نام پژوهشگر: سهیلا ابراهیمی کلایی
فاطمه صفری سهیلا ابراهیمی کلایی
یکی از مهمترین فاکتورهایی که می تواند اثرات سوء در اووژنز داشته باشد عوامل مورد استفاده در شیمی درمانی می باشند که در درمان بیماران سرطانی مورد استفاده قرار می گیرند. این داروها موجب مرگ سلول های گرانولوزا و سایر سلول های تخمدانی در حال تقسیم می شوند. مشخص شده که آنتاگونیست های gnrh قادر به مهار تقسیم در سلول های گرانولوزا و سایر سلول های تخمدانی در حال تقسیم می باشند پس در موقع شیمی درمانی می توان با استفاده از آنتاگونیست های gnrh موجب مهار تقسیم در این سلول ها شده و به این وسیله این سلولها را از اثرات سوء عوامل مورد استفاده در شیمی درمانی حفاظت نمود. هدف از این مطالعه بررسی تغییرات کمی فولیکول ها و میزان پرولیفراسیون سلول های گرانولوزای تخمدان بدنبال مصرف تیوتپا thiotepaو بررسی توانایی سترورلیکس در مهار اثرات تیوتپا می باشد. در این مطالعه از 30 موش بالغ 7هفته ای استفاده شد. این موش ها به 3 گروه تقسیم شدند. گروه کنترل، گروه آزمایش i و گروه آزمایشii. موش های گروه آزمایشi: این موش ها 4 روز متوالی روزانه mg/kg5/2 تیوتپا دریافت می کردند. موش های گروه آزمایشii: این موش ها قبل و همزمان با دریافت تیوتپا، سترورلیکس (آنتاگونیست gnrh) را هم به مقدار mg/kg25/0 دریافت می کردند سپس تخمدان ها برای مطالعه کمی و ایمنوهیستوشیمیایی برداشته شد. داده ها به صورت mean ± sem گزارش شده و برای مقایسه تفاوت بین میانگین ها از تست آماری anova tokayو نرم افزار spss استفاده شد. نتایج میکروسکوپ نوری نشان داد که تعداد فولیکول ها درگروه آزمایشi که تیوتپا دریافت کرده بودند، نسبت به گروه کنترول تا حد معنی داری کاهش یافت. تفاوت میانگین فولیکول های بدوی گروه تیوتپا و گروه کنترول با 001/0>p و فولیکول های اولیه با 003/0>p و فولیکول های ثانویه با 001/0>p و فولیکول های ترتیاریtertiary با 000/0=p از نظر آماری معنی دار می باشد. مقایسه ی میانگین فولیکول های بدوی، اولیه، ثانویه، ترتیاری بین دو گروه کنترول و آزمایشii، هیچ تفاوت معنی داری نشان نداد. یعنی سترورلیکس اثرات سوء تیوتپا را کاهش داده است. مطالعه ایمنو هیستوشیمیایی با استفاده از کیت ki-67 نیز نشان دهنده ی کاهش تکثیر سلول های گرانولوزا و سایر سلول های تخمدانی در گروه تیوتپا بود.مطالعه گروه آزمایشii نشان داد که سترورلیکس تا حدودی توانایی جلوگیری از اثرات سوء تیوتپا را دارا می باشد. تیوتپا با مهار میزان پرولیفراسیون و تکثیر سلول های گرانولوزا، موجب آسیب اووژنز می شود، احتمالاً، سترورلیکس نیز با کاهش fsh و lh موجب توقف تکثیر در سلول های گرانولوزا شده و باعث توقف رشد فولیکول ها و مانع بالغ شدن اوئوسیت می شود. به این وسیله اووژنز را از اثرات سوء تیوتپا حفاظت می کند. کلمات کلیدی:فولیکولوژنز- تیوتپا – سترورلیکس – gnrh