تاریخ اسلام سرچشمه تفکر متفکران مسلمان و دلیلی برای ایجاد تحرک در بین نیرو های سیاسی جوامع اسلامی است، اندیشه اتحاد که از هنگام ظهور اسلام به عنوان یک عقیده در جامعه اسلامی رشد پیدا کرده بود همواره از ارزش های سیاسی الهام می گیرد که ریشه دینی دارد . اگر جمعیّت جهان را حدود هفت میلیارد نفر در نظر بگیریم، تقریباً یک میلیارد و نیم آنرا مسلمانان پوشش می دهند، ظاهراً مسلمانان به مثابه اشباح هم می توانند ترسناک ظاهر شوند و هم امّتی متفرّق. تفرقه آنها از اتحادشان به دلائل اندیشه ای، سیاسی و اجتماعی و حتی اقتصادی بیشتر است. مومنان معدود لیک ایمان یکی جسمشان معدود لیکن جان یکی لیک یک باشد همه انوارشان چون که برگیری تو دیوار از میان چون نماند خانه ها را قاعده مومنان مانند نفس واحده استعمار از همین عوامل گسست سود جسته و در جنگ های جهانی اوّل و دوّم توانست بر اکثر کشورهای جهان اسلام سیطره پیدا نماید. چرا چنین شد؟ وابستگی اکثر کشورهای اسلا می از جنبه های مختلف به غرب؛ قدرت هر نوع تصمیم گیری درباره سرنوشت مسلمانان و مصالح اسلا می را از آنان سلب نمود؛ این وابستگی به لحاظ قلمرو علاوه بر بُعد فرهنگی، در ابعاد سیاسی و اقتصادی نیز وجود دارد. در بُعد اقتصادی باید در نظر داشت که کشورهای اسلامی غالباً دارای اقتصاد کشاورزی هستند و در صادرات تولیدات ملّی خود به قطب های استعماری ( کشورهای شمال ) وابسته اند، بدون اتکاءِ به بیگانگان حتی در تهیّه مواد اوّلیه حیاتی خود نیز عاجزند، هرچند در این رابطه برخی از کشورهای اسلامی از این قاعده خارج هستند؛ ولی غالب آنان در چنین وضعیّتی به سر می برند و از نظر اصل سرمایه ملّی و نیز کمیّت واردات و صادرات خود با مشکلات فراوانی روبرو هستند، در این راستا هرچند صادرات خوبی هم داشته باشند امّا با مشکل محدودیّت بازار و انباشت انبارهایشان از کالای کشورهای قدرتمند مواجه اند. حاکمان ممالک اسلا می نیز تنها راه حل این بحران شدید را در اتکاءِ به بیگانگان و استفاده از قدرت مالی و اقتصادی آنان می دانند؛ به این علت هرگونه ارتباط با سایر کشورهای اسلا می را بیهوده می پندارند.