بخش اول این پایان نامه شامل مباحث نظری است. در ابتدا تعریفی از ترجمه ارائه می دهیم و سپس اشکالاتی را که به طور معمول در ترجمه ها وجود دارد و همچنین تئوری های ترجمه را توضیح داده و نگاهی می کنیم به موضوع نقد ترجمه و مراحلی که از نظر برمن برای این نقد باید طی شود. در قسمت بعدی این بخش اوضاع ترجمه و روابط بین ایران و فرانسه را در دوران قبل از قاجار (مغولان،تیموریان،صفویان،افشاریان و زندیان) بررسی می کنیم و سپس مروری می افکنیم به جایگاه ترجمه و مترجمین در دوران قاجار، فرستادن دانشجویان به کشورهای اروپایی و تاسیس دارالفنون. در این میان مترجمین این دوران را به دو گروه تقسیم می کنیم : مترجمین درباری و مترجمین آزادی خواه. آنگاه به نقش مترجمین گروه دوم در انقلاب مشروطه ایران اشاره می کنیم. در بخش دوم به بررسی متون ترجمه شده این دوران می پردازیم. در ابتدا نگاهی داریم به ترجمه دو اثر ادبی: مردم گریز و سه تفنگدار. در بخش بعدی مروری داریم بر چگونگی تهیه اسناد سیاسی، اداری، فرهنگی و مذهبی دوران قاجار از مرکز اسناد وزارت امور خارجه و سپس ظاهر این اسناد را بررسی می کنیم . مرحله بعدی به اسناد مربوط به ترجمه اختصاص دارد که اهمیت ترجمه را نزد درباریان آشکار می کند. و در انتها ترجمه ی چند متن سیاسی، اداری و بازرگانی برسی می شود که البته با توجه به ناخوانا بودن این متون به ناچار آنهارا بازنویسی کرد ه ایم تا بررسی فرآیند ترجمه امکان پذیر گردد.

چکیده الف) موضوع و طرح مسأله (اهمیت موضوع و هدف): هدف از انجام این پژوهش مشخص کردن شباهت ها و تفاوت های نظام آوایی زبان فارسی با زبان های ایتالیایی، فرانسه و اسپانیایی در دو سطح آوایی عمد? زنجیری و زبرزنجیری بود تا مبنایی باشد برای آموزش تلفظ درست و بومی گونه به گویشوران آن زبان ها. ب) مبانی نظری: شامل مرور مختصر چارچوب نظری، پرسش ها و فرضیه ها: پژوهش حاضر در چارچوب زبانشناسی مقابله ای به توصیف و مقابل? نظام آوایی زبان فارسی با زبان های فرانسه، اسپانیایی و ایتالیایی برای پاسخ به این پرسش ها پرداخت: 1. نظام همخوانی و نظام واکه ای زبان فارسی و زبان های ایتالیایی/فرانسه/اسپانیایی چه شباهت ها و تفاوت هایی دارند؟ 2. ساختمان هجایی زبان فارسی و زبان های ایتالیایی/فرانسه/اسپانیایی چه شباهت ها وتفاوت-هایی دارند؟ 3. واج آرایی زبان فارسی و زبان های ایتالیایی/فرانسه/اسپانیایی چه شباهت ها وتفاوت هایی دارند؟ 4. تکیه در زبان فارسی و زبان های ایتالیایی/فرانسه/اسپانیایی چه شباهت ها وتفاوت هایی دارند؟ پ) روش تحقیق شامل جامع? مورد تحقیق، نمونه گیری و روش های نمونه گیری، ابزار اندازه گیری، نحو? اجرای آن، شیو? گردآوری و تجزیه و تحلیل داده ها: برای انجام این پژوهش از کتاب ها، مقاله های و پایان نامه های مرتبط استفاده شد. ت) یافته های تحقیق: فارسی آموزان ایتالیایی زبان در یادگیری واج های / x, h,?,?,g،?/ بیشترین دشواری را دارند. همچنین تلفظ واژه هایی با الگوی هجایی cvcc برای آنها دشوار می نماید. تلفظ همخوان s که بین دو واکه قرار دارد، همچنین تلفظ خوشه های همخوانیml و mr و غیرمشدد تلفظ کردن واج/?