انقلاب مشروطه ایرن یکی از مهمترین رخدادهای تاریخ معاصر ایران محسوب می شود . حضور زنان در حرکتهای سیاسی و اجتماعی آن دوره از مسائل مهمی بوده که کمتر به آن پرداخته شده در این پژوهش سعی بر این شد که در ابتدا شرایط سیاسی- اجتماعی و اقتصادی دوره قاجار (مشروطه) عنوان شود و با نگاهی به موقعیت زنان در این دوره و اینکه جگونه خود را از کنج خانه ها به اجتماعی کشاندند و دوشادوش مردان به جهت موفقیت انقلاب مشروطه تلاش کردند. حضور زنان در واقعه تنباکو تا تشکیل انجمن ها و احزاب و انتشار روزنامه از مسائلی است که در این پژوهش به آن پرداخته شده است. زنان در این دوره با تأسیس مدارس دخترانه سعی در بیداری فکری جامعه زنان آن روز داشته اند . اهداف این پژوهش ، شناخت تفکر و جایگاه زن در انقلاب مشروطه، برخوردزنان با مشکلات اجتماعی و قبول مسئولیت زنان در جامعه سنتی می باشد. روشی که در این پژوهش از آن استفاده شده است مراجعه به کتابهای مختلف روزنامه ها ، مقاله ها بوده است.

تاریخ صفویه نقطه عطفی در حیات ملی ایرانیان به حساب می آید که به واسطه رسمی سازی مذهب تشیع و نیز در ابعاد ملی، مذهبی ایرانیان تأثیرات ژرفی بر اوضاع تاریخی این دوره داشته است. این عصر هم به لحاظ سازمان اداری و نظامی و هم از منظر دین و تجربه دینی و تحول فرهنگی، برای تاریخ ایران دوره ای قابل ملاحظه و از برخی جهات عصری ممتاز به شمار می رود. بنابراین، هدف اصلی پایان نامه حاضر بررسی اوضاع اجتماعی ایران در دوره سلطان حسین صفوی(1135-1105 هـ .ق) است. این دوره ،دوران سی ساله ایست که بعد از شاه سلیمان آغاز گردید.دودمان صفوی در این دوره به ورطه بحران اداری، سیاسی، اقتصادی و ایدئولوژی کشانده شده بود. شاه سلطان حسین هر چند در ابتدای سلطنت اقداماتی همچون منع شرابخواری و بستن میکده ها و مراکزفساد.... را انجام داد، ولی این اصلاحات تداوم نیافت و بنا به عللی همچون نزاع داخلی طبقه حاکم، دخالت حرمسرا و خواجه سرایان در ساختار قدرت سیاسی، صلح طولانی با عثمانی، بی نظمی و آشفتگی گریبان تشکیلات اداری، سیاسی سلطنت را گرفت و سبب پریشانی اوضاع داخلی و همچنین کاهش قابلیت های نظامی نیروها گردید که البته تمام این مسائل نشان دهنده ضعف قدرت شاه سلطان حسین در اداره امور کشوری و لشکری می باشد. وی پادشاهی نالایق و ضعیف بود که امپراتوری کبیر صفویه را با ناتوانی به دست جماعتی از اتباع ناراضی و عصیانگر سپرد که بدون هیچ مقاومتی جدی خود را به اصفهان رسانده و سلطان نگون بخت را از اریکه قدرت به زیر آورند. البته فراتر از شخصیت و ویژگی های روحی و رفتاری شاه سلطان حسین، مشخصات و شناسه های اوضاع اجتماع ایران در ایران دوره موضوع این تحقیق است. از دیدگاه نگارنده، شناخت این تحولات اجتماعی چشم انداز تأثیرات ژرف مراحل بعدی تاریخ ایران را نیز به دست خواهد داد. لازم به ذکر است که صفت «اجتماعی» تحولات اداری، اقتصادی، دینی و فرهنگی را شامل می شود. نوع تحقیق توصیفی –تحلیلی و بر اساس روش تاریخی و فیش برداری و کتابخانه ای است و داده های تاریخی براساس کتاب های اصلی و منابع و مآخذ مربوط به عصر صفوی است. سوال اصلی این پژوهش این است که اوضاع اجتماعی ایران در دوران شاه سلطان حسین صفوی چگونه بوده است

