نام پژوهشگر: کامران کا ویانی

تلاشی پروتون در مدل های نظریه ی وحدت بزرگ
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم پایه 1389
  زهرا نصیری   عزیز الله شفیع خانی

در نظریه ذرات بنیادی قوانین بقا با تقارنهای طبیعت عجین شده است و هر قانون بقایی ناشی از یک تقارن کامل لاگرانژی استو هر تقارن کامل با ناوردایی لاگرانژی تحت تبدیلات پیمانه ای متناظر است.اما از آنجایی که هیچ تقارن کامل سراسری یا موضعی که بتوان آن را به عدد باریونی منتسب نمود وجود ندارد،می توان نقض عدد باریونی را پذیرفت. با توجه به اینکه در مدل استاندارد که گروه پیمانه ای gsرا دارا میباشد،نمی توان تلاشی پروتون را مورد بررسی قرار داد پس مدل دیگری که اساس آن انتخاب گروه بزرگ تر از gsاست و این گروه را می پوشاند را انتخاب می کنیم که تئوری وحدت بزرگ است.در مدل su5از این تئوری ،لاگرانژی دارای جمله ی جدیدی با بوزون های x,yخواهد بود که این جمله ی جدید لاگرانژی عدد باریونی را نقض میکند و عامل تلاشی پروتن است. سپس در ابر تقارن که یک نوع جدیدی از تقارن است،ذرات و میدان ها با حالت های اسپین مختلف،به عبارت دیگر،بوزون ها و فرمیون ها،را به هم متصل میکند.در مدل su5و ابر تقارن تلاشی پروتون مورد بررسی قرار میگیرد و حدی برای طول عمر پروتون به دست می آید. در مدل su5 حدی که برای طول عمر پروتون به دست آمده است حدود 10 به توان 31 سال می باشدو در ابر تقارن حدود 10به توان 37 سال به دست آمده است.