/ در میان واژه برای آنها دشواری به همراه خواهد دارد. نیز از آنجایی که جایگاه تکیه در زبان های فارسی و ایتالیایی متفاوت است در یادگیری تکیه فارسی با دشواری مواجه می شوند. فارسی آموزان فرانسوی در یادگیری واج های/ x,r,h,?,?,?/ بیشترین دشواری را دارند. از آنجایی که در زبان فرانسه تکیه واژگانی وجود ندارد، یادگیری تکیه فارسی برای فارسی آموزان فرانسوی بسیار دشوار است. فارسی آموزان اسپانیایی در یادگیری واج های / g,h,?,j,z,v,?,?,?،a/ بیشترین دشواری را دارند. همچنین در تلفظ خوشه های همخوانی + d (n,r,z,b,?) و s+(k,t,p) با دشواری مواجه می شوند، البته در مورد دست? دوم اگر فقط به صورت توالی همخوان ها باشند و خوش? همخوانی نباشند مشکلی نخواهد داشت. از آنجایی که جایگاه تکیه واژگانی در زبان فارسی و اسپانیایی متفاوت است، در یادگیری تکیه فارسی با دشواری مواجه می شوند. ث) پیشنهادات: الف) از آنجایی که بیشتر پژوهش ها در زمین? بررسی مقابله ای نظام آوایی زبان فارسی با زبان انگلیسی انجام شده است، لذا پیشنهاد می شود پژوهش هایی در مقایس? نظام آوایی فارسی و دیگر زبان ها انجام شود. ب) در زمین? تحلیل مقابله ای زبان فارسی با زبان های خارجی به غیر انگلیسی کار زیادی انجام نشده است. پیشنهاد می شود در این زمینه پژوهش هایی صورت گیرد. ج) با توجه به این که هیچ مجموع? آموزشی با هدف آموزش تلفظ زبان فارسی تدوین نگردیده است، پیشنهاد می شود، به منظور آموزش درست تلفظ زبان فارسی مجموعه ای با این هدف تدوین گردد. د) همچنین پیشنهاد می شود با توجه به یافته های این پژوهش درس هایی برای آموزش نظام آوایی فارسی تهیه گردد.

طنز تلخ به عنوان یک پدیده ی زبانی مدت زمان زیادی با تعریف قدیمی ضد جمله معرفی میشد ؛ اما امروزه به مدد رویکرد های زبان شناختی که بافت جمله و بافت زبان شناشی را نیز مورد توجه قرار می دهند این تعریف کامل تر شده است. ترجمه ی طنز تلخ رویکردعینی تر و کاربردی تری را می طلبد که قادر به تشخیص حوزه های عینی و بلاغی طنز تلخ می باشد.همچنین شامل آنالیز زبان شناسی در سطح جمله و گفتار میباشد. در این تحقیق مطالعه ی خود را بر روی یکی از آثار ناتالی ساروت به نام " کودکی " و ترجمه ی آن توسط مهشید نونهالی متمرکز کرده ایم. پس از بررسی دقیق ترجمه ی متن تمام تغییرا ت و تحریفات در ترجمه شامل حذف و اضافه و تغییرات مشخص شده اند.مترجم اغلب رویکردی مقصد گرا داشته است و بدین منظور بیشتر ساختارهای گرامری و نشانه های طنز تلخ که در نشانه گذاری ها نمود داشته تحریف شده است. هدف اغلب ترجمه ها رساندن معنا می باشد. در این تحقیق سعی بر این داشته ایم تا نشان دهیم که در ترجمه ی ادبی تنها انتقال معنا کافی نیست. توجه به ترتیب وازه ها و بافت جمله و نیز سبک نویسنده مهم می باشد.بررسی ترجمه ی ارائه شده نشان میدهد که راه حل قطعی برای این منظور وجود ندارد؛ فاکتور هایی مانند: وجود اصطلاحاتی با معنای یکسان در زبانهای مبدا و مقصد, فاصله ی فرهنگی میان دو زبان عواملی هستند که بر ترجمه تاثیر می گذارند. در ترجمه ی آثار ساروت نمی توان طنز تلخ آن را نادیده گرفت. واژه های کلیدی: طنز تلخ, مهارت های ترجمه ای, ترجمه ی ادبی