بعد از آنکه اعراب توانستند بر حکومت ساسانیان غلبه نمایند، تلاش مردان این سرزمین برای کسب استقلال مجدد چندین قرن به طول انجامید تا اینکه سرانجام فردی به نام طاهربن حسین در اوایل قرن سوم هجری توانست حکومت نیمه مستقلی را در خراسان شکل دهد و به این شکل اولین گام برای کسب استقلال را بردارد. حکومت طاهریان خراسان حدود نیم قرن به طول انجامید و در این مدت ارتباط تنگاتنگی با خلافت عباسی داشت و خلفا آنان را دست نشانده خود می دانستند و به چشم یک حکومت مستقل به آن نگاه نمی کردند. با این حال این حکومت در امور داخلی خود کاملاً مستقل بود به شکلی که حاکمان طاهری بدون دخالت خلفا برای خود جانشین تعیین می کردند. حکومت طاهریان در خراسان خصوصاً در زمان عبدالله بن طاهر به دادگری و حمایت از محرومین مشهور بود اما در زمان آخرین حاکم طاهری برخی از گماشتگان او در ولایات، این شیوه پسندیده را به فراموشی سپردند. سرانجام با شروع ضعف خلافت عباسی و ناتوانی آخرین حاکم طاهری، یعقوب لیث صفاری توانست در سال 259ه نیشابور را از محمدبن طاهر بگیرد و این چنین به عمر طاهریان پایان دهد. اما با این وجود، شاخه دیگری از طاهریان که در بغداد مقام شرطگی آن شهر را در دست داشتند همچنان تا سال 300ه در این سمت باقی ماندند. حکومت طاهریان اولین سنگ بنای استقلال ایران پس از ورود اعراب را بنیان نهادند و راه را برای حکومتهای دیگری مانند صفاریان و سامانیان باز کردند و آغازگر تحولات بنیادین در عرصه فرهنگ وتمدن ایران زمین بودند.

این پژوهش نگرشی است بر وضعیت آموزشی ایران قبل از مشروطه و سعی می کند مسیر دگرگونی های نظام آموزشی ایران را بررسی کند، نظام آموزشی ایران پیش از مشروطه ، نظامی سنتی بود که برنامه و مواد آموزشی آن با مقتضیات سنی افراد تطابق نداشت. آشنایی با تمدن اروپایی سبب تکاپو در ایرانیان و استفاده از نظام آموزشی شد. این مساله و اعزام دانشجویان به خارج ، تغییراتی را در نظام آموزشی بوجود آورد و منجر به احداث مدارس به سبک نوین شد ، اما این جریان با مخالفت هایی روبرو شد و. موجب تقابل و چالش بنی موافقان و مخالفان ورود نظام آموزشی جدید شد. این پژوهش به دنبال این است که به این سوال پاسخ دهد که آیا انقلاب مشروطه توانست نظام آموزشی ایران را از حالت سنتی در آورد؟ در ضمن به بررسی موانع اجتماعی ، فرهنگی گسترش نظام آموزشی به سبک جدید بپردازد، و یا پاسخ به این مساله که نظام آموزشی در اندیشه پیشروان مشروطه چه جایگاهی دارد.انقلاب مشروطه ، بر تمامی جوانب زندگی سیاسی و اجتماعی ایران ، تاثیر گذاشت. نهادهای رسمی و غیر رسمی بر آمده از مشروطه مانند مجلس ، دولت ، احزاب و انجمن ها در جهت گسترش و همگانی شدن نظام آموزشی اقداماتی انجام دادند و آن را از حالت سنتی و وابسته به اراده افراد بیرون آوردند و هر چند با مخالفت های داخلی و خارجی روبرو شدند ، ولی توانستند. نظام آموزشی را بر پا دارند ، که ارده افراد سبب تزلزل آن نگردد.

