بررسی ژئوپلتیکی منطقه خلیج فارس و تاثیر پدیده جهانی شدن بر روند سیاسی ،اقتصادی و فرهنگی منطقه خلیج فارس . و اینکه پدیده جهانی شدن چگونه بر سیاست خارجی ، امنیت ، حاکمیت ملی وعدم همگرایی در این حوزه تاثیر گذار بوده است ،این تحقیق با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی با ابزارهای گردآوری ، مانند کتابخانه و اسناد به مطالعه پرداخته است. باید گفت که سیاست جهانی شدن برای کورهای منطقه ،تهدیداتی را ایجاد کرده است و فشار این پدیده ،یک سری تغییرات رفتاری را در میان حکام و مردم این منطقه موجب شده است.ساختار سیاست داخلی هر یک از این کشورها به همراه مشکلات فیمابین آنها از یک سو و تهدیدات سیاسی و امنیتی که بر اثر جهانی شدن به وجود آمده است از سویی دیگر ،لزوم تجدید نظر حکام این کشورها را در حل مشکلات بخش اول در جهت مقابله با بخش دوم ضروری می سازد. در مجموع باید گفت که با توجه به وحدت جغرافیایی و همگونی اسلامی منطقه خلیج فارس ، چنانچه کشورهای ایران، عراق و عربستان به عنوان مثلث استراتژیک این منطقه ، بتوانند سازوکارهای جهانی شدن رابا توجه به الگوی سازمانهای منطقه ای, در قالب یک ناحیه همگرا در بیاورند، اقتصاد و فرهنگ کشورهای منطقه از به هم پاشیده شدن نجات پیدا کرده و به تبع آن حضور قدرتهای فرامنطقه ای نیز هیچ توجیهی نخواهد داشت.

چکیده : محقق در پژوهش حاضر به بررسی عوامل موثر بر واگرایی قوم کرد نظام ج . ا . ا پرداخته و محل اجرا ، مناطق کردنشین( استان کردستان ) می باشد . با ظهور روز به روز برخی جریانات قومی کرد مخالف نظام در مناطق کردنشین که سعی در جدایی و فاصله انداختن این قوم از نظام مرکزی را داشتند اهمیت مطالعات قومی را درکشورمان دو چندان نموده است . به دلیل مرزی بودن قوم کرد این جریانات سعی دارند تا با تأثیر بر عوامل اقتصادی ، سیاسی ، فرهنگی و اجتماعی ، بر مخالفت های قوم کرد دامن زده و سبب واگرایی و تفرقه گردند . محقق سعی دارد با شناسایی عوامل موثر برواگرایی به راهکارهای منطقی و اساسی رسیده و به تقویت همگرایی قومی و ثبات اجتماعی جامعه کمک نماید . روش تحقیق از نوع توصیفی – تحلیلی بوده و روش گردآوری اطلاعات اسنادی ( کتابخانه ای ) می باشد که محقق با فرضیه سازی در خصوص موثر بودن عوامل مختلف (سیاسی ، اجتماعی، فرهنگی ، جغرافیایی ) پیدایش و گسترش واگریی جوانان کرد ایرانی با استفاده از تئوری ها ، نظرات و اطلاعات جمع آوری شده با شیوه تحلیل استنباطی بررسی نمود . لذا مشخص گردید عوامل موجود درمدل تحقیق بر روی واگرایی قومی جوانان کرد کردستان موثر بوده و پیشنهادات و راهکارهایی بر این مبنا بیان شده تا از وجود بحران در کردستان و واگرایی قوم کرد از حکومت مرکزی جلوگیری گردد .

چکیده: طرح هادی روستایی ازجمله پروژه هایی محسوب می گردند که در راستای فراهم سازی زمینه توسعه و عمران نقاط روستایی تهیه و اجرا می شوند. تجدید حیات و هدایت روستاهاازابعادکالبدی ،اقتصادی ،اجتماعی و فرهنگی از جمله اهداف طرح های هادی به شمار می آید. که در پایان نامه حاضر ،با عنوان: ارزیابی میزان تحقق اهداف طرح هادی روستایی در روستاهای کشور (مطالعه موردی روستای قلعه کهنه ،در شهرستان سقز) به این مقوله پرداخته شده است.هدف این پژوهش یافتن و شناخت چگونگی اجرای طرح هادی روستایی تأثیر آن بر جنبه های اجتماعی ،اقتصادی و کالبدی روستای قلعه کهنه می باشد. تحقیق حاضر به روش توصیفی – کاربردی وبا استفاده از مشاهدات میدانی و تکمیل پرسشنامه تدوین شده است. در این تحقیق از روش های مختلف جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و اسنادی، مصاحبه و پرسشنامه استفاده شده است. که جامعه آماری آن شامل خانوارهای روستای قلعه کهنه می باشد که بر اساس آمارسال1385 ، 109 خانوار مشتمل بر546نفراست واز این تعداد60خانواربه عنوان جامعه نمونه پژوهش ،طبق فرمول کوچران انتخاب گردید. اطلاعات اخذشده از پرسشنامه ها در فصل چهارم با استفاده از روش آمار استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت .با استفاده از نرم افزار اکسلexcel داده های کیفی به داده های کمی تبدیل شد و از طریق نرم افزار spss، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.و نتایج یافته ها نیز بیان شده است.بر اساس نتایج بدست آمده، اجرای طرح هادی در روستای قلعه کهنه بر جنبه های اقتصادی ،اجتماعی و کالبدی ازجمله ایجاد اشتغال ،افزایش درآمد ،کاهش مهاجرت ،افزایش آگاهی مردم و بالا بردن میزان مشارکت ،بهبود معابر ،بهبود کیفیت سیستم فاضلاب روستا و بهبود وضعیت مسکن روستاییان و... نقش مفیدی داشته است. در نهایت ضمن نتیجه گیری ، راهکارهایی در بهینه سازی وضع موجود و ساماندهی روستای قلعه کهنه بیان شده است. واژگان کلیدی: ارزیابی ، طرح هادی ، آزمون استقلال ، روستای قلعه کهنه ، شهرستان سقز.

