باتوجه به جامعیت تفسیردرابعاد گوناگون ادبی،کلامی،فقهی،فلسفی،مفردات،عرفانی،تاریخی،علمی،و... ، دربخش روایی به فهم ونقد روایات موثق وتحلیل نقلی وعقلی پرداخته که مانیزبه این روش اشاره کرده ایم .اماروش اصلی مفسر(سیدعبدالأعلی سبزواری)،تفسیرقرآن به قرآن است که به تأسی ازمرحوم غروی وعلامه طباطبایی صورت گرفته است .به دلیل اجازات فقهی،اجتهادی وروایتی ازشیخ عباس قمی وتبحرایشان دراستنباط اخبار موردتوجه قرارمی گیرد.مهمترین بخش این رساله فصول 2و3راشامل می شود،که به فهم ونقد حدیثی پرداخته است وماعلاوه بربیان نمونه هایی ازاین روایات ،به تحلیل ومبنای روش وی درتفسیراثری اشاره نمودیم.به طورکلی ازروایات ضعیف السندومحتوای اسرالیلیات پرهیزکرده است ورویکردثبوتی وقرینه یابی واستشهاد درذکرروایات داردوبرخی اخباراهل سنت رانیزبه همین جهت بیان کرده است.ساختارپایان نامه درابتداکلیاتی از زندگینامه واصول کلی روش های مفسران درذکر روایات مانند:موافقت بافرآن وحل تعارضات حدیثی واخبارواحد درتفسیراشاره کرده ایم ودرانتها موضوعات وگونه شناسی حدیثی نزدمفسرواقوال بزرگان راشرح داده ایم.درنقدمحتوایی به ندرت روایاتی که نقل کرده را رد یاابطال می کندودربحث سندی اغلب نام کتاب رابطور ارجاعی آورده است اگرچه درغیربخش روایی کتاب ،ازذکرنام منبع نیز اجتناب کرده است.

یکی از مسائل و موضوعاتی که اجمالاً مورد تأیید و توافق فِرَق مسلمان می باشد،ایناستکه پیامبر اکرم(ص) در تشریع احکام الهی به ویژه در عرصه های اجتماعی نقش داشته است، ولی چگونگی ایفای نقش، مبانی، کیفیت و گستره آن مورد بحث می باشد.رساله حاضر در پی آن است که به این مهم بپردازد ومشروعیتاختیارات پیامبر اکرم(ص) در تشریع احکام را تبیین و مورد برسی قرار دهد. در این بررسی با سه دیدگاه مواجه می باشییم.اول: مخالفان تشریع توسط پیامبر اکرم(ص)؛ دوم: موافقان مشروط ومحدود به قلمروهای اجتماعی وسیاسی، وسوم: نگاهی که محدودیتی برای تشریع توسط ایشان قائل نیستند.با عنایت بهدیدگاه های فوق؛ چهارنظریه شکل گرفته استکه عبارت است از؛الف) وحی انگاری سنّت نبوی(ص)؛ این دیدگاه در بین علمای شیعه وسنّی طرفداران زیادی دارد و پیامبر(ص) را فقط ناقل وحی می داند ونقشی برای پیامبر اکرم(ص)در تشریع قائل نیست.ب) اجتهاد النبی(ص)فیما لا نص فیه؛ پرچمدار این نظریه علمای اهل سنّت هستندو برای پیامبر(ص)حق اجتهاد قائل هستند وبر این باور می-باشند که ایشان در مواردخلاء نص،اجتهاد کرده اند. ج)تفویض امر الدینالی النبی(ص)؛ طرفدار اصلی این دیدگاه،علمای شیعه می باشند ومی گویند امر دین به پیامبر اکرم(ص) واگذار شده تا به هر نحوی مصلحت می باشد عمل نمایند.د)ولایت تشریعی واذن الهی. این نظرگاه؛ واگذاری کامل را نمی-پذیردوقائل به سرپرستی مشروط پیامبر(ص) بر شریعت می باشد.پس از تبیین ونقد وبررسی نظریه ها وآرای فریقین، نظریه چهارم پس از اصلاح وتکمیل به عنوان نظریه مختار انتخابگردیدهاست.براساسایننظریه،پیامبراکرم(ص) در چهارچوب اصول ومعیارهای قرآنی و وحیانی می تواند احکام الهیرا تشریع نماید وگستره اختیارات، به گستردگی مأموریت ورسالت ایشان می باشد.