فرفیون یکی از 6 جنس بزرگ گیاهان گلدار است و متجاوز از 82 گونه در نقاط مختلف ایران دارد. انعطاف¬پذیری مورفولوژیکی زیاد و تنوع این جنس در ایران، مطالعه تاکسونومیکی آن را برای گیاهشناسان جذاب نموده است. در این تحقیق بررسی¬های ریخت-شناسی (تاکسونومی عددی)، آناتومی و سیتولوژی روی 14 گونه¬ زیربخشه tithymalus صورت گرفت. در بررسی¬های تاکسونومی عددی 37 صفت مورد بررسی قرار گرفت و از میان این صفات 25 صفت که ارزش تاکسونومیکی بیشتری داشتند جهت انجام آنالیزهای آماری انتخاب شد. در نهایت دندروگرام¬ها با استفاده از نرم¬افزارهای paup و ntsys رسم شد و مشخص شد که شکل رویشی، اندازه، شکل و حاشیه غدد ترشحی همچنین اندازه و شکل دانه صفات خوبی در تفکیک گونه¬ها و تعیین قرابت آنهاست. در بررسی برش عرضی برگ نیز 15 صفت از میان 25 صفت بررسی شده جهت انجام آنالیزهای آماری انتخاب و دندروگرام¬های حاصل با نرم¬افزار paup رسم شد که در مورد برخی گونه¬ها تأئید کننده دندروگرام¬های حاصل از مطالعات مورفومتری بود. در مطالعات میوزی بررسی رفتار کروموزومها در دو گونه e. spinidens و e. bungei انجام شد و تنوع در ریز مراحل پروفاز i به صورت گره سینوزیتیکی، دیفیوز و پدیده¬هایی مانند سیتومیکزیس، چسبندگی و پل آنافازی مشاهده شد همچنین b کروموزومها نیز در این دو گونه برای اولین بار گزارش شد. در این تحقیق همچنین مطالعات کاریوتیپی بر روی 7 گونه e. bungei، e. helioscopia، e. orientalis،e. szovitsii ، e. buhsei ، e. spinidens و e. marschalliana انجام گرفت و اعداد کروموزومی 2n= 16, 20, 42 گزارش شد که گزارش عدد کروموزومی در4 گونه برای اولین بار در دنیا ارائه شده است. تقارن کاریوتایپ با استفاده از فاکتورهایی نظیرtf%، s%، c.v، d.r.l و نیز جدول دوطرفه استبینز تعیین شد و مطابق یافته¬ها گونه¬های مطالعه شده در گروه 1a و 1b قرار گرفتند.

جنس علف هفت بند (polygonum s.l. ) از خانواده علف هفت بند (polygonaceae) شامل 33 گونه در ایران است. این گیاهان یکساله و چند ساله دارای ارزش دارویی، زینتی و علف هرز در دنیا هستند.6 گونه یکساله مورد مطالعه در این تحقیق شامل: p. aviculare, p. arenastrum, p. olivascens, p. patulum, p. argyrocoleon, p. polycnemoides می باشند. زیستگاه این گیاهان چمن زار، کنار جاده ها، اراضی متروک، خرابه ها و در بین تخته سنگ ها می باشد. به علت دورگه گیری، تنوع پذیری بالای ریختی و زیستگاه مشترک تشخیص گونه ها از یکدیگر مشکل است. در این تحقیق 22 واحد جمعیتی از این گونه ها مورد مطالعه ساختمان تشریحی برش عرضی برگ قرار گرفتند و صفات افتراقی تشریحی برای تشخیص بین گونه ای به دست آمد. 16 واحد جمعیتی نیز مورد مطالعه ساختمان تشریحی برش عرضی فندقه قرار گرفت و صفات افتراقی ارائه شد. در جمعیت هایی از این 6 گونه الکتروفورز sds-page پروتئین ذخیره ای بذر بررسی شد، که نتایج الکتروفورز sds-page همگام با نتایج تشریحی جدایی گونه ها را به خوبی نشان می دهد. نتایج الکتروفورز sds-page و ساختمان تشریحی برش عرضی برگ و فندقه تحت آنالیز تجزیه خوشه ای به روش ward قرار گرفتند. بررسی های ریخت شناسی نیز بر روی جمعیت هایی از این گونه ها انجام شد و نتایج تحت آنالیز کلادیستیک به روش های neighbor- joining ، bootstrap 50% majority- rule consensus pca, ، pcoو upgma قرار گرفتند که در کلیه روش ها، جدایی گونه ها محرز بوده و گونه p. polycnemoides دورتر از سایر گونه های مورد بررسی قرار گرفت.