هدف از این پژوهش بررسی نقش زنان تسهیلگر بر مشارکت اجتماعی زنان روستایی - مطالعه موردی روستاهای دهستان جواد آباد شهرستان ورامین استان تهران بود. بدین منظور با روش پیمایش با بهره گیری از پرسشنامه و با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای 300 نفر از زنان روستایی مورد مطالعه قرار گرفتند. پرسشنامه ها بصورت مصاحبه ای توسط پژوهشگر تکمیل گردید. نــتایج پژوهش نشان داد که بین نحوه انتخاب زنان تسهیلگر و مشارکت پذیری زنان روستایی رابطه معناداری وجود دارد. (p= 0/010) بین نسبت نقش تسهیلگر و ارتباط زنان روستایی با کارشناسان دولتی یا غیر دولتی (p=0/016) و نیز بین نسبت نقش تسهیلگر و هماهنگی تسهیلگر در برگزاری دوره های آموزشی (p=0/002) ، بین نسبت نقش تسهیلگر و دسترسی زنان به فرصت های آموزشی (p=0/001) رابطه معناداری وجود دارد. بین نسبت نقش تسهیلگر و توانایی زنان در ارائه راه حلهای مناسب (p=0/027) ، بین نسبت نقش تسهیلگر و اعتماد به نفس زنان برای اظهار نظرات در خانواده و روستا (p=0/000) ، بین نسبت نقش تسهیلگر و مشارکت زنان در تصمیم گیری ها در خانواده و روستا (p=0/002) رابطه معناداری وجود دارد. اما بین نسبت نقش تسهیلگر و عضویت زنان در تشکلها (p=0/170) و بین نسبت نقش تسهیلگر و بهبود وضعیت درآمد زنان روستایی (p=0/719) رابطه معنادار وجود ندارد. با توجه به نتایج پژوهش حضور زنان تسهیلگردر روستاها با افزایش مشارکت اجتماعی زنان درروستا همراه بوده است. اما به زعم زنان روستایی ، زنان تسهیلگر نتوانسته اند به زنان روستایی درزمینه اقتصادی کمک کنند و یا شاید کمتر تسهیلگران در این حوزه نقشی ایفاد کرده و بیشتر به فعالیتهای اجتماعی بسنده کرده اند. به نظر می رسد بایستی سیاستگذاران در برنامه ریزی های مرتبط با مشارکت زنان در روستا به این مهم توجه نمایند.

مرز سیاسی به پدیده ای اطلاق می شود که منعکس کننده قلمرو حاکمیت یک دولت بوده و مطابق قواعد خاص در مقابل حرکت انسان، انتقال کالا و یا نشر افکار، مانع ایجاد کند و دارای کارکردهای متفاوتی از جمله جداکنندگی، یکپارچه سازی، کشمکش، ارتباط و....می باشد. مرزها، حلقه ارتباط ما با بیرون و کشورهای همسایه است. امنیت مناطق مرزی و لزوم ایجاد و حفظ آن یکی از مهمترین مسائل هر کشور است بدون تردید ، داشتن مرزهای کنترل شده و مناطق مرزی بدون تنش و بحران در برقراری امنیت و اعمال حاکمیت دولت در هر کشور نقش کلیدی و هدایت کننده داشته و از سوء استفاده و دخالت های دشمنان داخلی و خارجی می کاهد و برنامه ریزی برای تأمین امنیت پایدار و پیشگیری از عدم تعادل آن امری اساسی و حیاتی برای نظام جمهوری اسلامی ایران به نظر می رسد با توجه به اینکه مناطق مرزی ایران اسلامی محل سکونت هموطنانی است که از نظر وضعیت اقتصادی، معیشت، اشتغال، مذهب و قومیت با وضعیت اکثریت قومی جامعه متفاوت است، دارای آسیب های امنیتی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی بوده و توجه به آن نیز می تواند دستاوردهای بسیاری در همین زمینه ها در برداشته باشد. لذا به منظور بررسی شاخص های امنیت پایدار و کنترل مطلوب مرزها به ویژه در مرز خراسان جنوبی، تحقیق حاضر تدوین شده است. مهمترین هدف این پژوهش شناخت تأثیر عوامل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی بر امنیت این منطقه به منظور جلوگیری از هرگونه تنش و کنش ضدامنیتی به شمار می رود. لذا بر این اساس فرضیه های تحقیق و پیرامون این عوامل و ابعاد اساسی آن تدوین و سپس با توجه به تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق نسبت به ارائه نتایج و پیشنهادهای کاربردی اقدام گردیده است. واژه های کلیدی: مرز، مرزنشین، امنیت، امنیت پایدار و کنترل مطلوب.