هدف از نگارش این پایان نامه تحلیل و بررسی ترجمه رمان "همه می میرند" است از نویسنده و فیلسوف فرانسوی? سیمون دوبووار که مهدی سحابی آن را به انجام رسانیده است. با توجه به اینکه این پایان نامه به بررسی جهت گیری ایدئولوژیکی مترجم در این اثر میپردازد و اینکه فلسفه اگزیستانسیالیسم? ایدئولوژی غالب در این اثر است? در این پایان نامه به بررسی مسائل مختلفی پرداخته شده است و به سوالات و فرضیه های گوناگونی پاسخ داده شده است. از جمله سوالاتی چون: ترجمه چیست? ایدئولوژیکی و کاربردهای آن? فلسفه اگزیستانسیالیسم و انواع آن و نقش آن در این اثر? در زبان شناسی و در فلسفه. دیگر هدف مورد نظر این تحقیق بررسی این نکته است که آیا مترجم و نویسنده دارای ایدئولوژیهای یکسانی هستند? اگر پاسخ مثبت است نقاط مثبت و منفی آن چیست و اگر پاسخ منفی است آیا مترجم میتواند در نهایت ترجمه خوبی ارائه دهد. در راهبرد این تحقیق از آثار مختلفی از نویسنده کمک گرفته شده است همچنین از آثار فلاسفه ای که در زمینه ایدئولوژی و به خصوص اگزیستانسیالیسم صاحب اثر و سبک هستند. همچنین از نظریه ها و تئوریهای تئوری پردازان زبان شناسان و مترجمان استفاده شایانی شده است. با برررسی ها و تحقیقات انجام شده نتایج جالب توجهی حاصل شد? از جمله اینکه در ترجمه چنین آثاری مترجم باید بر ادبیات? ترجمه و بافت متن تسلط کافی داشته باشد و دانش خود را در زمینه فرهنگ مبدا افزایش دهد. دانش وسیعی در زمینه ادبیات? ایدئولوژی و در این مورد خاص? فلسفه داشته باشد. به بیان روشن تر? مترجم برای ارائه ترجمه مقبول باید هنرو دانش فرا زبانی خود را به کار گیرد تا بتواند مفهوم و منظور نویسنده را از نگارش چنین اثر ارزشمندی ارائه دهد.

امروزه رمان نو به یکی از انواع ادبی به روز سراسر جهان تبدیل شده است؛ از این رو مترجمان بسیاری از زبان ها به سوی ترجم? این نوع ادبی گرایش یافته اند.اصلی ترین ویژگی این نوع ادبی، آن است که نویسنده با به کارگیری چالش های گفتمانی و معنایی، ذهن خواننده را درگیر برداشت های گوناگون می کند، به نحوی که هر خواننده بر حسب ویژگی های شخصیتی، تجارب و عواطف خود برداشتی متفاوت از رمان دارد. اما اکنون این پرسش مطرح می شود که با توجه به تأکید ترجمه شناسان امروزی بروفادار بودن مترجم حین ترجمه، وی چگونه قادر خواهد بود یک ترجم? بی طرف ارائه کند تا خوانند? زبان مقصد در شرایطی یکسان با خوانند? زبان اصلی قرار گرفته و بتواند تنها بر حسب تفکرات و تجربیات خود، یک برداشت شخصی از رمان را داشته باشد. اما از آنجا که هیچ تحقیقی (حداقل به زبان فارسی) در این زمینه صورت نگرفته، هیچ اصل و قائده ای نیز، برای ترجم? این نوع متن در اختیار مترجم قرار ندارد.بنابراین، در این پایان نامه کوشیده ایم تا پاسخی برای این پرسش بیابیم که « آیا رمان نو ترجمه پذیر است یا خیر؟ » و اگر پاسخ مثبت بود راهکارها و روش هایی برای ترجم? هر چه بهتر چالش های آن ارائه کنیم. برای نیل به این منظور، رمان «جن» _نوشت? آلن رب گریه _ را برگزیدم، چالش ها و مشکلات آن را معین نموده و موفقیت مترجم در انتقال آنها را بررسی کردم. این پایان نامه به چهار بخش تقسیم شده است. بخش اول به معرفی کلیات رمان نو، معرفی کتاب، نویسنده و مترجم اختصاص یافته است. سه بخش بعدی که هر کدام به دو فصل تئوری و عملی تقسیم شده اند، مشکلات رمان را دربر دارند. در بخش دوم چالش های گفتمان شناختی و در بخش سوم، چالش های معنا شناختی بررسی شده اند.