چکیده جنس fumaria با پیچیدگی های تاکسونومی در خصوص تعیین حدود گونه ها، در ایران با 8 گونه شناسایی می شود. گونه های f. parviflora، f. vaillantii و f. officinalis دارای تنوع فروگونه ای هستند، که پیش از این مورد بررسی واقع نشده بود. در این پژوهش ضمن جمع آوری واحدهای جمعیتی گونه های fumaria از طبیعت، به ساختار تشریحی میوه جهت تفکیک بهتر گونه ها، مقایسه ی الگو های حاصل از اسید چرب و سیتوژنتیک این گونه ها پرداخته شده است. بررسی میوه با برش گیری دستی و رنگ آمیزی مضاعف، صفات ارزشمند کمی و کیفی را آشکار ساخت. تجزیه و تحلیل آماری نتایج ساختار تشریحی میوه و اسیدهای چرب به صورت چند متغیره با استفاده از نرم افزار spss ver. 19 صورت پذیرفت. از روش های تجزیه ی خوشه ای نظیر ward و upgma، تجزیه به عامل ها و رسته بندی با استفاده از مولفه های اصلی استفاده شد. در ایـــن تحقیق بــرای نخستین بار گزارش هایی از سطوح فروگونه ای برای گونــه های f. parviflora، f. vaillantii و f. officinallis برای فلور ایران معرفی گردید. اسیدهای چرب بذر شاتره از گونه های مختلف با استفاده از روش bligh and dyer 1959 و انجام gc استخراج و شناسایی شد. در بیشتر گونه ها اسید چرب شاخص پالمیتیک اسید بود. بین واریته های مختلف f. parviflora، تفاوت در نوع اسیدهای چرب مشاهده شد. در این پژوهش برای نخستین بار شمارش کروموزومی گامتوفیت در 4 گونه انجام شد و بررسی رفتار کروموزوم ها در میوز نشان داد که ناهنــجاری هایی مانند دی سیناپس و چسبنــدگی میوز که بـــرای نخستین بار گزارش می شوند، از طریق ایجاد گرده های کاهش نیافته در کاهش باروری، پلی پلوئیدی و گونه زایی جنس موثراند. بــرای نخستیــن بــار وجـــود کـــروموزوم b از جــمعیت f. parviflora گنبد گـــزارش می شود. ارتــباط بین زمینـــه های مختلف، مــورد بررسی واقع شــد و وضعیت های کروموزومی و پلی پلوئیدی، درصد باروری گرده ارزیابی شد. بــه نظر می رسد گونه زایی این گروه رویدادی اخیر باشد.

چکیده: clypeola (brassicaceae) دارای 4 گونه در ایران با وضعیت های دیپلوئید و تتراپلوئید می باشد و تاکنون در ایران مورد مطالعه قرار نگرفته است. دراین پژوهش 4 گونه این جنس در ایران از دیدگاه های ریخت شناسی، ریز ریخت شناسی، تشریحی ، کروموزومی، گرده شناسی و فعالیت آنزیم پراکسیداز مورد بررسی قرار گرفتند. در آنالیز های آماری و مشاهدات صفات ریخت شناسی و ریز ریخت شناسی، صفاتی با پلی مورفیسم پایین برای استفاده در کلید شناسایی از سایر صفات جدا شدند. در این پژوهش حضور گونه مجزای c. microcarpa توسط رشینگر در فلور ایرانیکا با توجه به شرح این گونه و مطالعات انجام شده، رد شد. به نظر می رسد تنوع مشاهده شده در اندازه و کرک میوه در گونه c. jonthlaspi برای جدایی زیر گونه ها آنچنان که در منابع به آن اشاره شده است، کافی نباشد. در c. lappacea تنوع وسیعی از لحاظ چگونگی پراکنش کرک و اندازه کرک مشاهده گردید و حضور دو فرم مختلف برای این گونه در این پژوهش پیشنهاد گردید. حضور آبکش درونی در ساقه و آبکش دوطرفه در برگ، حضور سلول های اسکلرانشیمی در بین لایه آندودرم و بافت آبکش، حضور سلول های میروزین و حضور دستجات اضافی آوند در ساقه از خصوصیات تشریحی گونه های بررسی شده در این مطالعه می باشد. به نظر می رسد که c. lappacea و c. jonthlaspi در حال تشکیل واریته و یا زیـــــــر گونه در ایران هستـــند و دو گونه c. dichotoma و c. aspera دارای ثبات ریختی بیشتری نسبت به دو گونه دیگر هستند. مطالعات کروموزومی در 4 گونه به نتیجه رسید و عدد کروموزومی متعلق به 3 گونه برای اولین بار در جهان گزارش گردید. همچنین ناهنجاری های رخ داده در مرحله میوز از جمله حضور b کروموزوم، پدیده دی سیناپس و پلی پلوئیدی برای اولین بار در جهان مورد مطالعه قرار گرفت. در مطــــالعات میتوزی، در c. aspera سلول های پلی سوماتیک در تمام جمعیت ها مشاهده گردید که هماهنگ با نتایج محققین قبلی بر روی دیگر اعضای تیره شب بو می باشد. مطالعات گرده شناسی تزئینات ریز مشبک را مشخص ساخت. مطالعات ایزوآنزیمی(پراکسیداز) بر روی جوانه های این جنس نشان داد که پراکسیداز دارای ایزوآنزیم هایی با بار مثبت و منفی است و با مقایسه الگوی ایزوآنزیمی این جنس با خاکشیر به نظر می رسد که بررسی ایزوآنزیم پراکسیداز در این جنس در جدایی گونه ها موثر است