جمهوری اسلامی ایران با داشتن بیشترین همسایگان در منطقه خاورمیانه، از جمله کشورهایی است که به علت تنوعات قومی و نژادی و تداوم قومیت ها به داخل کشورهای همجوار و همچنین رقابت های موجود در منطقه دارای اختلافات دنباله داری با همسایگان خود می باشد. این اختلافات همواره امنیت مرزها را به صورت مستقیم و غیر مستقیم تحت تأثیر قرار می دهند. در بین مرزهای کشور، مرزهای غربی بیشترین تحولات و اختلافات مرزی را از زمان پیدایش داشته است. دریافته های کتابخانه ای به این نتیجه رسیدیم که عوامل موثر بر تهدیدات و امنیت مرزهای غربی مشترک با عراق به ترتیب اولویت عبارتند از: حضور نیروهای نظامی امریکا در کشور عراق، فعالیت گروههای مسلح و ضد انقلاب علیه نظام جمهوری اسلامی ایران، قومیت گرایی و جدایی طلبی، اختلافات اخیر جمهوری اسلامی ایران و عراق، قاچاق و ترددهای غیر مجاز که میزان شدت هر یک از عوامل فوق در قسمت های مختلف مرزهای غربی مشترک با عراق متفاوت است لذا چه راهی می توان اتخاذ کرد که به بهترین وجه از فرصتهای موجود در منطقه استفاده نمود؟ می توان با توسعه بازارچه های مرزی، افزایش سطح ترددهای قانونی، بالا بردن سطح ارتباطات مرزبانان دو کشور همسایه جمهوری اسلامی ایران و عراق و انجام اقدامات عمرانی هماهنگ در مناطق مرزی، زمینه بهره برداری از منافع ملی و منطقه ای را در مرزهای غربی مشترک با عراق مهیا نمود. مفاهیم کلیدی: امنیت ، هویت و هویت ملی، مرز و انواع آن، تهدیدات امنیتی و نظامی.

چکیده: سازماندهی سیاسی فضا و تقسیمات کشوری از مسائل مهمی است که امروزه دولت ها و حکومت ها برای اداره سرزمین و تقسیم سیاسی– اداری کشور در پی دستیابی به توازن و تعادل فضایی آنرا عملی و اجرایی می نمایند. سازماندهی سیاسی فضا بر اساس معیار و اصولی مشخص و اهداف از پیش تعیین شده در کشور برنامه ریزی و اجرایی می شود. نا برابری ناحیه ای و مکانی از مسائلی است که در امر سازماندهی سیاسی فضا باید مورد توجه قرار گیرد، در استان قم شاهد نابرابری شدید مکانی هستیم که بخشی از این نابرابری بدلیل عدم توجه به برخی معیارها و شاخص ها در سازماندهی سیاسی فضا و ارتقاء مکانی شهر قم پدیدار شده است. و این امر تحت تاثیر عوامل سیاسی تا حدودی بدور از اصول و معیارها صورت پذیرفته است و همچنین تاثیر پذیری از نظام حاکمیت ملی که همان نظام بسیط و متمرکز می باشد، و سبب بروز تمرکز گرایی و نابرابری ناحیه ای و محلی می شود. قم تنها استانی است که با تنها یک شهرستان تاسیس شده است، به همین علت این استان تنها یک حوزه انتخابی دارد. جایگاه سیاسی-مذهبی شهر قم و کارکرد آن باعث بالارفتن وزن ژئوپلیتیکی شهر قم و متفاوت سازی با دیگر مکانهای شهری ، استان شده و این مسئله در تمرکز گرایی و نابرابری مکانی نقش اساسی داشته است. و شهر قم را به یک هسته قوی که با رشد و توسعه سریع و دیگر مکانها حوزه نفوذ مناطق پیرامونی ضعیف که به شدت تحت تاثیر و نفوذ مرکز قرار داشته و فاقد رشد و توسعه می باشند مبدل ساخته است. کلید واژه: فضا، مکان ، سازماندهی سیاسی فضا، نابرابری مکانی ،ناحیه سیاسی ، ارتقاء مکانی ، استان

چکیده مذهب شیعه به عنوان مذهب رسمی کشور جمهوری اسلامی ایران و به عنوان محوراصلی پیام انقلاب نقش اساسی درمناسبات ایران با کشورهای منطقه ایفا می کند. و کشور عراق به عنوان کشور شیعی و همسایه در کنار ایران است و همگرایی مذهبی می تواند کارکردهای مناسبی در روند ایجاد دوستی بین 2 کشور داشته باشد. در این تحقیق در فصل اول پس از بیان مسئله و طرح سوال وفرضیه چارچوب ماهوی تحقیق مشخص می شود در فصل دوم نظریاتی که من باب همگرایی مذهبی بیان شده از جمله نظرات دکتر عزت الله عزتی در کتاب ژئوپلیتیک شیعه که در راستای تحقیق است بیان می گردد. در فصل سوم چارچوب جغرافیایی کشورعراق و نحوه پراکندگی قومی و مذهبی در عراق هم به صورت مشروح و هم به صورت نقشه ارائه می شود و در فصل چهارم به صورت مشروح به چهارسوال اصلی این تحقیق یعنی فرصت ها و تاثیرات مذهب شیعه در مناسبات ایران با عراق ، چالش های موجود در روند همگرایی، نقش ابر قدرت ها در روند همگرایی مذهبی و مختصری از روند همگرایی ایران با سایر کشورهای شیعی همجوار (عمان، بحرین، آذربایجان، پاکستان، عربستان ) مورد بررسی قرار گرفته . و نهایتاً در فصل پنجم، جمع بندی و خلاصه بندی پیشنهاداتی در مورد همگرای مذهبی شیعی به صورت مشروح و نمودار ارائه می گردد.