چکیده: از زمان اکتشاف نفت تا به امروز این منبع طبیعی نقش اساسی و غیرقابل انکاری در عرصه سیاست داخلی و خارجی ایفا کرده است. به طوریکه تعیین کننده بسیاری سیاست های اجرایی بوده است. و گذشته از اینکه مشکل گشای بسیاری از کمبودهای اقتصادی در مقاطع مختلف تاریخی بوده است، گاهی نیز به عنوان اهرم فشار برای نیل به مقاصد و منافع سیاسی و اقتصادی به کار رفته است. درحالیکه کسی تصور نداشت نفت به این درجه از اهمیت برسد، جای خود را در تاریخ ایران بازکرد و پشتوانه اساسی برنامه های اقتصادی برای توسعه صنعتی کشور شد. منتهی به دلیل اینکه نخستین بار دول خارجی بودند که از اکتشاف و استخراج نفت حمایت کردند، این منبع عظیم ثروت سالها در اختیار آنها قرار داشت، تا اینکه در دوره نخست وزیری مصدق زمینه های خارج ساختن آن از دست بیگانه فراهم آمد. اما پس گرفتن این ثروت کار آسانی نبود، چون شرکت انگلیسی استخراج و بهره برداری از نفت ایران به سادگی حاضر نبود از این خوان یغما چشم بپوشد. زمانی نیز که صنعت نفت ملی اعلام شد به کمک دیگر دول سودجو دست به توطئه علیه دولت دکتر مصدق زد و دولت وی را با کودتایی ساقط کرد. تا بالاخره توانست از طریق دیگری بر سر چاه نفت بازگردد و آن عقد قرارداد کنسرسیوم به همراهی سایر دول استعماری با ایران بود. این پژوهش بر آن است به مطالعه و بررسی تاریخچه استخراج نفت پرداخته و تاثیر گذاری آن بر سیاست های داخلی و خارجی را بررسی کند. در موازات آن به یاری اسناد و کتب به چگونگی مانع تراشی بیگانگان بر سر را استقلال کشور و طرح کودتا علیه ملت ایران پرداخته خواهد شد.

فاشیسم به عنوان پدیده ای نو ظهور ،در سال های میان دو جنگ جهانی در برخی کشورهای اروپایی پا به عرصه حیات گذاشت . این پدیده زاییده بی رحمی های یک دوره جنگ فراگیر ،بحران های اقتصادی ، ناسازگاریهای طبقات و بدبختی های سیاسی سالهای بعد از جنگ جهانی اول بود . در اروپا اولین کشوری که به نظام فاشیستی روی آورد ایتالیا در سال 1922 م بود. عقب ماندگی ها و کوتاهی های رژیم پارلمانی در ایتالیا ساختار سیاسی کشور را مورد تهدید قرار داد و این خلأ قدرت در سیاست ایتالیا فرصت را برای مطرح ساختن موسولینی در صحنه ملی داد. موسولینی برای یکه تاز شدن خود در میدان رقابت توانست با آمیختن ارعاب و رشوه قدرت را در قبضه خود در آورد. وی پس از رسیدن به قدرت تمامی حزب های موجود در ایتالیا را منحل کرد و حزب فاشیست را به عنوان یگانه حزب معرفی کرد . یکی از راههای استحکام قدرت موسولینی ایجاد حکومت وحشت بود اما وحشیانه ترین حملات وی علیه فاشیست های ناراضی بود که اسرار فساد و تروریسم فاشیست را فاش می ساختند موسولینی از آغاز سیاست خارجی را در صدر برنامه هایش قرار داد. در سیاست خارجی کمتر به کاهش عداوت و خصومت بین المللی علاقمند بودبلکه به گسترش خصومت ها می پرداخت .در کسب امتیاز قیمومیت استعماری برای ایتالیا پا فشاری می کرد . همچنین از پرداختن به توطئه چینی لذت می برد و علاقمند آن بود که اسپانیا به عنوان برگی در بازی علیه بریتانیا به مدار فاشیستی آورده شود اما جنگ داخلی اسپانیا به علت بی رحمی ها و عدم کارائی ایتالیائیها و تلف کردن منابع کمیاب ،در میان طرفداران فاشیست ها در داخل و خارج ایتالیا موجب موضع گیری شدید تری شد و فرانکو بر خلاف تصور موسولینی نه تنها در یک جنگ شدید اروپا جانب موسولینی را نگرفت بلکه روشن ساخت که منابع ملی اسپانیا بر ایدئولوژی مقدم است .

