نام پژوهشگر: سید محمد صدری

بررسی اذن ولی قهری در ازدواج دختر باکره و قابلیت توکیل آن به غیر با مطالعه تطبیقی در فقه اهل سنت
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1390
  حمید ذاکری   سید محمد صدری

موضوع ماده 1043 قانون مدنی مبنی بر ولایت در نکاح باکره رشیده از مسائل مهم و اختلافی در فقه اهل سنت، امامیه و حقوق موضوعه می باشد. این مقرره چنین القاء می کند که ولی قهری در نکاح باکره رشیده ولایت دارد. این مبحث ما را ناگزیر می کند تا در خصوص ماهیت نکاح باکره رشیده فاقد اذن نیز مبنی بر صحت و یا عدم صحت، اعلام نظر نماییم. بررسی های انجام شده نشان میدهد که ماده 1043 قانون مدنی منطبق با نظر مشهور فقها که مبتنی بر استقلال باکره رشیده در نکاح می باشد، نبوده و به پیروی از نظر غیر مشهور وضع گردیده است. همچنین اگرچه اکثر حقوقدانان نظر بر عدم نفوذ نکاح باکره رشیده فاقد اذن داشته و قائل بر وجود ولایت در نکاح وی هستند، و رأی وحدت رویه شماره 1 مورخه 29/01/1363 هیات عمومی نیز که بر اساس این استنباط صادر گردیده وجود دارد، ولیکن، با مطالعه ادله و منابع فقهی و قانونی به نظر می رسد که ولی قهری ولایتی بر نکاح باکره رشیده نداشته و نکاحِ بدونِ اذن، صحیح بوده و قابلیت درخواست ابطال از ناحیه ولی قهری را ندارد و رأی مزبور نیز، نه تنها منطبق با اصول حقوقی و مواد قانونی نیست، بلکه ناقض آنها نیز، می باشد. موضوع قابلیت توکیل اذن ولی در نکاح باکره رشیده نیز زمانی که عقد نکاح منعقد شده باشد قابلیت طرح را پیدا نمی کند ولیکن این اذن، در صورت عدم انعقاد نکاح، قابلیت توکیل به غیر را دارد. واژگان کلیدی : اذن – ولی قهری – باکره رشیده – ازدواج – توکیل – اهل سنت