یکی از ملزومات دستیابی به توسعه پایدارشهری خلق چشم اندازهای زیبا وموزون است.وجودچشم اندازهای ناهماهنگ وآلوده حاکی از نابرابریهای اجتماعی، اقتصادی در میان ساکنان یک شهر است.گسترش مناطق حاشیه نشین شهرها وآلودگی فضایی محصول فرایندهای غیرعدالت محور در نظام های سیاسی است. بررسی سیاست های مختلف اعمال شده در دوره های مختلف که در ساختار اجتماعی ،اقتصادی و کالبدی شهرانزلی تاثیرگذاربوده است و باعث تغییراتی در چشم انداز ومحیط زیست شهری شده است وهمچنین بررسی میزان تاثیر گذاری و تاثیر پذیری ارگان ها و سازمانهای مختلف در ساختار مدیریتی شهرانزلی ونقش وجایگاه شهروندان ومیزان رضایتمندی آنان از اهداف این پایان نامه است.

مباحث پایان نامه شامل: خلاصه، اهداف، روش های اجراء و نتایج بدست آمده نقش و اثرات مثبت همگرایی در زمینه های گوناگون امری اثبات شده و اجتناب ناپذیر است. عــرصــه سیـاست خارجــی هــر کشــور تـرکیبـــی از چالش هــا (challenges) از یک سو و فـرصت ها (opportunities) از سوی دیگر است و در این میان هنر دیپلماسی در شناخت صحیح چالش ها و فرصت ها و برنامه ریزی مناسب در جهت دستیابی به حداکثر منافع ممکن است. در این میان بی تردید هر کشور اولویت اصلی سیاست خارجی خود را در مناطق پیرامونی و به عبارتی همسایگان تعریف می کند. کشور ج.ا.ایران نیز در مناطق پیرامونی خود باز بر سیستم های (subsystem) مختلف و متنوعی مواجه است. در این پژوهش سعی شده تا با مطالعه زمینه های همگرایی ج.ا.ایران با دو حوزه آسیای مرکزی و خلیج فارس چالش ها و فرصت های موجود بررسی گردد، چه درک صحیح از چالش ها و فرصت های موجود می تواند به اتخاذ یک دیپلماسی پویا که بتواند متضمن تأمین منافع ملی کشور باشد کمک شایانی نماید. در نهـایت امیــــد آن می رود این پـــژوهش بتواند نقـاشــی بس کوچک در راستـــای تــوسعــه ایــران بـزرگ بردارد.

یکی از مسائل مهم شهرهای امروزی، بحث هویت شهری در آنها می باشد.کم توجهی به ابعاد و عوامل هویت بخش در محلات شهری باعث ایجاد محیط هایی مصنوع و تهی از هویت انسانی می گردد.از نتایج این امر ،کاهش میزان مشارکت شهروندان ، پایین بودن احساس تعلق مکانی ،کاهش روابط همسایگی و انگیزه ساکنان برای ادامه سکونت در آن شهر می باشد.لذا شناخت شاخص های تأثیر گذار بر هویت شهری و بررسی نتایج حاصل از بکار بردن آنها در زندگی شهری می تواند به حل بسیاری از مشکلات ناشی از بی هویتی این گونه شهرها کمک نماید.در این راستا این پژوهش با حجم نمونه 383 نفر در محدوده ناحیه 7 شهرداری منطقه دو تهران انجام گرفته است.روش تحقیق توصیفی-تحلیلی بوده و داده های جمع آوری شده از طریق پرسشنامه با استفاده از نرم افزار spss که بدلیل وجود پارامتر های کیفی، از طریق ضریب همبستگی اسپیرمن توصیف و تحلیل شده اند.نتایج حاکی از آن است که رابطه معناداری میان متغیرهای مستقل (کیفیت محیط کالبدی، مشارکت شهروندان، حس تعلق و روابط همسایگی) و متغیر وابسته (هویت شهری) وجود داشته که بیانگر رد شدن فرض صفر و اثبات فرضیه تحقیق می باشد. واژگان کلیدی: هویت شهری، روابط همسایگی، حس تعلق ، مشارکت شهروندان،کیفیت کالبدی محیط

در این تحقیق در 5 فصل به بررسی مناسبات ژئوپلیتیکی سه کشور ایران ،سوریه ولبنان پرداخته شده است.در فصل اول کلیات تحقیق شامل بیان مساله،سوالات و فرضیات تحقیق،روش شناسی و شیوه گردآوری مطالب آورده شده است. فصل دوم دیدگاه و نظریات و متونی که در خصوص مناسبات کشورهاست بیان شده است درفصل سوم خصوصیات این سه کشور،موقعیت انها در نظام جهانی ومناسبات متقابل آنها توضیح داده شده است. فصل چهارم به سوالات تحقیق در قالب فرضیه های طراحی شده پاسخ داده شده است. فرضیه اصلی تحقیق عبارت است از اینکه به نظر می رسد مناسبات ژئوپلیتیکی ایران با دو کشور سوریه و لبنان بر مبنای یک مدل رفتاری واقع گرایانه و برنامه ریزی شده قرار دارد. برای اثبات این فرضیه، ،مدل های برنامه ریزی شده ، بحرانی و تاکتیکی را در رفتارهای سیاسی بررسی کردیم. نکته مهم و حائز اهمیت این است؛ که آیا این مدل های رفتاری در مناسبات با کشورهای مختلف بر پایه و بر مبنای واقعیت های ژئوپلیتیکی و همچنین مسائل و منافع ملی در حوز? جغرافیای سیاسی و انسانی است؟و آیا می توان هرم شکل گرفته ازاین مدل ها را منطبق با هرم آرمان ملی دانست؟ آنچه در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفت این است که آیا رفتار سیاست مداران در طول بیش از 30 سال انقلاب اسلامی توانسته آرمان ملی و منافع ملی را بر پای? تحلیل های ژئوپلیتیکی قرار دهد؟ در پایان با بررسی ها و مطالعات انجام شده برمبنای مدل رفتاری و بر اساس فرضیه به این نتیجه رسیدیم که در طول 5 دولت روی کار آمده پس از انقلاب، نگاه سیاست خارجی به سوریه و لبنان یک نگاه بلند مدت بوده است .آنچه می توان گفت این است که؛ از یک سو جمهوری اسلامی ایران ، سوریه و لبنان به لحاظ ژئوپلیتیک خاص سه کشور با هم ارتباط تنگاتنگی پیدا کرده اند، که این ارتباطات ،به حوز? اجتماعی و افکار عمومی هم رسیده است روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است و نوع تحقیق کاربردی است . شیوه جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و مبتنی بر اسناد و مدارک می باشد وپس از جمع آوری اطلاعات، بر حسب شاخص ها، اطلاعات تجزیه وتحلیل و طبقه بندی شده و مطالب انتخاب شده مورد تحلیل محتوایی قرار گرفته است.

