قتل پدیده ای است که بشر همواره با آن مواجه بوده است وانسان برای بازداشتن افراد از تعدی به حق حیات دیگری تا کنون تدابیر مختلف ومتعددی را در پیش گرفته وآنها را تجربه کرده است .شریعت مقدس اسلام نیز راهکارهای ویژه ای را برای مقابله با این پدیده ناخوشایند وباز داشتن انسانها از ورود بدان تشریع نموده است به طوری که اگر قتل به صورت عمدی تحقق یابد شریعت اسلام حکم قصاص را برای جانی درنظرگرفتهواگر صورت غیر عمدی واقع شود برای آن دیه را تشریع نموده وجانی را ملزم به پرداخت آن می کند. در این پایان نامه که به بررسی تفاوت دیه مسلمان واهل کتاب پرداخته شده است ابتدا تعاریفی از خود دیه شده وادلهنقلیوعقلی بیان شده سپس مقادیر دیه از دیدگاههای اهل تشیع وتسننومطالب فقهی هر دو مذهب مطرح دشهوسپس دیدگاه اهل کتاب به دیه با توجه به کتب انجیل وتوراتودر پایان بده درایرانوبرخی کشورهای عربی واروپایی

کتاب شریف و گرانسنگ نهج البلاغه که خداوندگار سخن در بهترین و بدیع ترین آرایش به سبک آیات و بینات باریتعالی که بحق زاییده و تربیت یافته حریم بارگاه جل و اعلاست که پس از قرآن مجید شیواترین و نیکوترین مطالب و مباحث را در راستای هدایت و تربیت اخلاقی و ایمن سازی از بحرانهای روحی و روانی و اجتماعی انسان به سوی کمال و سعادت ابدی ، یعنی همان رسیدن به الی مطلوب که پیامبران و اولیای الهی نهایت سختی ها راتحمل نمودند ، و دررسیدن به مقام قرب و کمال از هیچ کوششی فرو گذار نکرده بلکه در این رهگذر آسیب هایی به وسعت تمامی مصایبی که بر نوع بشر آمده تحمل نمودند ، در این کتاب به ودیعه گذاشته است. آنچه بیش از همه باعث علو درجات و رفعت جایگاه نهج البلاغه تا اخ القرآن گردیده و از میان تمامی کتب و سخنوری استادان سخن و کلام از رفیع ترین و بالاترین اعتبار و ارزش برخوردار گردیده، همان است که مقام والا و صفات حمیده و جلیله صاحب این کتاب شریف بعنوان انسانی کامل و خلیفه ا... الاعظم و اخ الرسول (ص) و نفس الرسول (ص) می باشد. حضرت مولی الموحدین امیر المومنین علی (ع) تنها شاخص دوران فترت بعد از رسول اکرم (ص) بیشترین ارتباط و قرب با معدن و منبع و مکتب وحی داشته ، اولین و برترین حافظ ، کاتب و مفسر کلام و سخن الهی است و نخستین شخصیتی که در نهایت خلوص و با تمام وجود ندای شارع شریعت را با جان و دل لبیک گفته و از اولین ایمان آورندگان به آن گردید. پر واضح است که تمامی گفتار و کردار و اعمال و رفتار این اسوه تقوی و پاکدامنی که دارای همه صفات حمیده است و همه شئونات زندگی این انسان ملکوتی و وارسته ، همان کسی که در شب های تار در محراب عبادت بکاء و در شدت جنگ و در گیری ضحاک ، برای دیگر انسانها الگویی بس خدایی و سر مشقی مصطفایی (ص) است. این انسان کامل و خدایی که جمیع شخصیتهای اسلامی و غیر اسلامی زبان به تحسین وی گشوده اند. مایه مباهات و تقدیس پروردگار و رسولش حضرت محمد (ص) است و دیگران جیره خواران سفره پر تنعم او و در قیاس با ایشان چون شاگردانی نو پا و تاتی کنندگان بیش نیستند. آنچه مسلم است این است که مولای بیان در سایه شناخت و معرفت و آگاهی به حق تعالی جل و اعلی و ذوب در انوار هدایت و عنایات الهیه به چنین جایگاه رفیع رسید.