جنس anchusa از علف های هرز خانواده boraginaceae است که یک گیاه دارویی و اصیل است که از سال ها قبل به نام گل گاوزبان در درمان بیماری ها مورد استفاده قرار می گرفته است. این جنس در ایران دارای 4 گونه می باشد. در این پژوهش که اولین بررسی در خصوص گونه های خودروی anchusa در ایران است، بررسی بیوسیستماتیکی گونه ها با استفاده از مطالعات ریخت شناسی، تشریحی و سیتوژنتیکی با تکیه بر روش های تاکسونومی عددی شامل فنتیک و کلادیستیک انجام شده است. مطالعات ریخت شناسی بر روی 13 جمعیت از 5 تاکسون (4 گونه و 2 واریته) از مناطق مختلف ایران با استفاده از 33 صفت کمّی وکیفی انجام شد. با تجزیه و تحلیل داده های ریختی با نرم افزار spss ver. 16 ارزش صفات در تفکیک گونه ها مورد بررسی واقع شد. نتایج آماری موید آن است که دو عامل بیشترین اثر را در تنوع این جمعیت ها مشخص می سازند که مهم ترین آن ها انداره کاسه، شکل برگ میانی، محل بساک ها، محل پرچم ها، شکل لوله جام، طول جام و قطر قاعده موهای زبر است. بررسی میوزی بر روی 10 جمعیت از 3 گونه و 2 واریته انجام شد. شمارش کروموزومی آن ها و هم چنین تنوع در مراحل پروفازi به صورت گره سینوزیتیکی و پدیده هایی مانند سیتومیکسیس، چسبندگی و پل آنافازی برای اولین بار در ایران گزارش می شوند. به دلیل مشاهده دانه گرده کاهش نیافته، وقوع پدیده سایتومیکسیس و تشکیل تریاد به جای تتراد به عنوان مکانیسم تشکیل دانه گرده 2n در این تاکسون ها پیشنهاد می شود. در این تحقیق هم چنین مطالعات تشریحی در دو بخش برش عرضی ساقه و میوه انجام شد. در بخش برش عرضی ساقه 13 جمعیت از 4 گونه anchusa مورد بررسی قرار گرفتند. صفات ضخامت بشره، ضخامت پوست ساقه، ضخامت پارانشیم نردبانی، ضخامت پارانشیم پوست (بدون بخش نردبانی)، ضخامت استوانه آوندی به بشره، ضخامت ساقه به بشره، پارگی در مغز ساقه، ضخامت استوانه آوندی، ضخامت آبکش درونی، ضخامت ساقه و نسبت ضخامت ساقه به استوانه آوندی اختلاف معنی داری را بین جمعیت ها نشان می دهند. در بررسی بخش مقاطع عرضی فندقچه نیز صفات ضخامت بافت اسکلرانشیمی، تعداد دستجات آوندی، شکل کلی سطح مقطع و حاشیه فندقچه در تمامی گونه ها مورد مطالعه قرار گرفتند. ساختمان تشریحی فندقچه در گونه های مورد بررسی دارای ارزش تشخیصی می باشد.

silene l.بزرگترین جنس خانواده ی caryophyllaceae دارای حدود 700 گونه است که مرکز اصلی تنوع یابی زیستی آن آسیای جنوب غربی و منطقه ی جنوب بالکان محسوب می شود. این جنس مهمترین تاکسون قبیله ی sileneaeمی باشد که مرزبندی دقیق و تعداد گونه های آن ناشناخته است. این جنس در ایران با 35 گونه انحصاری از مجموع حدود 110 گونه شناخته می شود. این گونه ها به 23 بخش تعلق دارند. در این پژوهش به بررسی 7 گونه از بخش lasiostemones پرداخته می شود تا ضمن بررسی ریز ریخت شناسی بذر و دانه گرده و ساختمان تشریحی برگ و ساقه تنوع این گونه ها مورد ارزیابی واقع شده و روابط بین گونه ها مشخص شود. این بخش در ایران دارای 10 گونه می باشد که در زیستگاههای مختلف به صورت خودرو حضور دارند. در پژوهش حاضر بررسی بیوسیستماتیکی این گونه ها با تکیه بر روش های تاکسونومی عددی انجام شده است. مطالعات ریخت شناسی بذر بر روی 15 جمعیت از 3 گونه، از مناطق مختلف ایران با استفاده از 15 صفت کمّی وکیفی انجام شد. این بررسی ها با استریومیکروسکوپ و میکروسکوپ الکترونی نگاره صورت پذیرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss ver 19 صورت گرفت. نتایج آماری موید آن است که صفاتی مانند شکل، طول و عرض بذر و اندازه و تزئینات سلولهای پوششی بذر بیشترین اثر را در تنوع بذر در این جمعیت ها ایجاد می کنند. بررسی دانه های گرده این گیاهان برای اولین بار در ایران انجام می شود. دانه های گرده غالبا کروی، موناد و پلی پانتو پوریت هستند. در این تحقیق همچنین مطالعات تشریحی پهنک در میانه برگ 35 جمعیت از 7 گونه مورد بررسی واقع شد. صفاتی همچون شکل سطح پشتی آوند مرکزی، شکل آوند مرکزی، وجود کرک، ضخامت پوست و پوستک و ضخامت برگ در محل رگبرگ مرکزی اختلاف معنی داری را بین گونه ها نشان دادند.

