نام پژوهشگر: Thomas Marcussen

بررسی بیوسیستماتیکی سرده (viola (violaceae در شمال ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده علوم پایه 1389
  نرجس یوسفی   شهریار سعیدی مهرورز

بیوسیستماتیک سرده viola در شمال ایران از لحاظ مورفولوژیکی، آناتومیکی، گرده شناسی و ملکولی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. مطالعات آناتومیکی بخش های مختلف ریشه، ساقه، برگ و دمبرگ مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که صفات مورد بررسی در تمایز بخشه ها و گونه ها مفید هستند. بر این اساس دو گونه v. alba ssp. alba و v. sintenisii، در برش های ریشه، در وجود یا عدم وجود مغز از یکدیگر متمایز گردیدند. دو گونه نزدیک v. caspia و v. rechinbachiana نیز در برش های ساقه بر اساس تعداد دستجات آوندی از یکدیگر قابل تمایز بودند. مطالعات گرده شناسی مشخص نمود که این ویژگی در تفکیک گونه ها در سطح بخشه اهمیت دارد. بخشه melanium با دانه های گرده بزرگ با 5-4 منفذ از سایر بخشه های دارای دانه گرده متوسط با 4-3 منفذ متمایز می شود. در بررسی ملکولی، از توالی its برای تعیین حدود گونه ها (در شمال ایران) استفاده شد. نتایج نشان می دهد از این سرده 12 گونه و 2 زیر گونه در شمال ایران پراکنش دارد. همچنین نتایج نشان داد که v. alba ssp. alba و v. sintenisii به صورت سیمپاتریک در شمال ایران پراکنش دارد. حضور v. richenbachiana که در فلورا ایرانیکا به عنوان گونه مشکوک از شمال ایران ذکر شده بود، مورد تایید قرار گرفت و جمع آوری نمونه هیبرید بین v. caspia و v. richenbachiana نیز، شاهد دیگری بر وجود این گونه در شمال ایران است. v. spathulata با توجه به شواهد مورفولوژیکی با تاکسون های بخشه viola در نداشتن گل های کلیستوگام، برگ های قاشقی و خامه پهن متفاوت بوده و در درخت فیلوژنتیکی نیز کلاد مونوفیلیتیک با ارزش حمایت bootstrap %100 را تشکیل داد. این شواهد نیاز به داشتن بخشه جداگانه ای برای این گونه را نشان داد. v. somchetica نیز با بررسی های مورفولوژی و ملکولی در بخشه جداگانه plagiostigma قرار گرفت.