نام پژوهشگر: سید عبدالله افتخاری
سید مرتضی زاهدی سید عبدالله افتخاری
به منظور یافتن ارقام برتر در شهرستان اهواز، آزمایشی با 10 ژنوتیپ جدید که در آزمایش سال قبل دارای بالاترین عملکرد بودند انتخاب شدند. مبدا این ژنوتیپ ها کشور روسیه، هلند و ایران می باشد و از رقم چف که به طور وسیع در منطقه کشت و کار می شود به عنوان شاهد استفاده گردید. این پژوهش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در دانشگاه شهید چمران اهواز در سال 89-1388 انجام گرفت. در طول مراحل رشد برخی از فاکتورهای موثر در عملکرد مورد بررسی قرار گرفت و تا برداشت سوم ادامه یافت. مقایسه میانگین ژنوتیپ ها در 3 برداشت نشان داد که اکثر ژنوتیپ ها نسبت به رقم چف (شاهد منطقه) عملکرد بالاتری داشتند. حداکثر و حداقل عملکرد توسط ژنوتیپ های شماره 16 (42/3 کیلوگرم در یک بوته ) و m48 (25/2 کیلوگرم در یک بوته ) به ترتیب تولید شده بودند. بررسی های انجام شده نشان داد که از لحاظ زمان رسیدن، ژنوتیپ 34 زودرس ترین و ژنوتیپ های 28 و m48 جز دیررس ترین ژنوتیپ ها می باشند. همچنین از لحاظ اندازه میوه در چین اول، ژنوتیپ 28 دارای درشت ترین میوه ها بود. مقایسه میانگین ژنوتیپ ها نشان داد که ژنوتیپ شماره 28 دارای بیشترین میزان مواد جامد محلول (tss) و اسیدیته کل (ta) و شاخص tss/ta می باشد و ژنوتیپ شماره 36 دارای بیشترین میزان ویتامین ث (30/38 میلی گرم در صد گرم) و لیکوپن ( 86/26 میلی گرم در کیلو گرم) می باشد. اما از لحاظ سفتی بافت میوه ژنوتیپ شماره m48 دارای سفت ترین بافت (6/13نیوتن) می باشد و از نظر میزان ph نیز ژنوتیپ های شماره 18 و 28 بالاترین میزان(2/4) را به خود اختصاص داده اند. برخی از ژنوتیپ های تحت آزمایش نشان دادند که قدرت بالایی برای سازگاری با منطقه اهواز دارند. زیرا نسبت به تغییرات دمای زیر تونل پلاستیکی و پس از آن هوای سرد خارج از تونل(حداقل دما زیر تونل 5 درجه سانتی گراد و حداکثر دما 33 درجه سانتی گراد) و هوای گرم پس از گلدهی و در حین تشکیل محصول تحمل خوبی داشته که می تواند بیانگر تحمل پذیری ارقام مورد آزمایش باشد. با توجه به بررسی های انجام شده به نظر می رسد ژنوتیپ 36 از نظر بالا بودن میزان مواد جامد محلول و لیکوپن جهت صنایع تبدیلی و ژنوتیپ 16 و 18 دارای بالاترین عملکرد در بوته می باشند که جهت استفاده تازه خوری پیشنهاد می شوند.
سمیه اسفندیاری بیات مختار حیدری
نیتروژن یکی از عناصر ضروری برای رشد و نمو گیاه می باشد و در تغذیه گیاهان نقش حیاتی ایفاء می کند. این عنصر عمومـاً به فرم نیترات توسط گیاهان جذب می شود. افزایش کارایی مصرف کود یکی از راه های مدیریت مصرف کود در بخش کشاورزی است. این آزمایش به منظور بررسی اثر کود نیتروژن بر تجمع نیترات و فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز در برخی توده های اسفناج ایرانی انجام گردید. دانهال های ده ژنوتیپ اسفناج در معرض سه تیمار نیتروژن (محلول هوگلند تغییر یافته با نیتروژن 1 مولار (شاهد)، 2 مولار و 3 مولار) قرار گرفتند. نتایج نشان دادند بیشترین میزان فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز در ریشه های توده کرمان و بخش هوایی در توده گرگان بود که به طور معنی داری بیشتر از میزان فعالیت نیترات ردوکتاز در ریشه و بخش هوایی سایر توده ها بود. کمترین میزان فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز مربوط به ریشه توده زنجان-2 بود. میزان فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز ریشه در تیمار نیترات ا مولار (شاهد) و 2 مولار تفاوت معنی داری نداشت. بیشترین میزان آنزیم نیترات ردوکتاز در تیمار نیتروژن 1 مولار (شاهد) وجود داشت و کمترین میزان آنزیم در تیمار نیتروژن 3 مولار بود. نتایج آزمایش حاضر نشان دادند افزایش نیتروژن به طور موثری متابولیسم نیترات در ریشه ها و برگ های توده های اسفناج بومی ایران را تغییر داد. این تفاوت ها می تواند برای گزینش یک توده اسفناج به عنوان یک ژنوتیپ کارآمد در متابولیسم نیترات مهم باشد.