silene l. بزرگترین جنس خانواده caryophyllaceae با بیش از 700 گونه با مرکز تنوع یابی در آسیای جنوب غربی و منطقه جنوب بالکان است. این جنس مهم ترین تاکسون قبیله sileneae می باشد که مرزبندی دقیق و تعداد گونه های آن ناشناخته است. بر اساس فلورا ایرانیکا 35 گونه از حدود 110 گونه این جنس انحصاری ایران هستند. بخش auriculatae با 47 گونه دارای 21 گونه انحصاری در ایران است. در این پژوهش به بررسی جمعیت های گونه s. commelinifolia و جمعیت های مشکوک به این گونه که با نامهای s. lucida و s. nurensis شناسایی شده اند و همچنین s. eremicana پرداخته می شود تا ضمن بررسی ریخت شناسی، کاریوتایپ، ساختمان تشریحی برگ و ریز ریخت شناسی بذر، تنوع این جمعیت ها مورد ارزیابی واقع شده و روابط بین جمعیت ها مشخص شود. مطالعات ریخت شناسی با استفاده از 34 صفت کمّی و کیفی انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss ver. 20 صورت گرفت. نتایج آماری موید آن است که صفاتی مانند شکل برگ قاعده ای و ساقه ای، شکل کپسول، وضعیت کپسول در کاسه، نسبت پرچم متناوب به اپی پتال، طول و پهنای برگ قاعده ای ، طول و پهنای برگ ساقه ای، طول دمگل آلار و کناری، طول اتصال میله پرچم اپی پتال به ناخنک و طول دندانه کاسه دارای ارزش افتراقی در جدایی جمعیت های 4 گونه هستند. با بررسی کاریوتایپی روی 14 جمعیت، سطوح پلوئیدی 24x=2n=2و 48x=4n=2 برای s. commelinifolia، سطح پلوئیدی 24x=2n=2 برای گونه s. nurensis و سطح پلوئیدی 48x=4n=2 برای s. eremicana و s. lucida بدست آمد. سطح پلوئیدی 48x=4n=2 و حضور b کروموزوم در s. commelinifolia و سطح پلوئیدی 24x=2n=2 برای s. nurensis برای اولین بار گزارش می شود. مطالعات تشریحی پهنک در میانه برگ در 16 جمعیت از s. commelinifolia و جمعیت های مشکوک مورد بررسی واقع شد. صفات وضعیت و شکل رگبرگ مرکزی، شکل دسته آوند مرکزی، وجود کلانشیم، پهنای برگ در رگبرگ اصلی، ضخامت پوست و تراکم کرک اختلاف معنی داری را بین گونه ها نشان دادند. مطالعات ریز ریخت شناسی بذر برای اولین بار بر روی 6 جمعیت از گونه های مورد بررسی با استفاده از میکروسکوپ الکترونی نگاره صورت گرفت. نتایج آماری موید آن است که صفاتی مانند شکل بذر، طول و عرض بذر و ابعاد و تزئینات سلول های پوششی بذر بیشترین اثر را در تنوع بذر در این جمعیت ها ایجاد می کنند. روابط بین گونه ها ارزیابی شد.