هرچه از ظهور زرتشت می گذشت عقاید این دین به سستی و تزلزل می گرایید و دولت ساسانی ضعیف تر می شد تا اینکه اعراب از سال 12 هجری به بعد طی نبردهای جسر، قادسیه، نهاوند و ... بخش هایی از ایران را با کمترین مقاومتی و با انگیزه های مادی و معنوی به تصرف خود درآوردند. ایرانیان بر این مسأله واقف شدند که عدالت اسلامی و برابری و مساوات می تواند آن ها را از بی عدالتی های حاکمان و نظام طبقاتی ساسانی برهاند و اینجا بود که صفی که در مقابل مسلمانان ایستادند گروهی از اشراف بودند ، نه مردم عادی. مردم ایران در پی روزنه ای بودند تا از بیداد و ظلم رهایی یابند. ریشه های رویگردانی آن ها از حکمرانان ساسانی به دوران های قبل از حمله اعراب بر می گشت و حمله ی اعراب تیر خلاصی بود بر پیکره ی نیمه جان امپراطوری ساسانی که بساط آن را برچید. ایرانیان که از خرد، اندیشه و پیشینه پرتوان فرهنگی و تمدنی برخوردار بودند در مقابل قرآن و اسلام که سراسر آن خرد و تعقل است سر تعظیم فرود آوردند. در فاصله یک دهه اسلام در ایران فراگیر شد و روح عدالت خواه و خردگرای ایرانی علی رغم تبعیض هایی که از اعراب می دید، حساب اسلام را از اعراب جدا دانست و اسلام را پذیرفت و بلافاصله ایرانیان حرکت تمدنی خود را از سر گرفتند و راه گذشته خود را با تکیه بر تعالیم اسلامی ادامه دادند و برترین و شایسته ترین ایدئولوژی (اسلام) را در مناسب ترین بستر (ایران) پروراندند و تمدن بزرگ اسلامی را خلق نمودند.

نفت ، اقتصاد نفتی ، بودجه عمرانی و توسعه مبتنی بر اقتصاد نفتی و بسیاری عبارات دیگر جملاتی هستند که بصورت روزمره بارها بدانها گوش می سپاریم. لیکن تأثیر نفت در اقتصاد ایران از هر جهت انکار نشدنی ، عمیق و قابل لمس است. از بی اهمیت ترین تا تأثیر گذار ترین جزئیات زندگی روزمره تحت تأثیر درآمدهای ناشی از نفت می باشد. این پژوهش با نگاهی جدید به تعاریف برشمرده ، تلاش دارد تا اشاره ای هر چند گذرا به پیدایش نفت در ایران داشته باشد. سپس به اهمیت نقش و جایگاه حیاتی آن در دنیای معاصر و روندهای سرمایه گذاری و مطالعات اکتشافی و حفاری در ایران و جهان پرداختیم. این مهم با تمرکز بر اکتشاف و نقش نفت در سالهای آغازین آن و اهمیت راهبردی در مسیر توسعه ملی مورد ارزیابی قرار گرفته است. نگارنده می کوشد تا با معرفی نفت به عنوان مولفه ای موثر در گذار ایران از روزهای فقر و فلاکت به سمت آینده ای رو به توسعه و پیشرفت تغییرات کلان اجتماعی ، اقتصادی و سیاسی را رصد کرده تا به روشنی به روند استقرار دولت های نیمه مدرن و با ثبات و البته ثروت مندتر دست یابیم. در نهایت تمرکز ما بر این است، تا با پایبندی بر چار چوب اولیه که در حوزه نفت و اقتصاد ایران که هدف این تحقیق است ، آینه ای شفاف در برابر شرایط اقتصادی ، اجتماعی و سیاسی را انعکاس داده تا در سایه آن بتوان بصورتی موشکافانه تعمق و تأمل در مناسبات نفت و اقتصاد ایران پی برد. محقق بر این باور است که شاید توانسته باشد گزارش سالم و بی طرفانه ای برای خوانندگان محترم ارائه داده باشد. کلید واژه : نفت ، ایران ، اقتصاد ، اقتصاد نفتی ، دولت ، حکومت ، جامعه و.....