ایران کشوری است با پیشینه ای تاریخی و چند هزار ساله و این امری است که هر ایرانی که امروز در مرزهای دولت مدرن ایران زندگی می کند باید در نظر داشته باشد. کشور ایران به مثابه دولت ملی پیشینه ای تقریبا صد ساله دارد اما به مثابه یک تمدن چند هزار سال و سرزمینی به مرتب پهناور تر از ایران کنونی را شامل می شود. ایران دارای ده ها قومیت، حدود پنجاه زبان، صدها گویش و ... است که هر یک از آنها دارای پیشینه تاریخی خود هستند، آداب و رسومی دارند و آیین هایی خاص خود را که بسیار با ارزش هستند در دل خود حفظ کرده اند. با وجود این، این تنوع فرهنگی و قومی بسیار گسترده ایران را در وضعیتی متناقض قرار می دهد: از یک سو ایران مدرن به مثابه یک دولت ملی نیاز به وحدت و یکپارچگی زبانی و فرهنگی و اجتماعی دارد و از طرف دیگر این یکپارچگی اگر بخواهد مدل خود را از سایر دولت های ملی به ویژه دولت های ملی اروپایی که در قرن نوزدهم تشکیل شدند، بگیرید، نه تنها امکان پذیر نیست، بلکه یک خطر هم محسوب می شود. البته منظور از یکپارچگی مطلق این نیست که یک زبان، یک فرهنگ و یک شیوه زندگی و ... به زور و یا با تشویق به همه تحمیل شود. چنین کاری ایجاد وحدت ملی نمی کند و برعکس ایجاد شکاف ملی می کند. این همان برنامه ای است که در دوره پهلوی اول پیش گرفته شد و نتایج آن معکوس بودند. از این رو ، پایان نامه حاضر بر آن است تا نشان دهد که، رسانه ها و در میان آن ها به ویژه به رسانه تلویزیون (سیمای جمهوری اسلامی) به عنوان یکی از موثرترین ابزارها چگونه می تواند در یکپارچگی فرهنگی، اجتماعی و سیاسی و در برقراری ارتباط با اقوام موثر عمل نماید. بر این اساس معرفت شناسی و هستی شناسی ژئوپلتیک رسانه در جمهوری اسلامی ایران و نیز تبیین نقش و کارکرد رسانه ملی و بخصوص سیمای جمهوری اسلامی در انسجام و تقویت همگرایی قومی در جمهوری اسلامی ایران مهمترین هدف این پایان نامه را تشکیل می دهد. اینکه کارکرد یا کارکردهای رسانه ای زمینه ساز همگرایی قومی و یا بالعکس واگرایی قومی در سیمای جمهوری اسلامی کدامند؟ و نیز سیمای جمهوری اسلامی با استفاده از کدام راهکارها می تواند تهدیدات ناشی از تنوع قومیتها را در ایران به فرصت تبدیل نماید؟ مهمترین سوال های تحقیق حاضر را تشکیل می دهند. نتایج تحقیق نشان می دهد که کارکرد مثبت سیمای جمهوری اسلامی ایران (آموزشی، توزیعی، تعمیم و یکپارچه سازی، برجسته سازی، پالایشی، جامعه پذیری و فرهنگ پذیری ) منجر به تقویت همگرایی و انسجام ملی و کارکرد منفی سیما (تخریب هویتی ، انعکاس اختلافات قومیتی) منجر به واگرایی و تشدید بحران هویت قومی در ایران خواهد شد.