در این پژوهش میدانهای الکترومغناطیسی با شدتهای پایین روی بذرهای گیاه کلزا و ذرت بدو حالت خشک و مرطوب اعمال شد. میدانهای الکترومغناطیسی توسط منبع تغذیه ای با ولتاژ v 220 در سیم لوله ای بطول 50cm و قطر 12cm باهزار دور سیم مسی به قطر 0/5mm ایجاد گردید. شدت میدانهای ایجاد شده 1، 3، 5، 7و 10 mt و هر کدام در چهار زمان تیمار 2،1،3و 4 ساعت بود. شاخص های متفاوت رشد شامل : جوانه زنی بذرها، طول ریشه ، طول ساقه، وزن زی توده تازه و خشک دردانه رستهای 7 روزه و در گیاهان بالغ اندازه گیری شد. بررسی ها روی نمونه هایی که بیشترین و کمترین رشد را تحت تیماره نشان دادند متمرکز گردید. این نتایج در گیاه کلزا به ترتیب در تیمار با شدت 10mt و زمان 4 ساعت به صورت بذر خشک و تیمار با شدت 10 mt و زمان تیمار 2 ساعت روی بذر مرطوب مشاهده گردید. در گیاه ذرت این تیمارها در شدت های 10mt و 3 و زمان 4 ساعت روی بذر مرطوب مشاهده گردید. مطالعات ساختار تشریحی در دانه رست های پیش تیمار شده کلزا با شدت 10mt,و زمان 4 ساعت به صورت بذر خشک نشان دهنده افزایش چوبی شدن و گسترش استوانه مرکزی نسبت به شاهد بود. بررسی ساختار تشریحی در دانه رست های پیش تیمار شده ذرت نشان داد که استوانه مرکزی در مجموع وسعت بیشتری نسبت به شاهد دارد و سلولهای پارنشیم پوستی نیز درشتتر هستند. آوندهای چوبی نیز رشد و گسترش بیشتری نشان دادند. بررسی های ستوژنتیکی در کلزا نشان داد که تقسیمات میتوری درنمونه هایی که با شدت 10mt زمان h 4روی بذر خشک اعمال شده 61% افزایش و در نمونه هایی که با شدت 10mt زمان 2h روی بذر مرطوب اعمال گردید 35% افرایش داشتند در صد ناهنجاریهای کروموزومی در تیمار اول که با افزایش رشد همراه بود 24% افزایش و در تیمار دوم که با کاهش رشد همراه بود تقریبا 5 برابر افزایش نسبت به شاهد نشان داد. مطالعات سیتوژنتیکی در ذرت نشان داد که درصد ناهنجای کروموزمی در شدت روی بذر مرطوب اعمال گردید 35% افرایش داشتند در صد ناهنجاریهای کروموزومی در تیمار اول که با افزایش رشد همراه بود 24% افزایش و در تیمار دوم که با کاهش رشد همراه بود تقریبا 5 برابر افزایش نسبت به شاهد نشان داد. مطالعات سیتوژنتیکی در ذرت نشان داد که درصد ناهنجای کروموزمی در شدت 3mt با زمان تیمار 11/48% 4h کاهش ودر تیمار با شدت 10mt و زمان تیمار 13/1% 4h افزایش نسبت به نمونه شاهد داشت. تقسیمات میتوزی در شدت 3/23% 3mt افزایش و در شدت10mt 1/9% کاهش نشان داد. در مطالعه میوزی با افزایش ناهنجاری های کروموزومی در هر دو گیاه ذرت و کلزا مواجه شدیم . همچنین مطالعه میوزی در گیاه کلزا نشانگر کاهش شدید فرکانس کیاسما بود . تعداد کوادری والان کاهش و یونی والان افزایش معنی دار نشان داد. تعداد کروموزم های کیاسما بود. تعداد کوادری والان کاهش و یونی و الان افزایش معنی دار نشان داد. تعداد کروموزوم های حلقوی کاهش و کروموزوم های خطی افزایش معنی دار داشت .(po.o5 در سنجش کمی پروتیین کل در گیاه کلزار در هر دو تیمار استفاده شده افزایش نشان داد و در گیاه ذرت نتایج بعکس بود. در سنجش کیفی پروتیین کل به روش sds-page نیز تعداد باندهای تراکم و شدت آنها در نمونه های تیمار شده هر گونه نسبت به نمونه های شاهد تغیر یافت. مطالعه تغییرات فعالیت آنزیمهای تنشی کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز و سوپر اکسید دیسموتاز توسط دستگاه طیف سنج نشانگر کاهش در گونه کلزا وافزایش در گونه ذرت بود p0/05 استفاده از مارکر مولکولی rapd به منظور مطالعه تنوع ژنتیکی ایجاد شده نشانگر افزایش تنوع در نمونه ها یحت تیمار بود. افزایش تنوع ژنتیکی در گیاه ذرت تیمار شده بیشتر از گیاه کلزای تحت بیمار بود. مطالعه پارامترهای مختلف رشد و نمو در دانه رست های رشد یافته از بذرهای محصول گیاهان پیش تیمار شده حاکی از افزایش رشد در گیاه کلزا در شدت 10mt و زمان 4 (بذر خشک) بود و در گیاه ذرت با کاهش رشد در هر دو شدت 3mt و 10 مواجه شدیم اما وزن زی توده خشک در ریشه دانه رست های ذرات افزایش یافت که اختلاف معنی داری نشان نداد p0/05 نتایج نشان می دهند که به طور کلی میدانهای الکترومغناطیسی در تیمارهای مورد آزمایش می توانند سبب تغییرات مولکولی گردند. همچنین ناهنجاریهای کروموزمی را سبب می شوند ودر نتیجه روی رشد و نمو گیاهان کلزا (دو لپه و c3 و ذرت (تک لپه و c4 اثر می گذارند. این دو گونه در برخی پارامترهای سنجش شده واکنش متفاوتی در مقابل امواج الکترومغناطیسی بکار گرفته شده از خود نشان می دهند. همچنین مطالعه رشد و نمو دردانه رست های نسل دوم نشانگر واکنش متفاوت این دو گونه گیاهی در مقابل این تنش بود