یکی از مسائلی که در دنیا و جهان به آن در ظاهر اهمیت بسیاری داده شده، حقوق بشر و به دنبال آن حقوق کودک است، به همین خاطر کنوانسیونی به نام حقوق کودک تالیف شد تا همه کشورهای موافق به آن بپیوندند. ایران هم به عنوان کشوری که مذهب آن شیعه و فقه امامیه است در صدد برآمده است تا به این کنوانسیون ملحق شود. اما کنوانسیون در تمامی مواد خود، فرقی بین کودک مشروع و کودک نامشروع قائل نشده است و حقوقی برابر یکدیگر برای آنها قرار داده است لذا بر آن برآمدیم تا ببینیم یک کودک نامشروع در فقه امامیه از چه حقوقی برخوردار است؟ آیا به مانند یک کودک مشروع از تمامی حقوق بهره مند می شود؟ در روایات متعدد کودک نامشروع و پدر و مادر اورا از حق بردن ارث از یکدیگر محروم می کنند. این مقاله در صدد مطرح نمودن آیات، روایات و نظرات فقهای امامیه و در نهایت مقایسه حقوق کودک نامشروع در فقه امامیه و حقوق بشر است. دین اسلام و به خصوص فقه امامیه به علّت تاکید بر لزوم ازدواج و تنظیم روابط خانوادگی و بخصوص مشخص بودن نسب هر فرد ، سدی برای جلوگیری از روابط آزاد ایجاد می کند تا تنها راه داشتن فرزند را تشکیل خانواده و پایبند بودن به مسائل شرعی و مقرّرات قانونی بداند و در همین چارچوب خانواده ولایت و نفقه و حضانت و ... فرزند را بر پدر و مادر واجب شمرده است . امّا با کمرنگ شدن نقش دین و مذهب در جوامع کنونی و مقّید و پای بند نبودن به بسیاری از اصول شرعی و قانونی و یا عرفی ، کودکانی بدون تشکیل خانواده ، متولّد می شوند که تکلیف آنها از نظر حق و حقوق شرعی و قانونی مشخص نیست که مصداق آن ، سقط جنینها و کورتاژهای فراوان و غیر مجاز و پرشدن پرورشگاهها و مراکز بی شمار کودکان بی سر پرست است . به همین خاطر برای رفع این معضل کنوانسیون حقوق بشر و در کنار آن کنوانسیون حقوق کودک ، حقوقی برابر دیگر کودکان برای اینگونه کودکان قائل شده است ، تا کمی از مسئولیت این کودکان را از دوش دولتها برداشته و به گردن بوجود آورندگان آنها بیندازد . و نهایتا فقه امامیه ، علی رغم مخالفتها و انذارهایی که بر بوجود آورندگان این کودکان داشته است ، بیشتر حق و حقوق یک کودک مشروع را با کمی تفاوت برای کودکان نامشروع قائل شده است .

حقوق جمع حق عبارت است از سلطه، اختیار، امتیاز و توانائی که برای یک انسان در برابر انسان-های دیگر به رسمیت شناخته می شود، مانند حقوق اعضای خانواده در برابر یک دیگر. مفهوم خانواده در شرع ترکیبی از افرادی است که از راه خون، زناشویی، و یا فرزندپذیری، با یکدیگر ارتباط می‏یابند و با هم زندگی می‏کنند، که با نهاد ازدواج، یعنی صورتی از روابط جنسی، که به تصویب شریعت رسیده، پایه گذاری می شود. نگرش قرآن به خانواده، نگرشی همه‏جانبه است، در آیات به دستوراتی برمی‏خوریم که با تشریع نمودن حقوقی نظیر نفقه، ارث، مهریه، احترام به والدین و تعاون و همکاری به تحکیم نهاد خانواده پرداخته اند، قوی‏ترین عامل دوام و رشد خانواده، «عاطفه» و محبت اعضای آن به هم دیگر است، که خداوند متعال آن را از نشانه های خود برمی شمارد. زن و مرد در قرآن از نظر آفرینش، فرصت های رسیدن به مراحل رشد و کمال بشری و در پاداش یکسان و برابر می باشند، مهریه، نفقه، معاشرت نیکو و آموزش آداب دینی از حقوق زن بر شوهر می باشد و اطاعت و فرمان برداری از شوهر به شیوه ای پسندیده، حفاظت از مال و حیثیت شوهر و... از حقوق شوهر می باشند. حقوق فرزندان قبل از تولد، آغاز می شود، که عبارتند از انتخاب مادر خوب، فراهم نمودن محیط سالم برای فرزندان، انتخاب نام نیک، تربیت، نفقه، محبت ودلسوزی نسبت به فرزندان. از دیدگاه قرآن شایسته است که رفتار فرزندان در برابر پدر و مادر آمیخته با احترام و محبت باشد، خداوند می فرماید: (فلاتقل لهما أفّ)، و بر فرزندان لازم است که از پدر و مادر خویش نگه داری و مراقبت نمایند، همان-گونه که خداوند در سوره اسراء می فرماید: «و اخفض لهما جناح الذلّ من الرّحمه: و بال های تواضع خویش را از روی رحمت و مهربانی در برابر پدر و مادر فرود آر». هدف پژوهش جمع آوری آیات قرآنی مربوط به حوزه ی حقوق خانواده و بیان و بررسی فقه خانواده، حق، تکلیف، مسئولیت و وظایف فرد در خانواده از منظر قرآن کریم با استمداد از نظریات فقها و مفسرین می باشد.