ابوذر قوهستانی سید عبدالله افتخاری
به منظور بررسی اثر دو نوع بستر کشت کلش گندم و باگاس نیشکر و سطوح مختلف کربنات کلسیم (2/0%، 4/0% و 6/0% وزن خشک بستر کشت) و سطوح مختلف سولفات آمونیوم (200، 500 و 700 میلیگرم در کیلو گرم وزن خشک بستر کشت) بر رشد و عملکرد قارچ صدفی گونه فلوریدا (pleurotus florida) آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی صورت گرفت. بر اساس نتایج، عملکرد و کارایی بیولوژیکی این قارچ در بستر کشت کلش گندم تفاوت معنی داری در سطح 1% با بستر کشت باگاس نیشکر داشت. کاربرد کربنات کلسیم و سولفات آمونیوم در بستر کشت سبب افزایش عملکرد و کارایی بیولوژیکی شد. هر دو نوع بستر کشت به کار رفته تفاوت آماری قابل ملاحظه ای از لحاظ درصد پروتئین اندام میوه ای نداشتند. افزایش سطوح کربنات کلسیم در بستر کشت سبب کاهش درصد پروتئین اندام میوه ای شد اما افزایش سطوح سولفات آمونیوم (500 و 700 میلیگرم در کیلو گرم وزن خشک بستر کشت) در بستر کشت سبب افزایش درصد پروتئین اندام میوه ای شد.
فاطمه نواصر سید عبدالله افتخاری
دو رقم خیار مزرعه ای "بتاآلفا" و "گرین لونگ" جهت بررسی اثرات نوع و سطوح مختلف کود نیتروژنه، در بهار سال 1390 در شهر خرمشهر کشت شدند. هدف این طرح، کاربرد صحیح کودهای نیتروژنه و شناسایی رقم متناسب با اقلیم منطقه می باشد. کود ها شامل سولفات آمونیوم، اوره و نیترات آمونیوم در مقادیر 0، 100، 150، 200 کیلوگرم در هکتار بود . کود ها در سه مرحله شامل: مرحله 1 قبل از کاشت بذر، مرحله 2 در زمان 6 برگی و مرحله 3 در زمان 10 برگی، به صورت سرک به زمین داده شد. مدت زمان ظهور اولین، دومین و سومین برگ حقیقی، گل و میوه و همچنین تعداد و قطر میوه، وزن تر و خشک میوه، طول ساقه و عملکرد و کیفیت محصول تیمارها ثبت گردید. مقایسه تیمار ها نشان داد که مقادیر 0 و 100 کیلوگرم در هکتار برای به دست آوردن رشد و عملکرد بهینه، میزان ناکافی و مقدار 200 کیلوگرم در هکتار بیش از حد مورد نیاز گیاه بود و سبب کاهش رشد، عملکرد و کیفیت محصول شد. بنابراین در زمانی که زودرسی محصول مد نظر است، استفاده از رقم "گرین لونگ" و مقدار 150 کیلوگرم در هکتار کود نیترات آمونیوم و برای به دست آوردن حداکثر محصول رقم "بتاآلفا" و مقدار 150 کیلوگرم در هکتار کود سولفات آمونیوم می تواند مناسب باشد.
حمیرا جمالپور سید عبدالله افتخاری
آهن یکی از عناصر ضروری برای رشد گیاهان محسوب می شود زیرا در بسیاری از واکنش های حیاتی گیاه نقش دارد. با وجود فراوانی آهن در خاک، جذب این عنصر توسط گیاه یکی از مهم ترین مشکلات تغذیه در گیاهان محسوب می شود این پژوهش با هدف بررسی برخی شاخص های مورفولوژیک، فیزیولوژیک و بیوشیمیایی سه توده اسفناج بومی ایران، در پاسخ به مقادیر مختلف آهن در محلول غذایی در سیستم کشت بدون خاک انجام شد. آزمایش در قالب فاکتوریل طرح پایه بلوک های کامل تصادفی، با تیمار توده های اسفناج بومی ایران (شامل همدان به عنوان شاهد، ورامین 88 و شیروان) و مقادیر مختلف آهن از منبع fe-edta در محلول غذایی کوپر در 5 سطح (12میلی گرم در لیتر آهن به عنوان سطح پایه محلول غذایی و مقادیر شامل 3، 6، 9 و 15 میلی گرم در لیتر آهن) در سه تکرار در بستر حاوی مخلوط کوکوپیت و پرلیت در گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا گردید. نتایج آزمایش نشان داد بیشترین تعداد برگ، وزن تر و خشک دمبرگ و وزن تر طوقه در توده همدان وجود داشت. در غلظت 15 میلی گرم در لیتر آهن بیشترین میزان کلروفیل، کارتنوئید، ترکیبات فنلی، پنتوز، هگزوز، کربوهیدرات کل و تجمع آهن پهنک در برگ وجود داشت. همچنین بیشترین تجمع آهن دمبرگ و بیشترین میزان نیترات دمبرگ در توده شیروان به ترتیب در غلظت های 6 و 12 میلی گرم در لیتر بود. بیشترین اسیدآمینه کل و نیتریت دمبرگ مربوط به توده ورامین و تیمار 15 میلی گرم آهن در لیتر بود. با توجه به میزان آهن در دمبرگ و پهنک و خصوصیات بیوشیمیایی، مشخص شد کیفیت اسفناج به طور معنی داری تحت تاثیر تیمارهای آهن قرار گرفت. با توجه به نتایج، استفاده از تیمار 15 میلی گرم آهن در محلول غذایی کوپر می تواند در بهبود کیفیت محصول اسفناج موثر باشد.