چکیده ندارد.

دعا به معنی خواندن، رغبت به سوی خدا و درخواست عنایت و استمداد از پروردگار است. دعا و نیایش، روح را تهذیب، نفس را تزکیه، اندیشه را تصفیه و تردید را از دل ها می زداید و راه رشد و تقوی و کمال را به رهروان این طریق می نمایاند. دعا به عنوان یکی از روش های تربیت دینی همواره مورد توجه مربیان و اساتید اخلاق بوده است. با وجود اهمیت این روش تربیتی اسلام، در بستر نظام رسمی آموزشی-برخلاف تصور اولیه- کمتر به طور ویژه و کاربردی به آن پرداخته شده است و تقریباً می توان گفت که در این زمینه پژوهش خاصی صورت نگرفته است. پژوهش حاضر که از جمله پژوهش های زمینه یابی و از نوع کاربردی است به این مهم توجه نشان داده است. هدف اصلی این پژوهش این است که میزان شناخت دانش آموزان، نگرش آنها و همچنین رفتار و عملکرد آنها را در رابطه با دعا و نیایش مورد بررسی قرار دهد. جامعه مورد نظر این پژوهش تمام دانش آموزان پسر سوم راهنمایی شهرستان جاجرم می باشند که در سال 88-87 مشغول به تحصیل بوده اند. تعداد این جامعه 180 دانش آموز بود که همه آنها در نمونه آماری لحاظ شدند؛ یعنی جامعه و نمونه یکسان بودند.برای نیل به هدف پژوهش، 6 فرضیه ارائه شد که حوزه شناختی، حوزه نگرشی(عاطفی) و حوزه رفتاری(عملکردی) شاگردان را از دو جنبه فردی و اجتماعی در حد مطلوب و مورد انتظار فرض می کرد. با استفاده از یک پرسش نامه محقق ساخته که شامل 45 گویه با مقیاس پنج درجه لیکرت بود 6 فرضیه مورد نظر مورد سنجش قرار گرفتند. داده ها با استفاده از آزمون خی-دو تحلیل شدند که نتیجه حاکی از تأیید همه فرضیه ها با اطمینان 99% بود. به عبارت دیگر تأیید شد که میزان شناخت، نگرش و عملکرد دانش آموزان در رابطه با نقش و تأثیر دعا در جنبه های فردی و اجتماعی در سطح مطلوبی قرار دارد. در کنار این دیگر داده های مهم توصیفی نیز مورد بررسی قرار گرفت که نتایج مفیدی را در پی داشت از جمله آنکه برای درصد قابل توجهی از دانش آموزان مفهوم قضا و قدر و ارتباط آن با دعا روشن نبود. و همچنین بسیاری از آنها درباره موانع استجابت دعا چیزی نمی دانستند. داده هایی از این دست که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته اند، ضرورت توجه هرچه بیشتر به این روش تربیتی در نظام رسمی آموزشی را روشن می کند.