در سال های 1320 تا 1332 هـ.ش. همزمان با برکناری رضا شاه توسط نیروهای خارجی و اشغال ایران توسط متفقین، سیاست و حکومت در ایران در جهت تکوین ساخت دولت مطلقه در سال های بعد از سقوط حکومت پهلوی دچار گسست گردیده بود که این مسئله سبب پراکند گی منابع قدرت شد. در این سال ها به سبب پراکند گی مراکز قدرت، میزانی از مشارکت و رقابت سیاسی در بین الیت های شهری ایجاد شد. نیروهای سیاسیِ سرکوب شده در دوران رضا شاه به ویژه خوانین، روسای قبایل، روحانیون و اشراف سنتی، همراه با نیروهایی که در دوره حکومت رضا شاه در خفقان و تبعید به سر می بردند در این دوران آزاد شدند. با از میان رفتن تمرکز منابع سیاسی، نوعی پلورالیسم در ساخت قدرت پدیدار شد. از نشانه های این تکثر، اعلام موجودیت احزابی متعدد بود که می توان آنان را به چهار نوع تقسیم نمود: احزابی با گرایش چپ نظیر حزب توده، حزب پیکار، حزب جنگل یا اجتماعیون، حزب سوسیالیست، جمعیت سوسیالیست توده ای ایران و حزب رهایی کار و اندیشه. احزاب ملی گرا نظیر جبهه ملی، حزب ایران، حزب پان ایرانیست، حزب ملت ایران، جبهه ملی، حزب زحمتکشان ملت ایران، حزب میهن پرستان و حزب میهن اشاره کرد. احزاب مذهبی مانند حزب سعادت خوزستان، فناناپذیر بابل، اسلام شاهرود، ایمان کرمان، برادران شیراز، حزب الله شیراز انجمن تبلیغات اسلامی، اتحادیه ی مسلمین، جامعه ی تعلیمات اسلامی و جمعیت فداییان اسلام. و نهایتا احزابی که وابسته به خاندان های زمیندار و ذی نفوذ بودند مانند حزب عدالت، حزب اتحاد ملی، حزب دموکرات، حزب ملت، حزب ایران نو. با این همه، شکل گیری احزاب متعدد که خود یکی از ابزارهای مهم دستیابی به توسعه سیاسی هستند در این برهه از تاریخ کارگر نیفتاد و نوع عملکرد احزاب در این دوران، پیش و پس از آن، همواره یکی از اصلی ترین عوامل بروز بی اعتمادی و بدبینی به نقش احزاب در عرصه های مختلف جامعه ایران بوده است.در این پایان نامه سعی بر آن است تا به پرسش اصلی" علل ناکارآمدی احزاب در ایران دوره 1320تا 1332 هـ.ش. " پاسخ داده شود؛ پاسخی بر اساس روش " تجزیه و تحلیل داده ها"که در وهله اول، ارائه توصیف، حتی المقدور منقّح و معتبر از وقایع تاریخی و در گام بعدی تبیین و تفسیر توأمان آن رویداد صورت پذیرد؛ لذا در پژوهش حاضر، عملاً ترکیبی از توصیف و تبیینِ تاریخی شکل خواهد گرفت. روش و ابزار گرد آوری اطلاعات نیز با بهره گیری از کتب، مقالات، و اسناد موجود در کتابخانه های مختلف و آرشیوهای مکتوب و رقومی نشریات کشور و گزارشهای مراکز اسناد و مصاحبه با اصحاب دارای تجربیات تاریخی می باشد؛ همچنین داده های لازم تاریخی از تحلیل های انجام شده، اسناد و مدارک موجود کتابخانه ای، مقالات، خاطرات مصاحبه ها، نامه های افراد سیاسی جمع آوری می گردد. یافته اصلی این پژوهش علت اصلی ناکارآمدی احزاب در دهه 20 یعنی فقر فرهنگ سیاسی می باشد که خود در محور های مختلفی همچون بیگانگی و عدم شناخت درست از مردم و جامعه اسلامی، شیفتگی و تمایل به تمدن غرب بدون در نظر گرفتن فرهنگ و بافت زندگی ایرانی، آمریت و اقتدارگرایی در مقابل قانون گرایی، منطق غیر مشارکتی در برابر فرهنگ مشارکتی، انقیاد طلبی و انسداد گفتمانی و رفتاری در مقابل تساهل و مدارا، اعتقاد به تئوری توطئه در مقابل واقع گرایی، تقدیرگرایی در مقابل خردورزی، جزم اندیشی، نقدناپذیری، مطلق انگاری، شعارزدگی، بی عملی و کلی گویی، ترجیح منافع فردی و جناحی بر منافع ملی، آمریت و قانون گریزی و ضعف پایبندی به قانون، فقدان مجال لازم برای نخبگان مستقل، عدم استقلال نخبگان و وابستگی های آنان به قدرت و دولت.قابل نقد و بررسی می باشد.

