نام پژوهشگر: عطاءلله مصلحت جو
مسلم زرینی بهادر مهدی عاکف
در تحقیق حاضر به منظور بررسی تأثیر پوشش گیاهی متفاوت بر تکامل خاک و ویژگی های فیزیکوشیمیایی و میکرومورفولوژی خاک ده پروفیل در قسمت برگردان شیب در مناطق هرکیان با پوشش جنگلی بلوط و خولک با پوشش جنگلی انجیلی از حوزه رشته رود واقع در رستم آباد شمالی حفر گردید که پنج پروفیل در پوشش جنگلی بلوط و پنج پروفیل در پوشش جنگلی انجیلی حفر گردید البته قابل ذکر است موقعیت هر دو پوشش جنگلی در شیب جنوبی تپه و با درجه شیب تقریباً برابر (40%) است و همچنین دارای مواد مادری مشابه (آندزیت بازالتی)، بارندگی و دمای مشابه هستند. بعلاوه رژیم رطوبتی و حرارتی منطقه به ترتیب یودیک و مزیک است. تجزیه های فیزیکی و شیمیایی متعددی از جمله توزیع اندازه ذرات، جرم مخصوص ظاهری، ph، مواد آلی، نیتروژن کل، فسفر قابل دسترس، ظرفیت تبادل کاتیونی و غیره بر روی نمونه ها انجام گرفت. تجزیه واریانس چند متغیره (manova) و آزمون t2 هتلینگ نشان داد که بین این دو پوشش از لحاظ مجموع خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مورد بررسی اختلاف معنی داری وجود دارد (p?0.01). همچنین مقایسه دو پوشش جنگلی از لحاظ هرکدام از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی به طور جداگانه با استفاده از آزمون t نشان داد که میانگین ph و نسبت شن به رس، در پوشش جنگلی بلوط به طور معنی داری بالاتر از پوشش جنگلی انجیلی است (p?0.01) و مقدار ظرفیت تبادل کاتیونی و درصد رس در پوشش جنگلی انجیلی به طور معنی داری بیشتر از پوشش جنگلی بلوط است(p?0.01) که این مطالب می تواند بیانگر هوادیدگی بیشتر، در نتیجه افزایش مقدار رس ها و افزایش ظرفیت تبادل کاتیونی در پوشش جنگلی انجیلی و نهایتاً تکامل بیشتر خاک در پوشش انجیلی نسبت به بلوط باشد. خصوصیات میکرومورفولوژیکی مشاهده شده در مقاطع نازک پوشش جنگلی انجیلی از جمله وجود آسک قارچ ها، فضولات بیضوی و کروی جانوران خاک درون بقایای ریشه (مربوط به کنه های خاکی) بیانگر بیولوژی قوی تر در خاک ها ی پوشش جنگلی انجیلی نسبت به بلوط است، همچنین بیشتر بودن تجمع رس درون حفرات، قطعات پوشش رسی معادل با پاپیول بروئر، ندول ها، ریزلایه های آهن- منگنز، حفرات چمبر در پوشش انجیلی، و لیتورلیکت کمتر در پوشش انجیلی نسبت به بلوط همگی از دلایل هوادیدگی بیشتر و تکامل بیشتر خاک در پوشش انجیلی نسبت به بلوط است.