شیمی کربوکسیلات فلزهای واسطه نقش عمده ای در توسعه شیمی معدنی نوین داشته است. کمپلکس های سه هسته ای مرکز اکسو فلزات واسطه ی d3 با فرمول کلی [m3o(rcoo)6(l)3]0/±nnx?•xs و xs•[m2m´o(rcoo)6(l)3] (m و m´: فلز واسطه، rcoo?: آنیون کربوکسیلات پل ساز، l: لیگاندهای تک دندانه x?: آنیون همراه و s: مولکول های حلال) از دسته ی ساده ترین ترکیبات چند هسته ای هستند که بسیار مورد مطالعه قرار گرفته اند. این ترکیبات تشکیل یک آرایش مثلثی از فلزات با یک اکسی‍ژن در مرکز سه گوشه ای می دهند که با گروه های کربوکسیلات به یکدیگر متصل شده اند. سه لیگاند انتهایی آرایش هشت وجهی اطراف هسته ی فلزی را کامل می کنند. این ترکیبات چند هسته ای برای بررسی نظریه های مغناطیس، جفت شدگی الکترونی بین هسته های فلزی و مطالعه اندرکنش های انتقال الکترون مورد استفاده قرار می گیرند. این ترکیبات خواص زیستی جالبی در حوزه ی شیمی معدنی زیستی از خود نشان می دهند. همچنین در جدیدترین تحقیقات این کمپلکس ها به عنوان پیش ماده برای سنتز نانو مغناطیس های تک مولکولی، سیستم های کاتالیزوری نانو و نانو لوله ها کاربرد داشته اند. در این طرح تحقیقاتی چهار کمپلکس جدید سه هسته ای مرکز اکسو از انواع [m3(µ3-o)(µ-oocr)6l3]n+، [m2m´(µ3-o)(µ-oocr)6l3] و [m2m?(µ3-o)(µ-oocr)6l3]n+ با فلزات کروم، منگنز، آهن و 2-فوران کربوکسیلیک اسید به عنوان لیگاند پل ساز تهیه و شناسایی آن ها توسط روش های طیف سنجی زیر قرمز میانه و دور، فرابنفش-مرئی ، تجزیه عنصری، طیف سنجی جذب اتمی و بررسی های بلور شناختی پراش پرتو x انجام گرفت. واژگان کلیدی: کمپلکس های مرکز اکسوی سه هسته ای، 2-فوران کربوکسیلیک اسید، کربوکسیلات فلزات، ساختار بلوری ?

در این پروژه¬ی تحقیقاتی، چهار کمپلکس تک¬ و دو¬هسته¬ای از فلزهای نیکل، مس و منگنز با استفاده از لیگاند جدید 2-هیدروکسی¬استوفنون¬s-آلیل¬ایزوتیوسمی¬کربازون.هیدروژن¬برمید (1، hbr.l2h) و با فرمول¬های کلی [pip2l2ni]، [2mnl] و [2l2cu،ch-2?، o-2?] تهیه گردیده¬است (pip: پیپرازین). کلیه¬ی این ترکیب¬ها به¬وسیله¬ی روش¬های ir، آنالیز عنصری، نقطه¬ی ذوب و هدایت¬سنجی شناسایی شده¬اند. هم¬چنین ساختارکمپلکس¬ها به¬وسیله¬ی پرتونگاری اشعه¬ی x، تعیین گردید. ساختارها کمپلکس¬های نیکل و مس به¬صورت چهارگوشه¬ای¬مسطح و با فلز منگنز به¬صورت هشت¬وجهی بوده و تمامی ساختارها انحراف¬یافته هستند. در این کمپلکس¬ها، لیگاند از طریق اتم-های نیتروژن هیدرازونی، اکسیژن فنولی پروتون¬زدایی شده و نیتروژن تیوآمیدی به¬صورت سه¬دندانه¬ی¬¬ (o2n) دو آنیونی عمل می¬نماید. در مورد کمپلکس¬های دو هسته¬ای نیکل، علاوه ¬بر اتم¬های دهنده¬ی لیگاند، اتم نیتروژن مربوط به لیگاند آزاد پیپرازین نیز به فلز مرکزی متصل گشته¬است و دو هسته را به یکدیگر متصل می¬نماید. کمپلکس مس(ii) با ساختاری منحصر به فرد برای اولین بار سنتز گردیده است.