جنس کتان ازخانوادهlinaceae شامل 180گونه است ودرنواحی معتدل وتروپیکال جهان می روید.بعضی گونه ها منبع فیبر،دانه های روغنی وعلوفه هستند. linum austriacum l گیاه علفی دارویی شامل ترکیبات ضدسرطان است.44نمونه گیاه از 16جمعیت جغرافیایی از 9استان در ایران انتخاب شدند. برگ های تازه برای مطالعه مولکولی به کار برده شدند.dnaژنومی با استفاده از دستورالعمل ctabاستخراج و4پرایمر issrاستفاده شد. واکنش های ازدیاد به روش pcrانجام شدند.اندازه قطعات توسط لدرمولکولی 100جفت باز تخمین زده شد. پارامترهای تنوع ژنتیکی (درصدپلی مورفیسم اللی،تنوع آللی)درهرجمعیت تعیین شد.آنالیز pcoaبه منظوربررسی معنی دار بودن تفاوت پلی مورفیسم بین جمعیت های مورد مطالعه انجام پذیرفت. تست amovaتفاوت مولکولی معنی دار( p=0.01)را در میان جمعیت های مورد مطالعه آشکار کرد. سطح بالای تنوع ژنتیکی درجمعیت های دارستان وتبریزمشاهده شد. هم چنین آشکار شدکه 57%ازتغییرپذیری ژنتیکی کلی در میان جمعیت های مورد مطالعه و43% درون این جمعیت ها رخ داده است.این نتایج به روشنی حضور سطح بالای تنوع ژنتیکی را درون جمعیت هایlinum austriacum نشان می دهدکه توسط آنالیزgstوتست hickoryتاییدشدند. بحث و جمعیت های جغرافیایی مورد مطالعه ازنظر ژنتیکی از دیگران متمایز هستندوتفاوت زیادی در پارامترهای ژنتیکی دارند. دراین مطالعه ما توانستیم نکاتی را درباره تنوع وتمایزژنتیکی جمعیت های linum austriacumنشان دهیم .هم چنین نتایجی درباره جدایی ناشی از مسافت وجریان ژنی محدودشده در میان این جمعیت ها ارائه شد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

گونه های جو دوسر از گیاهان مهم مرتعی ایران است و در میان غلات ، پنجمین غله زراعی است که در بسیاری از کشورها برای تهیه نان مورد استفاده وسیعی قرار می گیرد. avena در ایران دارای 7 گونه است و مطالعه بیوسیستماتیکی گونه های وحشی avena در ایران به منظور تعیین ارتباطات بین گونه ای و نشان دادن قرابت های گونه ها و همچنین شناسایی هر نوع واگرایی در میان جمعیت ها صورت گرفته است . برای دستیابی به این اهداف اختصاصات ریخت شناسی، الکتروفورزی و همچنین رفتار کروموزوم ها در میوز با باکارگیری تجزیه های آماری چند متغیره انجام شده است .

به کارگیری صفات مختلف با استفاده از روشهای تاکسونومی عددی، امروزه کاربرد فراوانی در رده بندی یافته است . در این تحیق جنس sterigmostemum m. bieb. از نقطه نظر صفات مختلف مورفولوژیکی، آناتومیکی، الکتروفورز پروتئین های ذخیره ای بذر و سیتولوژیکی مورد مطالعه بیوسیتماتیکی قرار گرفته است . نتایج حاصل از آنالیز خوشه ای، به مولفه های اصلی و تجزیه به عاملها بر اساس داده های حاصل از صفات مورفولوژیکی، آناتومیکی و الکتروفورزی و همچنین بررسی منابع و فلورهای مختلف ، جدایی و متمایز بودن گونه st. purpurascens (boiss.) o. kuntze را از سایر گونه های این جنس نشان داده است . به طوری که نتایج حاصل از این تحقیق با تغییر سطح تاکسونومیکی انجام شده توسط لئونارد و انتقال این گونه به ترتیب جدید petiniotia purpurascens (boiss.) leonard مطابقت بیشتری دارد. در حالی که با نتایج حاصله در مونوگراف این جنس و فلوراایرانیکا تطابق زیادی ندارد. در این تحقیق، همچنین روابط خویشاوندی و تفاوتهای ژئونومی بین گونه های مطالعه شده از نقطه نظر صفات مختلف فوق الذکر مورد بحث و بررسی قرار گرفته و با استفاده از متنوع ترین صفات مورفولوژیکی و آناتومیکی کلید شناسایی گونه ها ارائه شده است .