عراق جدید واجد تحولاتی است که تغییر در ساختار قدرت و هویت آن باعث دگرگونی هایی در ژئوپلوتیک و رویکردهای بازیگران خاورمیانه ای شده است. حضور شیعیان و اکراد در ساخت قدرت بغداد، حذف رژیم کینه توز بعثی، تغییر رویکرد «عربی – سنی » به « عربی – شیعی – کردی» در فضای سیاسی عراق، فرصت های بوجود آمده در عراق جدید در جهت منافع وامنیت ملی ایران است. حضور بازیگر فرامنطقه ای امریکا و بازیگران منطقه ای دیگر در آمایش و روند تحولات عراق نوین باعث اتخاذ استراتژیهای سیاسی امنیتی ویژه ایران در قبال این واقعییات شده است. در این راستا حضور اقوام قومی و مذهبی عراق و وحدت و همگرایی این اقوام نقش بسزایی برای اهداف و منافع ایران بازی میکند. حضور شیعیان در راس هرم سیاسی عراق، عنصر کردی، مسائل مرزی، منافع بازیگران منطقه ای و... از جمله دغدغه هایی است که رویکرد های استراتژیک ایران در عراق را توجیه و تبیین می نماید. پژوهش ذیل در پی تحلیل رویکردهای سیاسی – امنیتی ایران در قبال تحولات عراق نوین می باشد و با بررسی فرصت ها و چالش های امنیتی ایران در این کشور، سعی در ارایه رویکردهای بهینه استراتژیک در قبال تحولات عراق نوین در جهت افزایش و کارایی امنیت ملی ایران دارد. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی میباشد و نتیجه این تحقیق : همگرایی اقوام عراق و ایجاد یک کشور باثبات سیاسی ، اقتصادی و امنیتی و جلوگیری از نفوذ کشورهای فرا منطقه ایی و در نهایت بوجود آمدن فضای امنیتی مناسب در شرق جمهوری اسلامی ایران در راستای منافع و امنیت ملی ایران میباشد .

تحولات صورت گرفته در محیط پیرامونی، تهدیدات جدید و همچنین ظرفیت های طبیعی موجود در مناطق پدافندی ج. ا. ا. در بستر فعالیت های انسانی، بایستی پایه و اساس غالب برنامه ریزی های محیطی و آمایش مناطق را تشکیل دهد. مناطق پدافندی پس از جدایی قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء(ص) از نیروی هوایی در نه منطقه طراحی و شکل گرفت. عدم لحاظ کلیه اصول و چهارچوب های منسجم، با در نظر گرفتن شاخص های درون سازمانی، برون سازمانی و تهدیدات تأثیرگذار ، باعث ناپایداری در الگوی تقسیمات صورت پذیرفته در این خصوص گردیده است. این پژوهش با ارائه فرضیه مبنی بر اینکه به نظر می رسد مرزبندی های انجام شده در مناطق پدافندی نیاز به تجدید نظر دارد به بررسی و تحلیل شاخص های مد نظر قرارگاه پدافند خاتم الانبیاء(ص) می پردازد. با رویکرد فلسفی تحقیق مبتنی به جغرافیای کارکردی و پوزیتیوسمی(اثبات گرایی)، به بررسی و کنکاش پیرامون متغیرهای درگیر در این حوزه پرداخته وبا گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه ای ، بهره گیری از روش توصیفی – تحلیلی، تجزیه و تحلیل مطالب مدل مناسبی در این خصوص ارائه شد. مدل طراحی شده را در بستر جغرافیای طبیعی و انسانی ایران و مناطق نه گانه به بوته آزمایش گذاشته و کمیت ها و کیفیت های هر شاخص در مدل پیش گفته را توسط نرم افزار gis احصاء و در جدول سلسله مراتبی برابر روش جغرافیای کارکردی تنظیم گردید. تفاوت های محسوس و تأثیرگذار شاخص های توپوگرافی ، تقسیمات کشوری، نقاط حساس، اقلیم، وسعت جغرافیایی و زیرساخت های پشتیبانی به عنوان متغیرهای درون سازمانی ، آسیب پذیری مرکز فرماندهی و امکانات و تسهیلات پدافندی به عنوان متغیر های درون سازمانی و تهدیدات فرضیه پیش گفته را به اثبات رساند و نیاز به تجدید نظر و بازنگری در مرزبندی مناطق پدافندی را ضروری دانست.همچنین یافته های پژوهش نشان می دهد که در پیاده سازی الگوی جدید در منطقه جنوب تغییر محل مرکز فرماندهی کمترین هزینه و بالاترین کارایی را در منطقه فراهم می آورد.

تحریم ها یکی از مباحث مهم در حوزه ی جغرافیای سیاسی بوده است دراین راستا باید تاثیرات تحریم های بین المللی مورد تحقیق و پژوهش واقع شود به عبارت دیگر تحریم های بین المللی میتواند به اشکال گوناگون از جمله خودداری از اعطای ویزا، کاهش سطسح نمایندگی های سیاسی،جلوگیری از عضویت کشور در سازمان های بین المللی و هر گونه اقدام برای به مخاطره انداختن ساختار سیاسی – اجتماعی جمهوری اسلامی ایران باشد که با محدود کردن اهداف سیاست ها و برای رسیدن به آرمان ها در این تحقیق به آن پرداخته می شود. واژگان کلیدی: تحریم، تحریم های بین المللی ، جمهوری اسلامی ایران، ایالات متحده، سیاست خارجی