چکیده بسیاری از بحث های کشفی، علمی و فلسفی را می توان با محوریت خیال تبیین کرد. کاربرد خیال در مباحث هستی شناسی و معرفت شناسی عرفان و فلسفه همواره مورد توجه اهل نظر در علوم فلسفی و شهودی بوده است تا آنجا که می توان ادعا کرد که عرفان با خیال زنده است. اما در این نوشتار ما به این مسئله می پردازیم که از نظر ابن سینا، سهروردی و ابن عربی انواع خیال کدام اند؟ و چه ارتباطی میان این انواع وجود دارد؟ و اساسا از نگاه آنها خیال چه نقشی در مکاشفات عرفانی بویژه کشف صوری دارد؟ خیال نقش اساسی را در تحقق و تبیین بخش عظیمی از مکاشفات پیش روی عارف ایفا می کند. ابن سینا تنها به یک قسم از خیال که «قوه خیال» باشد اعتقاد دارد؛ اما از نگاه ابن عربی و سهروردی خیال دارای دو قسم متصل و منفصل است و میان آن دو رابطه علی و معلولی است. مثال منفصل واسطه میان عالم عقل و حس است و خیال متصل ابزاری برای خیال منفصل به شمار می آید و این قوه خیال است که می تواند نفس عارف را در مکاشفه و ادراک صور خیالی کمک برساند. سهروردی خیال متصل را مانند ابن سینا مادی ولی همانند ابن عربی صور خیالی و عالم خیال را مجرد می داند، لذا از نظر وی سنخیت میان این دو نوع از خیال بی معناست، اما چون در مکاشفات صوری مدرِک اصلی را قوه خیال نمی داند و وظیفه ادراک را بر عهده انوار اسفهبدیه می گذارد، پس عدم سنخیت قوه خیال و صور خیالی از یک سو و همسنخ نبودن قوه خیال و عالم خیال مطلق، اشکالی بر تحقق مکاشفات صوری وارد نمی سازد. ابن سینا عالم خیال را نمی پذیرد، بنابراین مکاشفه صوری را تنها از طریق ارتباط قوه خیال با عقل فعال تبیین می کند. ابن عربی نیز بر اساس چینش عالم هستی و اعتقاد به حضرات خمس بین قوه خیال مجرد و عالم خیال مجرد رابطه بر قرار کرده و مشاهدات مثالی عارفان را توجیه منطقی می کند. بر اساس دیدگاه این سه اندیشمند زمانی که عارف پا به عرصه سلوک عملی می گذارد تا به حقیقت راه یابد، در این سیر انواع مکاشفات مانند مکاشفه معنوی و مکاشفه صوری برایش حاصل می گردد. یکی از آن انواع، کشف صوری یا کشف مخیّل است. سالک در این حالت، صُوَری را در خواب و بیداری مشاهده می کند که دارای ویژگی های منحصر به فرد و از جنس خیال و مثال اند. این حقایق صُوری مادی نیستند، ولی دارای اعراض جسمانی می باشند؛ یعنی در ذات، مجرد ولی در اعراض جسمانی اند و این خصوصیت به عارف کمک می کند تا معارف کلی و عقلی را از عالم عقول دریافت کند. بنابراین هم ابن سینا و هم شیخ اشراق و ابن عربی به انواع مکاشفات اعتقاد دارند و نوع خاصی از مکاشفه یعنی کشف خیالی را با خیال در ارتباط می دانند. کاربرد خیال نزد ابن سینا و ابن عربی در مکاشفات پررنگ تر از نقش خیال در نزد سهروردی است، زیرا سهروردی علی رغم شیخ الرئیس و ابن عربی، خیال را مدرِک مکشوفات خیالی نمی داند، اما هر سه آن بزرگواران بر آنند که حقایق خیالی را می توان با حس مشترک و حواس ظاهری مادی مشاهده کرد، بدین ترتیب در سیر افاضه این حقایق بر حس مشترک اختلاف نظر دارند. ابن سینا افاضه کننده را عقل و ابن عربی آن را قوه خیال و سهروردی آن را نور مدبره یا اسفهبدی می داند.

