مدل های رفع اختلاف در مدیریت کمّی و کیفی از مخازن سد ها که در آن تصمیم گیرندگان و تأثیر پذیران متعدد با اهداف و مطلوبیت های متفاوتی وجود دارند از اهمیّت ویژه ای برخوردار می باشند. در این پایا ن نامه با استفاده از منحنی تبادل به دست آمده توسط shirangi et al. (2008) به منظور در نظر گرفتن تعارضات ممکن در بین تصمیم گیرندگان و تاثیر پذیران سیستم از تئوری چانه زنی پویای rubinstein استفاده شده است. تئوری rubinstein به صورت مرحله ای بوده و امکان در نظر گرفتن عجله افراد برای رسیدن به توافق از امتیازات آن محسوب می شود. همچنین مدل چانه زنی گروهی chae معرفی شده است که در آن امکان حضور گروهی از تصمیم گیرندگان با تعداد اعضاء نامحدود و مطلوبیت های متفاوت وجود دارد. برای در نظر گرفتن عدم قطعیت موجود در توابع مطلوبیت از هر بخش گروهی از افراد متخصص و صاحبنظر انتخاب شده و توابع مطلوبیت آن ها در مدل های رفع اختلاف در نظر گرفته می شود. برای بررسی کارایی مدل های پیشنهاد شده در تدوین قوانین بهره برداری کمـّی و کیفی از مخازن سدها، از اطلاعات مربوط به سد 15 خرداد که یکی از مهمترین سدهای دارای مشکلات قابل توجه کیفی در کشور می باشد، استفاده شده است.?نتایج نشان دهنده کارایی مناسب مدل های رفع اختلاف در بهره برداری بهینه کمی و کیفی از سد 15 خرداد می باشد. در این پایان نامه همچنین کارایی مدل هوشمند ماشین های بردار پشتیبان (svm) در تدوین قوانین بهره برداری بهینه کمّی و کیفی از مخازن سدها در زمان واقعی مورد بررسی قرار گرفت، نتایج نشان می دهد که مدل svm به طور موفقیت آمیزی قادر به تدوین قوانین بهره برداری در زمان واقعی می باشد.

هدف کلی تجارت بار آلودگی در سیستم های رودخانه ای، تدوین و اجرای مجموعه ای هماهنگ از راهکارها و سیاست‏های تخصیص بار آلودگی ورودی به رودخانه ها با در نظر گرفتن ظرفیت خودپالایی رودخانه ها و همزمان کاهش هزینه های تصفیه بار آلودگی است. آلودگی آب حاصل شده از منابع آلاینده نقطه‏ای و غیر نقطه ای، یک نگرانی جهانی است. سیستم های مجوز تخلیه قابل تجارت، یک راه حل مناسب برای برطرف کردن این نگرانی ها با کاهش اثرات منفی تخلیه غیر منسجم بارهای آلودگی نقطه‏ای و غیرنقطه ای است. از طرفی مدل سازی تجارت بارهای آلاینده غیر نقطه ای به علت ماهیت توزیعی منابع آلاینده آن ها مشکل می‏باشد. در این پایان نامه، از مدل شبیه سازی حوزه آبریز arcswat، تحت سه سناریو مختلف محتمل بارش برای تعیین جریان و پارامترهای کیفی بالادست رودخانه استفاده شد. همچنین برای شبیه سازی کیفی جریان و تعیین اثر همزمان چند بار آلودگی بر کیفیت رودخانه، مدل qual2kw بکار گرفته شد و در ادامه، یک مدل تجارت با چند شاخص بار آلودگی برای منابع نقطه ای و غیرنقطه ای که توانایی لحاظ اثر همزمان چندین نوع بار آلودگی را دارا می باشد، تدوین شد. در این مدل واحدهای تخلیه بار آلودگی، قابلیت ثبت مجوز های خرید و فروش خود را در یک بازار مجازی و حراج آنلاین پیدا خواهند کرد که در آن، مدیریت بر بازار از طریق مجوزهای قابل تخلیه صورت پذیرفته است. بدین ترتیب که با استفاده از یک مدل بهینه سازی و تشکیل یک سیستم تجارت آنلاین، سهم بندی مجوزهای تخلیه بار آلودگی واحدهای تخلیه کننده تعیین گردیده و در نهایت میزان خرید و فروش مجوز تعیین می گردد. کارایی مدل پیشنهادی با استفاده از اطلاعات کمی و کیفی، رودخانه خرم آباد واقع در استان لرستان، ارزیابی شده است. نتایج حاصله از کاربرد مدل پیشنهادی، نشان دهنده کارایی مناسب آن در تجارت بارهای آلودگی منابع نقطه ای و غیرنقطه ای می باشد.

امروزه، با توجه به وجود تاثیرگذاران و تصمیم گیرندگان مختلف در بهره برداری از مخازن سدها، مدل های رفع اختلاف از اهمیت ویژه ای برای مدیریت کمی، کیفی و هزینه مخازن برخوردار است. در این پایان نامه، با توسعه و تکامل مدل شبیه سازی و بهینه سازی کیفی و کمی مخزن ارائه شده توسط shirangi et al(2008) و افزودن پارامتر خسارت به مدل بهینه سازی، فرآیند بهینه سازی در مدل رایانه ای در غالب سه پارامتر انجام و برای اولین بار گامی در جهت سه هدفه کردن مدل بهره برداری از مخزن برداشته می شود. به منظور در نظرگرفتن اختلاف ها و تعارض های بین طرفین با تعریف سناریوهای مختلف با استفاده از نظریه چانه زنی گروهی به حل اختلاف بین طرفین درگیر پرداخته می شود. در این پژوهش از مدل رفع اختلاف chae که امکان رفع اختلاف بین چندین گروه درگیر و همچنین قابلیت به کارگیری ائتلاف ها را دارد، استفاده شده است. توابع مطلوبیت در نظر گرفته شده در مدل شامل قابلیت اطمینان تامین نیاز های آبی پایین دست، حجم ذخیره مخزن و کیفیت آب می باشد. برای در نظر گرفتن عدم قطعیت موجود در توابع مطلوبیت از هر بخش گروهی از افراد متخصص و صاحبنظر انتخاب شده و توابع مطلوبیت آن ها در مدل رفع اختلاف در نظر گرفته می شود. مطالعه موردی این پژوهش، سد 15 خرداد می باشد که مخزن آن دارای مشکل مربوط به شوری آب است. نتایج نشان دهنده کارایی مناسب مدل در تامین نیازها و بهبود وضعیت کیفی آب ذخیره شده در سیستم می باشد. نتایج همچنین نشان دهنده این مطلب است که می توان با بهره گیری از مدل حل اختلاف گروهی chae و با تعریف سناریوهای مختلف به نتایج مطلوب و مورد توافق طرف های درگیر و تاثیرگذار، دست یافت.