مولانا جلال الدین بلخی از شاعران عارف، نام آور و برجست? زبان و ادب فارسی است؛ که آثار ارزند? منظوم و منثور او، مهر تأییدی است بر صحت هم? القاب و عناوینی که به وی نسبت می دهند. «دیوان کبیر» مشهور به «غزلیات شمس تبریزی»، یکی از آثار منظوم اوست که با 3229 غزل، اساس کار پایان نام? حاضر می باشد. او در این غزلیات، حقایق عالی عرفانی را با شور و التهاب وصف ناپذیری در حال مستی، بیان نموده است و در همه حال از عشق درون خویش – که همه معنوی و عارفانه است- نسبت به شمس تبریزی یا پیر و دستگیر خویش و در نهایت یک «انسان کامل» با شور و شوق تمام سخن می گوید. غزل مولانا در مسیر تربیت انسان کامل و شناخت راه خداست. پی بردن انسان به ارزش و گوهر حقیقی وجود خویش و آراستگی وی به کمال اخلاق، زمین? عشق ناب به معبود حقیقی را فراهم می سازد. این شیفتگی و حیرت اندر حیرت، از وی عاشقی پاک باخته و سر سپار می سازد که دیگر چیزی برای خود نمی خواهد و حاضر می شود هم? هستی خود را پاک ببازد تا به قرب معشوق نائل شود. در پژوهش حاضر، با عنوان «تحلیل موضوعی غزلیات شمس» سعی شده با بررسی و تجزیه و تحلیل غزلیات مولانا، نظرات و دیدگاه های عاشقانه و عارفانه و بینش شاعران? او را دربار? موضوعات و مطالبی از قبیل: خداشناسی، نبوت، عشق، معشوق، مستی، سکوت و خاموشی، انسان، اخلاق، مرگ و جهان آخرت و... که در غزلیات، ذهنش بدان ها معطوف بوده، بیان نماید. موضوع دیوان کبیر، البته چیزی جز عشق خدا نیست و شمس تجسم زند? حاضری است از معشوق حقیقی که خود خداست.

مکتب سورئالیسم در اروپا بوسیله آندره برتون، شاعر و منتقد اروپایی پایه گذاری شد. سورئالیسم از مکتب دادا که برخاسته از اعتراض ها در برابر همه جنبه های فرهنگ است سرچشمه می گیرد. از ویژگی های یک اثر سوررئالیست، نوشتن خودکار، اشیاء سورئالیستی، تصادف عینی، طنز و تضاد است که در این پایان نامه به بررسی این ویژگی های سوررئال در آثار هدایت و ساعدی پرداخته شده است. در ایران، سورئالیسم با بوف کور هدایت آغاز می شود اگرچه در ایران در زمینه سوررئالیسم آثار فراوانی نداریم، اما بوف کور هدایت کافی است برای اینکه خود را در این مکتب به ثبت برساند. در واقع بوف کور، نقطه اوج پروژه های ادبی هدایت به سبک سورئالیسم است و بعدها ساعدی تحت تأثیر هدایت، آثار سوررئالیستی فراوانی را می آفریند و رئالیسم جادویی، با آثار ساعدی کار خود را آغاز می کند نمونه کامل رئالیسم جادویی، در آثار ساعدی مجموعه داستان ترس و لرز اوست.