پژوهش حاضر به مقایسه تاثیر الگوی زیستی- روانی-معنوی افراد وابسته و غیر وابسته به مواد در شکل دهی سبک زندگی آنان بر اساس سطح تاب آوری می پردازد. در این طرح تحلیلی-همبستگی، متغیرهای زیستی- روانی- معنوی به عنوان متغیر برون زاد یا پیش بین ، سبک زندگی به عنوان متغیر واسطه ای و تاب آوری به عنوان متغیر درون زاد یا ملاک هستند. به طور کلی پژوهش به دنبال پاسخ به این سوال است که چگونه افرادی در شرایط خطر زندگی می کنند اما درگیر مصرف مواد نمی شوند ، چه تفاوتی بین الگوی زیستی- روانی- معنوی و سبک زندگی افرادی که در شرایط یکسان زندگی می کنند به طور مثال دو برادر وجود دارد که یکی درگیر مصرف مواد می شود و دیگری از این خطر مصون می ماند. جامعه پژوهش کلیه مردان 15 تا40 سال مناطق پر خطر شهر تهران در سال 1387-1388 بودند که از میان آنها نمونه ای معادل 160نفر به صورت تصادفی خوشه ای در سه گروه آزمایشی وابسته به مواد 61 نفر ، در معرض خطر مصرف مواد 27 نفر و غیر وابسته/ کنترل 72 نفر انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش پرسشنامه های سرشت و منش کلونینجر ، هوش هیجانی برادبری- گریوز ، مقیاس چند بعدی معنویت/دینداری ، مقیاس های اساسی آدلری برای موفقیت بین فردی- نسخه بزرگسالان و تاب آوری کانر و دیویدسون هستند. به منظور سنجش تفاوت عملکرد گروه های آزمایشی و رابطه بین متغیرها از تحلیل واریانس یک طرفه و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. کلیه تحلیل ها با استفاده از نرم افزار spss انجام گرفت. در مجموع یافته های حاصل از پژوهش نشان داد بین عملکرد افراد وابسته به مواد و در معرض خطر مصرف مواد در مقیاس های زیستی- روانی تفاوت وجود دارد. بین عملکرد افراد وابسته و غیر وابسته به مواد در مقیاس های زیستی- روانی تفاوت وجود دارد. بین عملکرد افراد در معرض خطر مصرف مواد و غیر وابسته در مقیاس زیستی تفاوت وجود دارد و بین سه گروه از نظر معنوی تفاوت معنی داری مشاهده نشد. به نظر می رسد مهمترین عاملی که برای گروه در معرض خطر به عنوان محافظی در برابر وابستگی به مواد عمل می کند مدیریت رابطه و میزان نوجویی می باشد. همچنین هماهنگ با فرضیه های مورد مطالعه بین مولفه های زیستی- روانی- معنوی با سبک زندگی و تاب آوری افراد رابطه معنی داری وجود دارد ؛ و بین سبک زندگی و سطح تاب آوری افراد نیز رابطه معنی دار وجود دارد که بالاترین همبستگی مربوط به سبک زندگی تعلق علاقه اجتماعی با تاب آوری است.