درویش و صوفی در متون گوناگون عرفانی تعریف خود را دارند و تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند، اما حافظ نگاهش با همه متفاوت است و با بررسی های صورت گرفته روشن شده است که در دیوان حافظ مرز دقیق و ظریفی میان این دو وجود دارد و درویش با توجه به مصادیقش مورد احترام است و صوفی هم با توجه به چهره ای که حافظ از آن ترسیم می کند مورد نکوهش است. پس از مطالعه و کاوش در منابع و خود دیوان حافظ این گونه برداشت می شود که حافظ با اسم صوفی و درویش مخالفت یا موافقتی ندارد؛ بلکه به اعمال و رفتار آنها، دید انتقادی دارد و به همین سبب درویش را تأیید می کند و صوفی و زاهد را به دلیل ریاکاری آنها مورد نکوهش قرار می دهد. در پایان مقایسه ای میان ابیاتی از دیوان شعر سلمان ساوجی، خواجوی کرمانی و حافظ، صورت گرفت که حاصل آن پی بردن به این موضوع بود که زبان حافظ نسبت به دو شاعر دیگر پیچیده تر و چند وجهی است. هدف پژوهش، نشان دادن تفاوت هایی است که حافظ با به کار گیری فنون ادبی مختلف و زبانی طنز آمیز، ایجاد کرده است.

چکیده ندارد.

زیبایی عبارت است دریافت و شناخت و شکل بخشیدن به لذتی که از دریافت و شناخت حاصل می شود. زیبایی تجسم و تداعی دریافت ها، شناخت ها و لذت است. محسوس کردن، شکل بخشیدن، تجسم و تداعی از اصول جمال شناسانه شعر مهدی اخوان ثالث است که در آرمونی های مختلف ارائه می شود. تمام امکانات موسیقایی، ادبی – بلاغی و زبانی در خدمت امر مهم تداعی و القا در شعر وی نمود و تجلی می یابد. موسیقی یا نظام خاص ترکیب صامت ها و مصوت ها، با ارائه یک پوشش عاطفی، احساس، شناخت و دریافت شاعر را در یک ساختار موزون ارائه می دهد. صور مختلف خیال با ایجاد یک پوشش هنری سهم عظیمی در محسوس کردن تجربه های هنری شاعر دارد. تشبیه، تشخیص، استعاره، نماد و... جملگی شناخت، دریافت و تجربه های هنری شاعر را در لباس حسی اما با ایجاد هاله های مختلف معانی(به ویژه در استعاره، نماد و کنایه) ارائه می دهد. زبان نیز بخش دیگری از زیبایی شعر اخوان را بیان می کند. بهره گیری از ویژگی های صرفی و نحوی جملگی امکاناتی هستند که می تواند شاعر را در القا، تداعی و عیان کنندگی تجربیات هنری توانا سازد.