بافت های قدیم شهرهای کشور زمانی با ساختار و کارکردی متناسب با نیازهای ساکنین خود ، از پویایی و صلابت خاصی برخوردار بوده اند. لیکن با افزایش ناگهانی تغییرات شهرنشینی در 4 دهه اخیر ، نه تنها مرکزیت خود را از دست داده اند ، بلکه حتی قادر به انطباق با تغییرات و ارائه حیات روزمره خود نیز نمیباشند . از این رو امروزه به عنوان نقاط مسئله دار شهری یا به عبارتی وصله های ناجوری بر بدنه شهرها مطرح می باشند . فقدان مدیریتی مسئول که بتواند این بافت ها را با تغییرات سریع ساختاری و کارکردی جدید مبتنی بر مدرن گرایی در شهرها همگام سازد ، آنها را در تنگنای عدم قابلیت و عدم انطباق با نیازهای جدید گرفتار می آورد . به همین جهت این بافت ها نه تنها جمعیت اصیل و بومی خود را از دست داده اند ، بلکه به محل استقرار مهاجرین (به ویژه روستایی ) و اقشار کم درآمدی که به دنبال ارزانترین نقطه شهری برای سکونت بوده اند ، تبدیل شده اند . در نتیجه به نظر می رسد وضعیت اقتصادی – اجتماعی و فرهنگی ساکنین جدید در کنار کم توجهی مدیریت شهری در ارائه تسهیلات ، جهت احیای این بافت ها سبب فرسودگی بیشتر آنها گردیده است . در نتیجه محیط نامناسب و ناپایداری شکل گرفته است که عده زیادی از هموطنان ما محکوم به زیست در آنجا هستند . محیطی که شکوفایی و تعالی انسان را با خطری جدی مواجه ساخته و منجر به ناپایداری اجتماعی، ابتدا در محدوده بافت و سپس در نقاط دیگر شهر می گردد . به نظر می رسد برخورد نابرابر مدیریت شهری در ارائه امکانات و خدمات به محلات مختلف شهر نه تنها محلاتی چون محله های محدوده های مورد مطالعه را در انزوای غیر منصفانه ای قرارداده است ، بلکه به فرسودگی بیشتر بافت آن نیز کمک نموده است . از این رو این تحقیق بر آن است که با

پیچیده شدن مسائل شهری درقرن اخیرضرورت تهیه طرح های توسعه شهری را فراهم نمود.از آنجایی که، هدف ازتهیه واجرای طرح جامع شهری اردبیل درجهت کاهش مشکلات این شهر بوده است. اما طبق بررسی های انجام شده، این طرح باوجود همه تمهیدات، رویکردها و ابزارهای قانونی خود، بنا به دلایل مختلف نتوانسته درجهت اهداف خود موفق باشد. بنابراین شناسایی عواملی که در ناکارآمدی طرح های توسعه شهری از جمله، طرح جامع شهری اردبیل موثر بوده اند، هدف اصلی مطالعه حاضرمی باشد. این پژوهش به روش توصیفی _تحلیلی، و بر پایه مطالعات کتابخانه ای و میدانی بوده، که برای اندازه گیری سوالات پرسشنامه از طیف لیکرت، و از نرم افزارspss، برای تجزیه و تحلیل های توصیفی، و برای تهیه نقشه ها از نرم افزارgis، استفاده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد: نبود نظارت کافی ازطرف سازمانهای مسئول به هنگام اجرای طرح ها به ویژه در اردبیل، نبود نیروی انسانی متخصص در شهرداری، نداشتن منابع مالی کافی، و عدم حمایت مالی ازطرف دولت، عدم همکاری نهادها و سازمانها از جمله شورای اسلامی شهراردبیل با شهرداری، عدم مشارکت مردم به ویژه هنگام اجرای طرح ها، در ناکارآمدی طرح جامع شهر اردبیل تاثیر بسزایی داشته اند . کلیدواژه: آسیب شناسی، ناکارآمدی، طرح های توسعه شهری، طرح جامع اردبیل .

شهر تنیده از مفاهیم کالبدی، اجتماعی، فرهنگی با هدف ایجاد محیطی مناسب برای زندگی و بالندگی شهروندی است و هماهنگی و انطباق آن با نیازهای شهر و شهروندان عامل اصلی در ایجاد محیط زیست مناسب و مطلوب شهری است. مهمترین و اصلی ترین شاخصه واحد محلی، وجود اجتماع انسانی به هم پیوسته و متشکل از فضاهای جغرافیایی است که در آن انسانها ادراک مشترکی نسبت به ویژگیها و منافع یکدیگر داشته باشند و برای دستیابی به این مقصود به طور مستقیم در تأسیس نهادهای محلی برای اداره امور محیط زندگی خود اقدام نمایند. به موازات افزایش میزان شهرنشینی و گسترش شهر تهران و نیز اهمیت منطقه ده تهران این پژوهش کوشش مینماید با بهره گیری از دو روش گردآوری کتابخانه ای (توصیفی- تحلیلی)و میدانی به بررسی جایگاه ناحیه ها و محلات و تأثیرات سیاسی- اجتماعی آنها در مدیریت شهری تهران بپردازد.

تحقیق حاضر با هدف « بررسی پراکندگی جغرافیایی فقر و آثار امنیتی و انتظامی آن در استان گیلان» انجام شده است. نوع تحقیق کاربردی و از نظر روش ؛ توصیفی ـ تحلیلی می باشد. روش اجرای پژوهش پیمایشی(میدانی) بوده و برای جمع آوری داده های بخش میدانی از ابزار پرسشنامه بهره گرفته شده است. برای بخش نظری پژوهش حاضر از روش اسنادی با استفاده از فیش برداری بهره گیری شده که بدین روش مطالب نظری و آمار و ارقام موجود در زمینه موضوع تحقیق از منابع گوناگون از جمله؛ کتاب ها ، نشریات، آمارنامه ها و طرح های تفصیلی گرد آوری شده است.جامعه آماری این تحقیق شامل 478نفر از ساکنین شهرستان های انزلی، رشت، صومعه سرا و فومن ، در استان گیلان می باشند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای ـ طبقه ای انتخاب گردیدند.پس از جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه، با استفاده از نرم افزار آماری spss به بررسی رابطه بین متغیرها پرداخته شد که جهت آزمون فرضیه ها از آزمون t مستقل و همبستگی استفاده شده است. نتایج یافته های پژوهش نشان می دهد که از نظر پاسخگویان این پژوهش ، پدیده فقر در مناطق فقیر نشین گیلان سبب نا امنی گردیده است. با توجه به مقایسه نظر پاسخگویان ، جرم خیزی در این مناطق سبب نا امنی است. با توجه به مقایسه نظر پاسخگویان مناطق فقیر نشین و مرفه نشین جامعه نمونه پژوهش ، مشخص شد که ابعاد جرم خیزی در میان مناطق فقیر نشین استان به مراتب بیشتر است. بر این اساس همه فرضیه های پژوهش مورد تایید قرار گرفتته اند. در واقع رابطه بین پدیده فقر و نا امنی اجتماعی اثبات شده است ، بنا براین برای افزایش میزان امنیت اجتماعی جامعه مورد مطالعه، لازم است به حداقل معیشت و رفاه جامعه مذکور توجه شود.

