نام پژوهشگر: عزت الله مافی
یاسر قاسمی محمد اجزا شکوهی
در چند دهه اخیر شهرهای ایران مانند بسیاری از شهر های کشورهای جهان سوم دچار تحولات چشمگیری شده اند، ازجمله این تحولات افزایش سریع جمعیت بوده، که شهر بهشهر نیز مانند بسیاری از شهرهای کشورازاین تحولات مصون نمانده است . به طوری که جمعیت این شهر در 50 سال اخیر بیش از 5 برابر رشد داشته است . این رشد فزاینده جمعیت، گسترش فیزیکی بی رویه شهر را نیز در پی داشته که گسترش 5 برابری طی این دوره مشکلاتی از قبیل افزایش قیمت زمین و مسکن، کمبود امکانات زیربنایی و شکل گیری بافت بدون برنامه شهر از ره آوردهای نامطلوب آن بوده است . اینک به منظور تعدیل این نارسائیها و مشکلات شهری، تحقیق حاضر بر آن بوده است تا فرآیند گسترش فیزیکی شهر بهشهر و عوامل موثر بر آن را مشخص و راهکارهای پیشنهادی در رفع و تعدیل این فرآیند را پی جویی نماید . روش بکار گرفته شده در این تحقیق، روش توصیفی - تحلیلی بوده، که به منظور تحلیل داده ها از ضریب آنتروپی شانون ، مدلهای هلدرن، ضریب مکانی ، مدل فزاینده اشتغال و جمعیت و مدل بازار کار استفاده شده است . نتایج حاصله نشان می دهد که 60 درصد از رشد فیزیکی شهر در فاصله سالهای 1385- 1355 مربوط به رشد جمعیت بوده و 40 درصد باقیمانده، مربوط به رشد افقی و اسپرال شهر می باشد . در تحلیل عوامل موثر بر توسعه بدون برنامه شهر، نتایج یافته های تحقیق موید آن است که رشد جمعیت و به خصوص مهاجرتهای روستا - شهری، عوامل اقتصادی به خصوص وجود صنایع و ادغام روستای زیروان به شهربهشهر از مهمترین عوامل آن محسوب می شوند که پیامدهای آن به صورت ایجاد بافت حاشیه در قسمت شرق شهر و بافت نیمه روستایی در قسمت غرب شهر نمود پیدا می کند. از ره یافته هایی که کمک به جلوگیری از توسعه بدون برنامه شهر می نماید، می توان به گسترش عمودی به جای گسترش افقی شهر، پر کردن فضاهای خالی داخل شهر و غیره اشاره کرد.