جنس brassica متعلق به تیره brassicacea است که دارای 6 گونه در ایران می باشد به دلیل وجود گونه های زراعی در این جنس ارزش اقتصادی آن بسیار حائز اهمیت می باشد. گونه b. napus به عنوان سومین گیاه دانه روغنی شناخته شده در جهان، در روغن کشی مورد بهره برداری قرار می گیرد و در صورت کشت وسیع آن در سطح سالانه میلیونها دلار صرفه جویی ارزی خواهد شد. مطالعه بیوسیستماتیکی گونه های وحشی brassica ایران به منطور تعیین ارتباطات بین گونه ای و نشان دادن قرابیت های گونه ها و همچنین شناسایی هر نوع واگرایی در میان جمعیتها صورت گرفت . برای دستیابی به این اهداف از مطالعات ریخت شناسی، کاریوتیپی، الکتروفورز و همچنین رفتار کروموزومها در میوز همراه با آنالیزهای آماری چند متغیره استفاده شد. مطالعات ریخت شناسی بر روی 32 جمعیت متعلق به 6 گونه brassica با استفاده از 39 صفت انجام شد. با استفاد از تجزیه خوشه ای، نزدیکی و قرابت گونه ها و همچنین واگاریی جمعیتها مشخص گردیده و با استفاده از تچزیه به عاملها متغیرترین صفات بین گونه ها و جمعیتها شناسایی شدند. با توجه به اطلاعات بدست آمده از تاکسونومی عددی و صفات جدیدی که می توانند در شناسایی گونه ها مفید باشند. شرح کاملی برای گونه ها نوشته شد. مطالعات کاریوتیپی بر روی 4 گونه انجام گردید. این گونه ها از سطح دیپلوئید تا پلی پلوئید متغیر می باشند. برای تمامی گونه ها فرمول کاریوتیپی تعیین شد. اطلاعات کاریوتیپی با استفاده از روشهای آماری چند متغیره تجزیه و تحلیل شدند. مطالعه باندهای پروتئینهای ذخیره ای بذر به منظور نشان دادن شبهت بین گونه ها از نظر ژنهای کدگذاری پروتئینی انجام شد. اطلاعات حاصل با استفاده از روشهای آماری چند متغیره تجزیه و تحلیل شدند. با استفاده از تجزیه به مولفه های اصلی متنوعتیرنی باندها شناسایی شدند. مطالعه رفتار کروموزمهای میوزی در گونه ها نیز انجام گردید. وجود کوآدری والان فقط در b. elongata مشاهده شد که با توجه تست باروری گرده و پائین بودن میزان باروری گرده در b. elongata می توان گفت که تشکیل کوآدری والان در تفکیک طبیعی کروموزومی اثر منفی داشته و کاهش باروری را موجب شده است . وجود b کروموزوم فقط در b. napus توسط مطالعات میوزی و کاریوتیپی تائید شد. مقایسه سیتوژنتیکی و مورفولوژیکی 10 رقم کلزا (b. napus) انجام گردید. حضور کوآدری والان با میانگین بالا در در دو رقم zeus و falcon و پایین بودن میزان باروری گرده در این دو رقم نشان می دهد که تشکیل کوآدری والان در تفکیک طبیعی کروموزومها تاثیر منفی داشته و سبب کاهش باروری گرده می شود. وجود کروموزومهای سرگردان (laggard chromosomes) و ریز هستک (micronuclei) در رقم zeus نیز از عوامل کاهش دهنده باروری گرده می باشد. با استفاده از روشهای آماری چند متغیره نتایج حاصل از رفتار کروموزومی و مورفولوژی مقایسه شد، که بطور کلی تایید کننده یکدیگر می باشند. به منظور برخورداری از هتروزیس بیشتر می توان ارقامی را که دندروگرام از یکدیگر فاصله دارند و همچنین دارای ارزش افتصادی بالایی هستند با یکدیگر تلاقی داد. مطالعه مورفولوژیکی 43 رقم از کلکسیون ارقام زراعی کلزا انجام گرفت . با استفاده از روشهای آماری چند متغیره ارقامی که از یکدیگر دور بوده و همچنین دارای ارزش اقتصادی بالایی می باشند تعیین گردید، که می توان برای افزایش هتروزیس این ارقام را با یکدیگر تلاقی دارد.

جنس lebias یا aphanius دارای 11 گونه در جهان است 6 گونه در ایران زیست می کنند که 2 گونه آن محسوب می گردند و از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. در این تحقیق به منظور تعیین ارتباطات بین گونه ای و نشان دادن قرابت گونه ها و همچنین شناسایی آنها مطالعات ریخت شناسی بر روی 175 نمونه از 4 تاکسون (toxon)، متعلق به جنس آفانیوس : a. valdykovi (تالاب چغاخور) a.ginaonis (گنو)، دو جمعیت از a. dispar (تنگ خم و چشمه میراحمد) و a. sp (چشمه علی دامغان) با استفاده از 72 صفت در سالهای 76 و 77 انجام شد. با استفاده از تجزیه خوشه ای، نزدیکی و قرابت گونه ها و با بکارگیری تجزیه به عاملها، متغیرترین صفات در هر گونه و بین گونه ها مشخص گردید. دوریختی جنس (sexual dimorphism) به وضوح با استفاده از نمودار رسته بندی برای همه گونه ها نشان داده شد. با استفاده از تاکسونومی عددی مهمترنی صفات در شناسایی گونه ها عبارت بودند از: فاصله باله پشتی تا پوزه، فاصله باله شکمی تا پوزه، فاصله باله مخرجی تا پوزه، ارتفاع سر، طول سر، پهنای سر، ارتفاع بدن، طول کل بدن، ارتفاع ساقه دمی، طول پشت چشم، فاصله بین دو چشم، ارتفاع باله پشتی، طول باله پشتی، طول پوزه، نوارهای عرضی بدن، وزن و صفت نسبی طول سرˆارتفاع باله پشتی در این بررسی یک تاکسون از جنس آفانیوس مربوط به چشمه علی دامغان a. sp کاریوتیپ گردید. نتایج بدست آمده 2n48 را برای گونه نشان داد ضمنا ایدوگرام و خصوصیات کاریوتیپی آن نیز ارائه شده است .

