نام پژوهشگر: مجید عباسی

بررسی تغییرات سطح دریای خزر با استفاده از داده های ماهواره های ارتفاع سنجی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان 1390
  معصومه اکبری   مجید عباسی

هدف این پایان نامه بررسی تغییرات سطح دریای خزر با به کارگیری داده های ماهواره های مختلف ارتفاع سنجی است. دریای خزر به عنوان بزرگترین دریاچه ی روی کره زمین، همواره مورد توجه دانشمندان در زمینه های مختلف علمی بوده است. تا به امروز پژوهش های بسیاری در زمینه تغییرات مختلف این دریاچه صورت پذیرفته است‎.‎ در این پایان نامه با ترکیب داده های ماهواره های ‎ topex/poseidon ‎،jason-1‎و jason-2‎ و محدود کردن این داده ها به سطح دریای خزر، تغییرات سطح خزر بین سال های ‎1992‎ تا ‎2011‎ بررسی گردید. پس از آماده سازی داده ها، در گام اول سری های زمانی مربوط به نقاط تقاطع ‎گذرهای ماهواره ها تشکیل گردیدند. با آنالیز طیفی این سری ها، پریودهای ‎1‎ ساله، ‎6‎ ساله و همچنین یک پریود ‎6‎ ماهه دیده شدند. در کنار داده های ارتفاع سنجی، برای مقایسه و بررسی بیشتر، داده های ایستگاه های جزرومدسنجی نکا و بندرانزلی و داده های دبی رود ولگا آنالیز شدند. آنالیز این داده ها نتایجی مشابه نتایج حاصل از ارتفاع سنجی حاصل نمودند . این امر در عین این که صحت داده های ارتفاع سنجی و آنالیزهای انجام شده بر روی آن ها را به اثبات رساند، خود، آنالیزی از تغییرات سطح خزر ارائه داد. از نتایج حاصل می توان به حضور پریودهای ‎1‎ و ‎6‎ ساله و همچنین پریود ‎6‎ ماهه اشاره کرد. دیگر نتیجه حاصل از این پایان نامه مشاهده جریانی با رفتار پریودیک ‎1‎ ساله بر روی دریای خزر با استفاده از داده های ارتفاع سنجی بود. در ابتدا با کاستن ارتفاع ژئویید از ارتفاع سطح دریا، توپوگرافی دینامیک تمام نقاط محاسبه گردید. سپس با در نظر گرفتن یک نقطه مبنا و محاسبه اختلاف توپوگرافی دینامیک تمام نقاط نسبت به نقطه مبنا، به آنالیز طیفی کمترین مربعات تمامی سری های زمانی حاصل از اختلاف توپوگرافی دینامیک پرداخته شد. نکته جالب توجه در بیش تر طیف ها، حضور فرکانس ‎1 (پریود ‎1‎‎ ساله) به صورت غالب بود. با به دست آوردن دامنه ی فرکانس ‎1‎ در تمام نقاط و ترسیم آن بر روی دریای خزر، جریانی با پریود ‎1‎ ساله بر روی دریای خزر مشاهده شد. از آن جا که بیش از ‎80‎ درصد آب دریای خزر از رود ولگا تأمین می شود، منشأ جریان با پریود ‎1‎ ساله در دریای خزر به جریانی که رود ولگا در دریای خزر ایجاد می کند‏، نسبت داده شد.