از بخش باختری این گسل بوده و حدود 27/70 درصد از زمین لرزه های بزرگ منطقه با بزرگی 6/5 ? m ? 4 مربوط به این بخش می باشد. همچنین مطالعه پدیده نو زمین ساخت و ریخت زمین ساخت گستره برپایه شاخص های کمّی ریخت زمین ساخت ( ژئومورفیک ) نیز بیانگر این مطلب است که گستره 1:100،000 اردکان با شاخص های کمّی پیچ و خم پیشانی کوهستان 33/1 ، نسبت پهنای کف دره به ارتفاع دره 67/1 و پیچ و خم رودخانه 1875/1 نسبت به گستره فهلیان دارای فعالیت زمین ساختی بیشتری می باشد.
مهسا درخشانی محمدعلی گنجویان
ساختمان های ناحیه فارس از کمربند چین خورده رانده زاگرس به جهت جای دادن ذخایر گازی در رسوبات کربناته تریاس از اهمیت زیادی برخوردار هستند. با توجه به پیچیدگی هندسه ساختمان ها و نیاز فعالیت های اکتشافی به افق های عمیق تر، بررسی و مطالعه چین خوردگی به خصوص در افق های پالئوزوئیک این ناحیه ضروری به نظر می رسد. لذا تاقدیس فهلیان جهت مطالعه و بررسی الگوی چین خوردگی در رسوبات مزوزوئیک تا پالئوزوئیک، انتخاب و چندین برش عـرضی ساختمـانی بر روی تـاقدیس فهلیان و نواحی پیرامون آن ترسیم گردید. مطالعه برش های ساختمانی تاقدیس فهلیان نشان داد که در مراحل نهایی تکامل چین ها گسل های اصلی کنترل کننده هندسه و الگوی چین خوردگی هستند و افق گسسته میانی دشتک با تأثیر بر روی سبک و هندسه چین خوردگی باعث دو کوهانه شدن تاقدیس فهلیان در سطح و تشکیل تاقدیس تول اسپید شده است. بررسی خطوط منحنی ضخامت رسوبات نشان می دهد که بخش جنوبی زون دزفول به دلیل افزایش فرونشست دارای ضخامت زیادی از رسوبات می باشد که به همین دلیل بسیاری از ساختمان ها در زیر پوشش زیادی از رسوبات خصوصاً رسوبات گروه فارس پنهان شده اند. همین مسئله نشان می دهد که به دلیل عوامل زمین ساختی که به احتمال زیاد تأثیر گسل پیشانی کوهستان (mff) در این بخش باعث پایین افتادن شدید پی سنگ گردیده که این عامل در برش های ساختمانی تاقدیس فهلیان نیز نمود دارد.