در بخش چهارم نیز به این ادعا پرداخته ایم که یکی از ویژگی های این رمان اهداف آموزشی نویسنده است و با توجه به تفاوت ها و محدودیت های زبان فارسی و فرانسه، مسئل? انتقال آن را بررسی کرده ایم. در نهایت نیز به این نتیجه رسیده ایم که این نوع ادبی نیز همچون سایر متون قابل ترجمه است. البته به این شرط که مترجم بکوشد مشکلات رمان را شناخته و تمامی تلاش خود را به کار گیرد تا به جای ترجم? این چالش ها، آن ها را بازآفرینی آنها کند و موقعیتی فراهم آورد که خوانند? زبان مقصد در شرایطی مشابه با خوانند? اصلی با متن درگیر شود. البته با توجه به این امر که مترجم خود نیز ممکن است تحت تأثیر تجربیات و عواطف، برداشت های شخصی خود را وارد ترجمه کند، چنین به نظر می رسد که ترجم? کاملاً بی طرف امری محال می باشد. با این همه، وی بایستی تمامی تلاش خود را برای انجام این امر به کار گیرد. لازم به ذکر است که برای شناخت تئوری های مربوط به چالش ها از نظریات نظریه پردازان گوناگونی همچون ژرارد ژنت، کریستین بایلون، ژاکلین هانری و ... بهره بردم. همچنین برای ارزیابی انتخاب های مترجم، حین ترجم به تئوری «اسکوپوس» رجوع کردم.

ضرب المثل چیست و اصطلاح ضرب المثلی به چه معناست؟ چه راهکارهایی برای شناخت بهتر و ترجمه صحیح ضرب المثل ها و اصطلاحات ضرب المثلی می توان یافت؟ آیا در میان زبان ها پدیده های مشترکی وجود دارد؟ منشأ این اشتراکات چیست؟ آیا روابط فرهنگی کشورها تأثیری در پیدایش چنین اشتراکاتی داشته اند؟ در این رساله، با در نظر گرفتن روابط فرهنگی کشورهای مختلف و اشتراکات زبانی بین آنها، به مقایسه ضرب المثل ها و اصطلاحات ضرب المثلی در سه زبان فرانسه، فارسی و ارمنی می پردازیم. مطمئناً پدیده های مشترک و در عین حال تفاوت های بسیاری در میان زبان ها وجود دارد. همین اشتراکات و اختلافات هستند که کار ترجمه را دشوار و در عین حال جذاب می گرداند. ضرب المثل ها و اصطلاحات ضرب المثلی پدیده های زبانی ویژه ای هستند که رابطه مستقیم با فرهنگ، مذهب، موقعیت جغرافیایی، آداب و رسوم و تاریخ مردمانی دارند که به آن زبان صحبت می کنند. برای شناخت، درک بهتر و ترجمه صحیح آنها لازم است تا حدودی به زبانهای مورد بحث و روابط زبانی بین آنها و همچنین روابط فرهنگی و مشترکات آنها آشنایی پیدا کنیم. همچنین، پیدا کردن ریشه ضرب المثل ها و اصطلاحات ضرب المثلی در ترجمه آنها نقش موثری دارد، چرا که منشأ و ریشه زبان هایی که از یک خانواده می باشند، تقریباً مشابه است، خصوصاً اگر از لحاظ مذهبی نیز یکی باشند، یا از حیث روابط فرهنگی، کشورهای مورد نظر به همدیگر نزدیک باشند. همچنین شناخت کافی از زبان های مختلف عمل ترجمه را آسان تر می سازد. داشتن اطلاعات در زمینه های مختلف از جمله علم مطالعه ضرب المثل ها، ریشه شناسی، مردم شناسی، جامعه شناسی، اسطوره شناسی و زبان شناسی نقش بسزایی در امر ترجمه دارد. ما در این رساله با کمک شاخه ای از علم زبان شناسی که توسط وینه و داربُلنه ارائه شده است و سبکشناسی تطبیقی خوانده می شود، به مقایسه تعدادی ضرب المثل و اصطلاح در سه زبان فرانسه، فارسی و ارمنی می پردازیم.