جنس aegilops مربوط به تیره گرامینه (poaceae) است که دارای 22 گونه است و از این 22 گونه در ایران موجود است که در مناطق گرمسیری، نیمه گرمسیری و کوهستانی می روید. این گیاه از نظر تغذیه دام و اینکه یکی از اجداد گندم هگزاپلوئید حائز اهمیت است . در این تحقیق 14 جمعیت از سه گونهء پروتئینهای ae. tauschii, ae. crassa, ae. speltoides از نقطه نظر میوزی و الکتروفورز ذخیره ای مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه خوشه ای، تجزیه به مولفه های اصلی و تجزیه به عاملها بر اساس رفتار کروموزومها در میوز و الکتروفورز پروتئینهای ذخیره ای بذر نشان داد که بین جمعیت های مختلف هر گونه تفاوتهای ژنومی وجود داشته و از این صفات میتوانیم در رده بندی تاکسونومیکی گونه های جنس aegilops استفاده کنیم. همچنین حضور کروموزومهای b در جمعیتهای محمدآباد، هراند، گبور و ae.tauschii با عدد کروموزومی 2n2x14 برای اولین بار گزارش شدند. علاوه برآن ، در مطالعات میوزی تنوع در زیر مراحل پروفاز گره i به صورت مرحلهء سینوزیتیکی و پدیده هایی مانند سیتومیکزیس ، توده شدن شدید کروموزومها، چسبندگی و کروموزومهای سازمان نیافته مشاهده شد. دراین تحقیق همچنین مطالعات کاریوتیپی به روی 3 جمعیت از گونهء ae.tauschii،3 جمعیت از گونهءae.crassa و 1جمعیت از گونهء بر روی صفات ae.speltoides انجام گرفت . نتایج حاصل از تجزیهء خوشه ای و تجزیهء واریانس بررسی شده از این سه (anova) کاریوتیپی این جمعیتها نشان داد که جمعیتهای مختلف گونه از نظر صفات کاریوتیپی با یکدیگر تفاوت دارند.

در این تحقیق 13 جمعیت از سه گونهء ae.triuncialis و ae.umbellulata و ae.cylindrica از نقطه نظر میوزی و الکتروفورز پروتئینهای ذخیره ای بذر مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه خوشه ای، تجزیه به مولفه های اصلی و تجزیه به عاملها براساس رفتار کروموزومها در میوز و الکتروفورز پروتئینهای ذخیره ای بذر نشان داد که بین جمعیت های مختلف هر گونه تفاوتهای ژنومی وجود داشته و از این صفات می توانیم در رده بندی تاکسونومیکی گونه های جنس aegilops استفاده کنیم. همچنین حضور کروموزمهای b در برخی از جمعیت های گونه های ae.triuncialis و ae.cylindrica، عدد کروموزومی 2n8x56 برای جمعیت گهواره از گونه ae.cylindrica (2n4x28) و پدیده ای به صورت حذف کروموزومها در مرحله تتراد برای اولین بار گزارش شدند. علاوه بر آن، در مطالعات میوزی تنوع در زیر مراحل پروفاز i به صورت مرحلهء گره سینوزیتیکی و پدیده هایی مانن سیتومیکزیس ، توده شدن شدید کروموزومها، چسبندگی و کروموزومهای سازمان نیافته مشاهده شد. در این تحقیق همچنین مطالعات کاریوتیپی بر روی 4 جمعیت از گونهء ae.triuncialis انجام گرفت . نتایج حاصل از تجزیه خوشه ای و تجزیه واریانس (anova) بر روی صفات کاریوتیپی این جمعیت ها نشان داد که جمعیت های مختلف بررسی شده از این گونه از نظر صفات کاریوتیپی با یکدیگر تفاوت دارند.

تاکسونهایی از گروه گو نهای خاردار در ایران جهت بررسی برخی الگوها تکاملی از لحاظ ریخت شناسی و کاریوتیپ مورد مطالعه قرار گرفتند. در این بررسی ریخت شناسی 35 صفت برای ‏‎otu‎‏ 12 مورد نظر مطالعه و ماتریس اطلاعات حاصل از طریق روشهای آنالیز فاکتور و خوشه بندی های ‏‎single linkage , upgma, ward‎‏ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند نتایج ‏‎ward , upgma‎‏ یکسان بود. همچنین نتایج ‏‎single linkage‎‏ با روش آنالیز تجزیه به مولفه های اصلی مورد تایید قرار گرفت.برای مطالعه صفات کاریوتیپی مرحله متافاز سلولهای مریستم ریشه نمونه ها مورد بررسی قرار گرفت. تعداد کروموزوم ها ، طول بازوهای بلند و کوتاه ، اندازه گیری و کاریوتیپ برای هر ‏‎otu‎‏ تعیین گردید. سپس مقادیر ‏‎tf% , l/s% , x‎‏ محاسبه گردیدند.