با فروپاشی اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی و متعاقب آن نظام دوقطبی که به دوره جنگ سرد خاتمه داد، یکی از کشورهایی که به استقلال رسید، جمهوری آذربایجان بود که با توجه به مشترکات فراوان با جمهوری اسلامی ایران و برای پر کردن خلاءهای حمایتی و ژئوپلیتیکی خود به آغوش ایران پناه آورد ولی با حضور حساب شده سایر قدرت ها به خصوص جریان مقابل و ضد ایرانی، به تدریج از گرایش و وابستگی آذربایجان به ایران کاسته و باعث دلسردی و فاصله روابط ایران و آذربایجان گردید. با توجه به اینکه از نظر تاریخی، فرهنگی، دینی، مذهبی، نژادی، زبانی، منافع و تهدیدات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی اشتراکات زیادی بین دو کشور ایران و آذربایجان وجود دارد رفتار و عملکرد مناسب و القاء اینکه بازی برد، برد برای هر دو کشور سود دارد و زیان و خسران یکی تاثیر مستقیم بر دیگری داشته، زمینه همگرایی و ارتقاء روابط به سطح قابل قبول تا آنجایی که از این دو کشور انتظار می رود، دست یافنتی تر می نمود و در مقابل عواملی چون رابطه آذربایجان با غرب و کشورهای مقابل ایران، تعیین رژیم حقوقی دریای خزر، رابطه ایران با ارمنستان و ناسیونالیسم آذری(آرمان آذربایجان بزرگ) باعث واگرایی و جدایی ایران و آذربایجان می گردد. البته وجود کشورهایی چون ترکیه و رابطه شان با آذربایجان بی تاثیر نبوده و اتخاذ تصمیم های جدید و مناسب توسط ایران هم می توانست سطح روابط فی مابین را ارتقاء بخشد. این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی در پی شناسایی علل کاهش مقبولیت ایران در آذربایجان و چگونگی عملکرد کشورهای دیگر چون ترکیه در دستیابی به روابط همه جانبه است و اینکه، ایران چه اقداماتی برای بهبود روابط با آذربایجان می تواند انجام دهد. با استفاده از روش کتابخانه ای و فیش برداری از کتاب ها، فصل نامه ها و آرشیو اسناد و پایان نامه ها، مطالعه مقالات و استفاده از منابع اینترنتی و سایت های علمی و اطلاعاتی مربوطه به این نتیجه رسیدیم که حضور قدرت های منطقه ای در آذربایجان منجر به کاهش سطح روابط تهران باکو شده است. کلید واژه ها: ایران، آذربایجان، رابطه سیاسی، قدرت منطقه ای، قفقاز

کشور ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی خود یعنی قرار گرفتن در منطقه خاورمیانه به عنوان منبع انرژی و همجواری با شبه قاره هند با جمعیت بسیار بالایش به عنوان مصرف کننده انرژی می تواند نقش اصلی را در معادله انتقال انرژی به شرق بازی کند. موقعیت ژئواستراتژیک، جمعیت کمی و کیفی سرزمینی، منابع سرشار از انرژی، و ظرفیت های بالقوه و بالفعل رشد و توسعه، ایران را مرکز ثقل اهرم سیاست خارجی قدرت های بزرگ قرار داده است. پاکستان کشوری است که به لحاظ جغرافیایی دارای موقعیت ویژه اقتصادی و سیاسی در شرق ایران و شبه قاره می باشد. از مجموع عوامل همگرایی که می تواند در مناسبات بین دو کشور پاکستان و ایران تقویت شود و زمینه ساز همکاریهای گسترده گردد و همچنین کمک به حل یا کاهش منازعات موجود در سطح منطقه ای شود عبارتند از: 1- عوامل اقتصادی ( انرژی، کریدور شمال – جنوب و شرق – غرب ) 2- عوامل همگرایی ( مرز، امنیت ، عوامل خارجی ) مهمترین اهدافی که این نوشتار دنبال می نماید بررسی عوامل اقتصادی موجود بین دو کشور در جهت تقویت مناسبات منطقه ای می باشد. برای رسیدن به این مهم، روش بکارگیری تحقیق بصورت توصیفی تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات به شیوه ی کتابخانه ای می باشد. اصلی ترین نتیجه ای که می توان از کل این تحقیق گرفت این است که دو کشور ایران و پاکستان در کنار اهداف سیاسی، اهداف اقتصادی، فرهنگی و امنیتی خود را نیز بصورت گسترده تر دنبال نمایند و طبیعتاً بنابر ماهیت همگرایی که بین دو کشور فی النفسه موجود است، بتوانند ضمن تقویت بنیه اقتصادی در حل منازعات منطقه ای نقش بسیار ارزنده ای را ایفا نمایند و عوامل واگرا را در سطح روابط خود کاهش دهند. کلید واژه : جغرافیای سیاسی - ایران - پاکستان