امام سجاد(ع) چهارمین پیشوای شیعیان است که در این پژوهش، زندگی و شخصیت این بزرگوار با تأکید بر جایگاه دینی و عرفانی و سیاسی ایشان در متون و دیدگاه اهل تسنن مورد بررسی قرار می گیردو با توجه به اختناق و خفقان موجود در جامعه آن عصر و وجود امرای ستمگر، ایفای رهبری دینی و سیاسی مردم امری سخت و دشوار بود اما از آنجا که امام از اهل بیت نبوت و معدن علم و وحی بودند با یک سیاست مدبرانه و به کار بردن مهمترین ابزارهای دینی و سیاسی ازجمله تقیه و دعا توانست به بخشی از عقاید و تعالیم خود در عرصه دینی و علمی و فرهنگی و سیاسی جامه عمل بپوشاند،جایگاه بزرگ دینی و عرفانی حضرت توسط محدثین و علمای اهل سنت بارها ستوده شد و او را فردی ثقه و فاضل و امین زمان خویش می دانستند و حتی به عنوان مرجع دینی و پیشوای شریعت وی را مورد استناد قرار می دادند و از لحاظ سیاسی و اجتماعی ایشان چه ضمن خطبه های روشنگرانه اش در بیان مظلومیت اهل بیت(ع) و رسوا ساختن هیئت حاکمه وچه با دعاهای خود که برخی ازاین ادعیه و مناجات ها هم که در متون اهل سنت دیده شد هم در گسترش معارف اهل بیت (حوزه فرهنگی و اجتماعی)و هم در بیان جایگاه سیاسی وتأکید بر جایگاه امامت اهل بیت(ع) توانست در انجام این رهبری موفق باشد ودر این پژوهش برآنیم که جایگاه دینی و عرفانی و سیاسی امام سجاد(ع) رادر دیدگاه و متون اهل تسنن و در نظرات و آراء اندیشمندان و علمای اهل سنت و چه در دعاهای حضرت به دلیل تقیه پیشه کردنش در آن دوره زمانی نامساعد وچه باحضور حضرت در برخی از عرصه های فرهنگی و علمی مورد بررسی قرار دادیم. تا اینکه تصویرروشنی از این جایگاه دینی و عرفانی و سیاسی امام سجاد(ع) در متون و دیدگاه اهل تسنن ارائه شد.

جهان پیش رو و آینده جهان، یکی از دل نگرانی ها و دغدغه های جوامع بشری بوده و هست. ریشه این نگرانی را باید در فطرت جستجوگران یافت که هماره و همه گاه، می خواهد پرده ها و حجاب ها را بر دارد و ابهام را زدوده و بازدارنده ها را از پیش راه کنار بزند و روشن، در جام جم، فردا و فرداهای ویش را بنگرد، تا بر اساس آن نگرش، زندگی فردی و اجتماعی خویش را سازمان دهد. رساله حاضر بر آن است تا آینده بشریت را در راستای تمدن جهانی از منظر ادیان آسمانی که همه ادیان توحیدی وفطرت پاک انسانی فرجام روشنی مملو از معنویت، بندگی، اخلاق، عدالت و آزادی را در واپسین حیات بشری نوید داده اند، مورد بررسی و مقایسه نموده و نگاه اندیشمندان در مورد جهانی سازی، جهانی شدن و تمدن جهانی با شاخصه ها و ساختارهای حکومت و مشروعیت ، و تعاملات آن را با تکنولوژی، صنعت، اقتصاد، سیاست و دین آن روز مورد تحقیق و مداقه قرار دهد.